مقالات

قیام 15 خرداد در رفسنجان

سیدرضا فندرسکی

17 تير 1397


سال 1341 امام خمینی مجمعی از فضلا را در قم تشکیل دادند که آقای ‌اکبر هاشمی رفسنجانی هم عضو آن بود. برخی از اعضای این مجمع برای سخنرانی به مناطق مختلف کشور اعزام شدند و آقای هاشمی برای جنوب انتخاب شد. وی در این سفر در یک سخنرانی که در مسجد قطب‌آباد رفسنجان ایراد کرد به بیان اهداف روحانیت و نیز آنچه رژیم شاه قصد انجام آن را داشت پرداخت.[1]

در همین ایام یکی از روحانیون فعال در رفسنجان حجت‌الاسلام محمدعلی موحدی کرمانی بود. فعالیت‌های وی باعث شد که ممنوع‌المنبر و مجبور به ترک رفسنجان شود.[2]

در حمایت از قیام مردم در روز 15 خرداد 1342 بازار رفسنجان در روز 17 خرداد تعطیل شد. فرماندار با همکاری اتاق اصناف در روز 20 خرداد اطلاعیه‌ای منتشر کرده و بازاریان را تهدید کرد. با این حال این تعطیلی تا پنج روز ادامه یافت.[3]

عده‌ای از اهالی رفسنجان در اعتراض به دستگیری رهبر نهضت اسلامی، در اوایل تیر 1342 با ارسال دو تلگراف به مقامات کشوری خواهان آزادی امام خمینی شدند و ساواک نیز بر اساس روال خود خواستار شناسایی امضا‌کنندگان این تلگرافها شد.[4] همچنین روز 3 تیر عده‌ای کثیری از مردم «نوقات» از توابع رفسنجان در تلگرافی به شاه خواستار آزادی امام خمینی و عدم انتساب اتهامات واهی به روحانیت شدند. بیش از صد نفر از اهالی نوقات این تلگراف را امضا کرده بودند.[5]

در مرداد ماه سه روحانی مشهور و فعال رفسنجان یعنی اکبر هاشمی رفسنجانی، محمد هاشمیان و محمدحسن نجفی در اجتماع علمای سراسر کشور در تهران که در حمایت از امام برگزار گردید به نمایندگی از روحانیون این شهر شرکت کردند.[6]

محرم سال 1343 خطیب مشهور محمدتقی فلسفی بیش از ده شب در رفسنجان سخنرانی کرده و همین مدت طولانی باعث شد که مأمورین امنیتی وی را مورد بازخواست قرار دهند. به گفته آقای فلسفی حتی رفت و آمدهای معمولی وی نیز تحت مراقبت قرار گرفته بود. تا چند روز قبل از حضور وی نصب عکس‌های امام در مغازه‌های شهر امری عادی بود اما با ادامه حضور وی مردم بابت نصب عکس امام مورد بازخواست قرار می‌گرفتند. به گفته آقای فلسفی مجالس سخنرانی‌های وی در یک قطعه زمین در فضای باز برگزار می‌شد و همه شب جمعیت زیادی از مردم شهر و روستاهای اطراف در مجلس حاضر می‌شدند که حضور آن همه جمعیت تا آن زمان بی‌سابقه بوده است.[7]

در ایام حضور فلسفی در رفسنجان رهبر نهضت اسلامی نامه‌ای به وی نوشته و در آن تأکید کردند که در سخنرانی‌های خود، دولت‌ها را از خطر اسراییل و دشمنان اسلام آگاه کند.[8]

پس از آزادی امام در 18 فروردین سال 1343 مجلس جشنی با حضور مردم رفسنجان در مسجد حاج شریف این شهر برگزار شد و نظیر این جشن‌ها تا چند روز در این شهر ادامه یافت.[9]

در زمستان همین سال طوماری که توسط مردم رفسنجان امضا شده و به اکبر هاشمی رفسنجانی داده شده بود، هنگام دستگیری وی توسط مأموران حکومت پهلوی در قم، داخل جوی آب انداخته شد.[10]

 

 

[1]. هاشمی رفسنجانی، «دوران مبارزه»، دفتر نشر معارف اسلامی، جلد 1، 1376، ص 125

[2]. قیام 15 خراد به روایت اسناد، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، جلد 5، 1382، ص 60

[3]. صفری، حسین، انقلاب اسلامی در رفسنجان، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1388، ص 164

[4]. قیام 15 خرداد به روایت اسناد، جلد 3، 1378، ص 408

[5]. صفری، همان، ص 166

[6]. دوانی، علی، نهضت روحانیون ایران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی جلد 3و4، چاپ سوم 1394، ص 438

[7]. یاران امام به روایت اسناد، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، جلد 9،1378، صص 261 – 259

[8]. قیام15خرداد به روایت اسناد، جلد 6، 1382،ص 213

[9]. صفری، همان، ص 174

[10]. هاشمی رفسنجانی، «دوران مبارزه» ،ص203



 
تعداد بازدید: 1960



آرشیو مقالات

نظر شما

 
نام:
ایمیل:
نظر:
تصویر امنیتی:

جدیدترین مطالب

پربازدیدها

© تمامی حقوق برای پایگاه اطلاع رسانی 15 خرداد 1342 محفوظ است.