کاخ اختصاصیِ ولیعهد سه ساله!

«تهران‌مصور» در شماره روز 4 اردیبهشت 1343 نوشت: «... طبق یک آمار فقط در فروردین‌ ماه امسال یازده مجله اروپایی و سه مجله آمریکایی عکس‌ها و رپرتاژهایی از ولیعهد ایران در میلیون‌ها نسخه منتشر کرده‌اند از جمله مطالبی که در این مجلات به چشم می‌خورد این است که والاحضرت رضا، ولیعهد ایران، اغلب روزها به اتفاق پدر تاجدار خود از کاخ اختصاصی به کاخ مرمر می‌روند و در باغ کاخ به گردش و بازی می‌پردازند و پس از یکی دو ساعت توقف به کاخ اختصاصی باز می‌گردند و...

حزب زحمتکشان و دوراهی جنگ یا صلح!

ساواک در گزارشی با موضوع «حزب زحمتکشان»[1] به تاریخ 2 اردیبهشت 1342 می‌نویسد: «ساعت 20:15 روز 1 /2 /42 جلسه‌ای در حزب زحمتکشان با حضور 50 نفر... تشکیل گردید.... دانشجو حسن آیت[2] اظهار داشت پیشنهاد علی‌اصغر قوامی را در مورد شکستن سکوت حزب و شرکتش در مبارزات و مخالفت علنی با دولت به اطلاع تمام افراد حزب و کمیته مرکزی و کمیته شهرستان و حوزه گویندگان رسید ولی به اتفاق به سکوت حزب در حال حاضر رأی دادند، افزود در این موقع که تمام روحانیون و مردم با روش دولت مخالف...

ژنرال دوگل و ستایش مدیریت ملوکانه!

روزنامه اطلاعات در خبری به تاریخ اول اردیبهشت 1342 نوشت: «امیرخسرو افشار، سفیر کبیر جدید ایران در پاریس، طی مراسمی در کاخ الیزه استوارنامه خود را به ژنرال دوگل، رئیس‌جمهور فرانسه، تسلیم کرد. ژنرال دوگل در این دیدار پس از اظهار مسرت از سفر آینده خود به تهران تأکید کرد فرانسه علاقه زیادی به ایران دارد و آرزومند است بیش از پیش در کوشش‌های این کشور در راه توسعه اقتصادی سهیم شود.»[1] گفتنی است گرچه اساس سیاست خارجی شاه در دهه 40 را -که نام «سیاست...

تلگراف طلاب حوزه علمیه قم به سران ملل عربی اسلامی

متن این تلگراف که به‌وسیله یکی از دانشجویان دانشگاه بغداد به سران دول عربی (مصر، سوریه و عراق) مخابره شده به شرح زیر است: «درود فراوان به شما قهرمانانی که علیرغم دسیسه‌های استعمار به مبارزه مقدس خود ادامه دادید و به هدف دیرین خود نائل شدید. به شما مردم غیوری که خون اسلامیت در عروق شما می‌جوشد و دلیرانه برای طرد عوامل امپریالیسم می‌جنگید. به شما که صمیمانه دست‌ برادری و وحدت به یکدیگر دادید و نیروهای خود را متشکل و فشرده کردید. به شما که در اثر رشد و...

اعزام طلاب به سربازی

«تهران‌مصور» در شماره 30 فروردین 1342 از قول جهانگیر تفضلی - وزیر مشاور - نوشت: «قرار است طلاب مشمول به سربازخانه‌ها فرستاده شوند... هیچ‌وقت قرار نبود طلاب به نظام وظیفه نروند.»[1] گفتنی است رضاخان با صدور فرمان «ضرورت لباس متحدالشکل» مبارزه با روحانیون و براندازی نظام حوزه‌ای را در دستور کار خود قرار داده، هر از گاهی از مسئله اعزام طلاب به خدمت سربازی به منزله اهرم فشاری بر ضد روحانیون استفاده می‌کرد. سرانجام در این دوره قانون معافیت...

