سیدرضا فندرسکی
31 ارديبهشت 1397
ساوه در سال 1342 شهر بسیار کوچکی بود که فقط پانزده هزار نفر جمعیت داشت و تعداد روحانیون آن انگشتشمار بودند. پیش از واقعه پانزده خرداد روحانیون و مردم این شهر هنوز در مسیر نهضت اسلامی وارد نشده بودند و حتی برخی از روحانیون در اوایل نهضت ساکت بودند.
پس از دستگیری امام خمینی و قیام 15 خرداد عدهای از مردم ساوه که از واقعه مطلع شده بودند بسیار ناراحت شده و حتی برخی از آنها کفن پوشیده و نزد آقای حسین شریعتمدار یکی از روحانیون شهر رفته و برای قیام اعلام آمادگی کردند اما وی آنان را به آرامش دعوت کرد.(1)
یکی از وعاظ شهر به نام سیدابوالحسن حکمی که در ماه محرم در ساوه منبر میرفت سخنرانیهای تندی علیه سرکوب قیام 15 خرداد و دفاع از امام و شهدای این واقعه ایراد کرد. ساواک درصدد دستگیری حکمی برآمد اما وی موفق به فرار شد.(2) به گفته حجتالاسلام علی موحدی ساوجی، خود وی نیز در این ایام سخنرانیهای داغی علیه رژیم پهلوی ایراد میکرد. وی میگوید مردم هر چند سخنانش را تأیید میکردند اما در عین حال به وی یادآور میشدند که این سخنان ممکن است به قیمت گزافی برای وی تمام شود. موحدی ساوجی که در دهههای دوم و سوم ماه صفر سال 1342 در مسجد جامع ساوه منبر میرفت پس از یکی دو سخنرانی آتشین علیه شاه و ساواک دستگیر و به ساواک قم منتقل شد.(3)
بر اساس یکی از گزارشات ساواک در مرداد سال 1342 اعلامیههای انقلابی در ساوه توزیع میشد. شیخعبدالحسین جراحی یکی از علمای ساوه نیز اعلامیهای را در حمایت از روحانیت انقلابی امضا کرد. وی با روحانیون قم در ارتباط بود و عدهای از فراریان از دست حکومت پهلوی در واقعه 15 خرداد به راهنمایی وی در روستاها و مناطق اطراف ساوه مخفی شده بودند.(4)
پی نوشتها:
1)پناهی، عباس، خاطرات حجتالاسلام موحدی ساوجی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ دوم، 1381، ص 64.
2)همان، ص 65.
3)همان، ص 70.
4)قیام 15 خرداد به روایت اسناد. مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، جلد 8، 1387، صص 371، 370.
تعداد بازدید: 1833