اعلامیه شورای مرکزی روحانیت در خصوص وقایع 15 خرداد

در 20 تیر 1342 ساواک در گزارشی از انتشار اعلامیه‌ای تحت عنوان شورای مرکزی روحانیت خبر می‌دهد. مفاد اعلامیه مذکور به نقل از ساواک به قرار زیر است: «مسئول کلیه حوادث اخیر روحانیت و کشتار مردم بی‌گناه شخص شاهنشاه است، زیرا هرگز روحانیت دستور تخریب مغازه‌ها و آتش زدن کتابخانه‌ها را نداده و نخواهند داد، زیرا این از ساحت مقدس روحانیت به دور است. بله آنان عمال و اشرار دولتی بودند که اعمال مزبور را برای محکوم کردن روحانیت انجام داده اند، زیرا عیناً نیز...

وجدان‌های بیدار، حتی در ارتش شاهنشاهی

در 19 تیر 1342 گزارشی با موضوع «وقایع 15 خرداد» در ساواک تهیه شد که نشان می‌دهد وحشیگری ارتش شاهنشاهی[1] حکومت پهلوی در سرکوب خونین معترضان به دستگیری امام خمینی در میان نظامیان نیز غیرقابل توجیه بوده است: «در روز شانزدهم و پانزدهم خرداد که از طرف مأمورین ارتش به طرف مردم تیراندازى می‌شد و شایعات مربوط به قتل و کشتار گروه زیادى بین مردم انتشار داشت و همه از این جریانات ناراحت بودند، سرهنگ نکویی افسر ارتش که براى انجام کارى به فرهنگ استان آمده بود...

نفت در مقابل سوزن؛ دستاورد استعمار برای ایران!

گزارش شهربانی خمین مورخ 18 تیر 1343 نشان می‌دهد بواسطه افشاگری‌های امام خمینی چالش متدینین با حکومت از صرف مسائل دینی فراتر رفته است: «طبق گزارش مأمورین ساعت 8 صبح امروز شیخ مصطفی زمانی و سیدکاظم قریشی[1] واعظ در مسجد جامع مبادرت به اظهارات خلاف قانون و تحریک‌آمیزی نموده که عین اظهارات نامبردگان جهت استحضار به شرح زیر به عرض می‌رسد: ما طلاب‌هایی که عمامه به سر می‌گذاریم، عمامه به منزله کفن ما است که با اشخاص مخالف مرجع تقلید و قرآن مبارزه نماییم....

وحدت موضع مراجع عظام در قبال حکومت پهلوی

ساواک در گزارشی به تاریخ 16 تیر1342 نوشت: «عصر روز 14 /4 چند فقره اعلامیه از طرف آیت‌الله گلپایگانی که گویا تاکنون سکوت اختیار کرده بود[1] و در جریانات اخیر کمتر دخالت داشته به منزل پورقدیری رسیده که در میان جمعیت با اهمیت بسیار تلقی شده. وقتی که یک نسخه از آن را به دست آیت‌الله میلانی دادند، آن را بوسید و خطاب به پسرش گفت همه اینها را جمع کن تا به آنها که می‌گویند یک مشت آخوندنما دست به این تحریکات زده‌اند به موقع خود نشان دهم که اینها نه تنها چند نفر...

ساز و کار مبارزاتی علمای مهاجر

با گردآمدن علمای مهاجر در شهرری و تهران مرحله دوم اقدامات آنان در شش محور بطور همزمان آغاز گردید: ملاقات با مردم، صدور اعلامیه، تشکیل جلسات تصمیم‌گیری و هماهنگی مواضع، برگزاری جلسات تبادل نظر با شخصیت‌ها، گروه‌های سیاسی مستقل و فعالان سیاسی مخالف حکومت و پذیرش نمایندگان دولت برای دیدار با مراجع[1]. گزارش ساواک مورخ 15 تیر 1342 به برخی از موارد یاد شده اشاره دارد: «ساعت 18:00 روز چهارشنبه 12 /4 /42 در باغ ملک شهررى نزدیک آرامگاه اعلیحضرت فقید[!] عده محدودى...

