مقاومت مالکان در برابر اجرای اصلاحات ارضی

اصلاحات ارضی که در 20 دی 1340 در دولت علی امینی به تصویب هیئت وزیران رسید[1] با مخالفت مالکان بزرگ که آن را در تضاد با منافع خویش می‌دیدند، مواجه شد. این عده از ابتدای اجرای طرح در مراحل مختلف آن کارشکنی و در مقابل مسئولان اجرای اصلاحات ارضی مقاومت می‌کردند. قتل مهندس ملک‌عابدی ...

دستگیری حجت‌الاسلام هاشمی‌نژاد

سیدعبدالکریم هاشمی‌نژاد در سال 1311ش. در بهشهر به دنیا آمد. وی در سال‌های 1335 تا 1340 در نقاط مختلف کشور به منبر رفته به افشاگری و انتقاد علیه حکومت می‌پرداخت. با شروع نهضت امام خمینی در سال 1341، هاشمی‌نژاد در جرگه نیروهای پیرو امام قرار گرفته، فعالیت علیه پهلوی را شدت بخشید و ...

انتشار اولین شماره نشریه «انتقام»

با ورود فعال گروهی از روحانیون به صحنه سیاست کشور در اوایل دهه 40، طلاب و فضلای جوان به تدریج با مفهوم سازماندهی آشنا شدند. طرحِ بحث اصلاحات در حوزه، سازماندهی و تربیت نیروی فکری و زمینه‌سازی برای ورود جدی‌تر روحانیون در صحنه عمل را ضروری نمود.[1] در گذشته نشر علوم دینی و تبلیغ ارزش‌های اسلامی عمدتاً از طریق منبر و سخنرانی و تألیف کتاب صورت می‌گرفت اما به ضرورت زمان و مقتضیات جوامع اسلامی، مسئله ابلاغ و ارشاد باید به شیوه گسترده‌تر و دقیق‌تری انجام...

دیدگاه منفی مردم نسبت به اسدالله علم

اسدالله علم پس از استعفای علی امینی در تیرماه 1341 به نخست‌وزیری رسید. وی که در سال‌های 1329-1332 از نزدیک‌ترین یاران شاه بوده در کودتای 28 مرداد نقش فعالی داشت، از آغاز دهه 40 بزرگترین بازیگر دربار پهلوی بود. با شروع نخست‌وزیری علم، به دستور شاه کمیسیون 3 نفره‌ای به ریاست علم ...

نشر اعلامیه آیت‌الله مرعشی در اعتراض به دستگیری علمای آذربایجان

با تشدید فعالیت‌های روحانیون تبریز علیه حکومت پهلوی، عوامل ساواک تصمیم گرفتند جمعی از علمای مبارز شهر را دستگیر کنند، از این‌رو در 13/9/1342 سیداحمد خسروشاهی، سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی، سیدمهدی زواره‌ای، میرزا حسن ناصرزاده و میرزا محمدحسین انزابی را بازداشت کرده، به پادگان زرهی ...

تلاش آیت‌الله حکیم برای آزادی آیت‌الله قاضی طباطبایی

با شروع نهضت روحانیت به رهبری امام خمینی در ابتدای دهه 40، آیت‌الله سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی رهبری مردم آذربایجان را در همراهی با امام بر عهده گرفت و در دورانی که بردن نام امام خمینی جرم محسوب می‌شد، در سخنرانی‌های خود از ایشان یاد نموده، آشکارا از حکومت انتقاد می‌کرد. در پی ...

بهائیان در دوره پهلوی

همخوانی سیاست‌ها و برنامه‎های ضد اسلامی حکومت پهلوی به ویژه پهلوی دوم با میل و هدف بهائیان، حضور پررنگ آنها در صحنه‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و سازش و همکاری میان حکومت و بهائیان را در پی داشته، در افزایش تعداد بهائیان ایران مؤثر بود. افزایش جمعیت بهائیان و گسترش نفوذ آنان در ...

انتقاد از رویه اسدالله علم در انتخاب مدیران

پس از سقوط کابینه علی امینی در 28 تیر 1341 اسدالله علم به نخست‌وزیری رسید و تا 17 اسفند 1342 در این سمت باقی بود. با آمدن علم کوشش‌های امینی برای تأمین آزادی - هرچند ظاهری - و امکان فعالیت‌های سیاسیِ محدود از بین رفته، بار دیگر اختناق شدید بر کشور حاکم شد. فعالیت‌های اطلاعاتی ...

بهبود روابط ایران و شوروی

پس از کودتای 28 مرداد، سیاست خارجی ایران آشکارا اتحاد با آمریکا و دولتهای سرمایه‌داری غربی و پیروی از خط‌مشی آنها در مقابله با کمونیسم بود. در فاصله سالهای 1332-1342 رابطه ایران و شوروی تحت تأثیر رقابت دو قدرت جهانیِ شوروی و آمریکا دچار فراز و نشیب بسیار بود. در نیمه دوم سال 1341 مذاکرات ...

مرحله دوم اصلاحات ارضی

اصلاحات ارضی مجموعه قوانین و مقرراتی است که به منظور لغو نظام ارباب - رعیتی و توزیع مجدد زمین در دهه 40 اجرا شد. این اصلاحات معمولاً به سه مرحله تقسیم و اجرای قانون 19 دی 1340 با عنوان «قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی»، مرحله اول آن شناخته می‌شود. مرحله دوم اصلاحات ارضی با اجرای ...