حمایت علما و خطبای اصفهان از نهضت امام خمینی

ساواک در گزارشی به تاریخ 29 فروردین 1343 می‌نویسد: «محترماً به عرض می‌رساند در ساعت 15:00 در مدرسه صدر رفته نتیجه به شرح زیر است: 1ـ در ساعت 15:30 آقاى اشنى[1] منبر رفته، پس از دعا و تبلیغات بر پشتیبانى و وادار نمودن مردم بر علیه یهودی‌ها و مى‌گفت که این یهودی‌ها هستند که پول و ثروت ایران را به خارج مى‌برند و باعث ورشکستگى تجار ایران [می‌شوند] و بایستى وضعیت بازار به این شکل دربیاید و پس از دعاى زیاد براى آقاى خمینى، از منبر پایین آمد. 2ـ در ساعت 17:00 آقاى...

جشن مدرسه فیضیه به مناسبت آزادی امام خمینی

ساواک در گزارشی با موضوع «اعلامیه 10 ماده‌ای حوزه علمیه قم» به تاریخ 27 فروردین 1343 می‌نویسد: «روز پنجشنبه 20 /1 /43 به مناسبت ورود آقای خمینی مجلس جشنی در مدرسه فیضیه از ساعت 19:30 دایر بود که در حدود 4000 نفر در آن شرکت کرده بودند. در ساعت 20 آقای خمینی به مدرسه آمد. ابتدا آقای حاجی مروارید[1] از آزادی آقای خمینی صحبت کرد و سپس قطع روابط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی با دولت اسرائیل را از دولت فعلی خواستار گردید. ضمناً به مؤسسه اطلاعات حمله کرد که مطالب خلاف...

«دانشگاه اسلامی آقایان!»

در 15 فروردین 1343 امام خمینی پس از تحمل 10 ماه حبس و حصر خانگی آزاد شده به قم بازگشت.[1] زندان و حصر اما خللی بر عزم راسخ ایشان برای مبارزه با پهلوی و روشنگری علیه اقدامات فریبکارانه آن وارد نکرده، در شرایطی که هیچ‌گونه رسانه ارتباطی نوینی در اختیار نداشت به کمک منبر و با حمایت طلاب جوان نظرات و دیدگاه‌های خود را در سطح وسیعی منعکس می‌کرد، از آن جمله افشاگری علیه توطئه «دانشگاه اسلامی». شاه در چند سخنرانی و مصاحبه از «دانشگاه اسلامی» نام برده،...

سفر شاه به آمریکا

با به قدرت رسیدن کندی در آمریکا در انتخابات سال 1960م تحرک جدیدی در سیاست خارجی آمریکا پدید آمد که بر اساس آن الگوهای قدیمی مبتنی بر استراتژی «انتقام همه جانبه» که متکی بر جنگ هسته‌ای بود کنار گذاشته و استراتژی «واکنش انعطاف‌پذیر» جایگزین آن شد. گرچه در این دوره رابطه آمریکا با شوروی مبتنی بر همکاری بود، اما آمریکا در عین حال پیوندهای منطقه‌ای خود را در کشورهای جهان سوم به خصوص کشورهای خاورمیانه، آسیای غربی و آسیای جنوب شرقی گسترش...

نگرانی ساواک از تحرکات احتمالی مخالفین مذهبی در پی تحریم عید نوروز 1342

در پی انتشار اعلامیه تحریم عید نوروز از سوی امام خمینی در 22 اسفند 1341 در واکنش به «تجاوز به احکام مقدسه اسلام»[1] از سوی دستگاه حاکمه ایران در جریان انقلاب سفید، ساواک در بخشنامه‌ای به تاریخ 28 اسفند 1341 ساواک استان‌ها را به آمادگی در قبال تحرکات احتمالی مخالفین مذهبی موظف کرد: «اخیراً بعضی از علما و وعاظ مرکز و مجامع مذهبی تراکت و اعلامیه‌هایی تحت عنوان«عزای ملی به جای برگزاری مراسم عید باستانی» انتشار داده، احتمال دارد در منطقه آن ساواک...