وطن‌پرستی که اسدالله علم نام داشت!

در 13 تیر 1343 اسدالله علم که برای مذاکره با مؤسسات فرهنگی آمریکا به منظور توسعه دانشگاه پهلوی به آمریکا سفر کرده بود به تهران بازگشت.[1] علم در دوران طولانی ریاست جمهوری نیکسون عالی‌ترین پیوندهای شاه را با هیئت حاکمه آمریکا برقرار ساخت، پیوندهایی که نه پیش و نه پس از آن دیده نشد. او قدرت‌های اقتصادی و مالی غرب را به خوبی شناخته، مشیر و مشاور شاه در بذل و بخشش‌های بی‌حساب او در این میانه بود و البته خود نیز از آن نفع می‌برد. وی می‌دانست که راز بقا و موفقیت...

کنش‌گری سیاسی روحانیت

ساواک در گزارشی به تاریخ 12 تیر 1342 می‌نویسد: «طبق اطلاع حاصله بعدازظهر روز 11 /4 /42 آیت‌الله سیدمحمد بهبهانی در حالیکه دو نفر بازاری زیر بغلش را گرفته بودند به اتفاق روحانیون نامبرده زیر که برخی از شهرستان‌ها اخیراً[به] تهران آمده‌اند به ملاقات آیت‌الله میلانی[1] رفته‌اند. 1 ـ آیت‌الله ضیابری از رشت ... 2ـ آیت‌الله صدوقی یزدی از یزد ... 9- ...»[2] گفتنی است در تیر 1342 بیش از 45 نفر از بزرگان و علمای حوزه‌های مختلف ایران به منظور تلاش برای آزادی امام...

نامه‌ای برای آزادی

در 11 تیر 1342 آیت‌الله میرزا عبدالله تهرانی[1] در نامه‌ای به فرماندار نظامی تهران خواستار آزادی امام خمینی و دیگر علمای زندانی شد. متن نامه به این شرح است: «فرماندار نظامی تهران با اینکه در اثر افسردگی و کسالت غالباً در منزل می‌باشم مع‌هذا طبقات مختلف مردم از مرکز و شهرستان‌ها به اینجانب مراجعه نموده‌ از سلامتی عموم علما مخصوصاً حضرت آیت‌الله خمینی که از مراجع تقلید شیعه می‌باشند سئوال می‌نمایند و کراراً تقاضای ملاقات آقایان را نموده تا...

تحریف

ساواک در گزارشی با موضوع «ملاقات تیمسار پاکروان با سران بازار» به تاریخ 9 تیر 1342 می‌نویسد: «تیمسار ریاست ساواک [به]وسیله آقای اسلامی کارمند شهرداری تهران در منزل اسلامی واقع در شمیران روز 22 /3 /42 از ساعت 19:00 الی 21:00 از سران بازار بطور خصوصی دعوت بعمل آوردند... در این جلسه تیمسار ریاست اظهار می‌فرمایند برای مقامات مسئول کشور روشن شده است که حوادث اخیر از ناحیه علما و روحانیون نبوده و همچنین بازاری‌ها دست در آن نداشته‌اند، تنها دست یک دولت خارجی...

وحدت، رمز قدرت

در 8 تیر 1343 امام خمینی در سخنانی در جمع روحانیون و طلاب تهران ضمن افشای سیاست دین‌زدایی حکومت پهلوی اظهار داشت: «امروز روزی نیست که در خانه نشست و دعا خواند؛ روز مبارزه است. روزی است که دشمن به دین حمله می‌کند و ما باید در مقابل بایستیم؛ و من تا آخرین قطره خونم می‌ایستم؛ و شما هم باید به همه بگویید و در منابر به مردم برسانید که خطر، دین را تهدید می‌کند. اگر ما کاری به دولتی‌ها نداشته باشیم، آنها کار دارند. چنانکه من در آخرین جلسه ملاقات دکتر صدر وزیر...