نهضت امام خمینی
«منازل خصوصی»؛ جایزه رژیم سرکوبگر به روحانیت سازشکار!
13 مرداد 1401
در 13 مرداد 1342 ساواک در گزارشی با موضوع «روحانیون» می‌نویسد:
«شب گذشته آیت‌الله رامهرمزی که از جنوب آمده و عده‌ای از طلاب و شیخ عباسعلی اسلامی نزد آیت‌الله بهبهانی بودند. آیت‌الله بهبهانی در مورد ملاقات صبح خود با آیت‌الله خمینی صحبت می‌کرد و اظهار می‌داشت صبح آنجا رفتم و آقای میلانی هم بودند. [آیت‌الله]خمینی از اینکه از رفت و آمد مردم جلوگیری می‌کردند ناراحت بود و می‌گفت مثل اینکه دولتی‌ها نمی‌خواهند بفهمند ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که دیگران هم ناظر احوال و اعمال ما هستند، اینکه جلوی مردم را می‌گیرند معنی‌اش این است که مردم طرفدار ما هستند و می‌خواهند اطراف ما جمع شوند و دولت که مردم با او مخالف هستند از این کار جلوگیری می‌کند و بطوری که ملاحظه می‌کنید هر دقیقه یک بازی درمی‌آورند. سپس حاج شیخ عباسعلی اسلامی به دستور آیت‌الله بهبهانی با آیت‌الله خمینی مذاکره و با آقای رامهرمزی و طلابی که آنجا بودند به منزل آقای خمینی رفتند بعد پسر اسلامی نزد آیت‌الله بهبهانی مراجعت کرد و گفت [آیت‌الله]خمینی اطلاعیه سازمان امنیت[1] را در روزنامه‌ها خوانده بود که ما توافق کردیم و خارج شدیم و خیلی ناراحت شده، اینک با شریعتمداری و میلانی هم می‌خواهم مذاکره کنم و فردا اعلامیه‌ای صادر خواهیم کرد و جواب دولت را می‌دهیم. آیت‌الله بهبهانی می‌گفت مقصود از این آگهی این بوده که اولاً بین آقایان و مردم اختلاف بیاندازند و بگویند روحانیون با دولت سازش کرده و ثانیاً به خارجی‌ها بگویند ملاحظه کردید اینها را آزاد کردیم باز هم مخالفت می‌کنند و دخالت در سیاست می‌نمایند و حال اینکه دخالت در سیاست حق ما است. این اجازه‌ای است که قانون اساسی به ما داده است. چگونه در 9 اسفند و 28 مرداد دخالت در سیاست خوب بود[2] ولی حالا بد است و اضافه کرد به نظر من این آگهی هم به نفع روحانیون بوده است و تأیید کرد که حتما باید آقایان اعلامیه صادر کنند و جواب دولت را بدهند.[3]»[4]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. 12 مرداد 1342 یک روز پس از انتقال امام خمینی به حصر خانگی، روزنامه‌های اطلاعات و کیهان نوشتند: «طبق اطلاعیه رسمی که از سازمان اطلاعات و امنیت کشور واصل گردیده است، چون بین مقامات انتظامی و حضرات آقایان خمینی، قمی و محلاتی تفاهم حاصل شده که در امور سیاسی مداخله نخواهند کرد و از این تفاهم اطمینان کامل حاصل گردیده است که «آقایان خلاف مصالح و انتظامات کشور عملی انجام نخواهند داد، علیهذا آقایان به منازل خصوصی منتقل شدند.» (اطلاعات، س 38، شنبه 12 مرداد 1342، ش 11156).
[2]. اشاره به وقایع دوران نخست‌وزیری دکتر مصدق و حمایت مصلحت‌اندیشانه بهبهانی از شاه. بهبهانی در نهضت ملی شدن صنعت نفت حضور فعالی نداشت با این‌حال در مصاحبه‌ای پشتیبانی خود را از این نهضت بدین صورت اعلام کرد: «تمام ملت ایران از صمیم قلب آرزو داشته و دارند که این منظور انجام گیرد تا شاید به فضل الهی نفوذ خارجی از مملکت اسلامی ریشه کن شود.» این موضع‌گیری اما به معنی دفاع تمام عیار از دولت مصدق نبود. به عنوان مثال در مرداد 1332 بهبهانی و کاشانی اقدام مصدق در به همه‌پرسی گذاردن انحلال مجلس هفدهم را خلاف شرع و حرام دانستند. (آسایش‌طلب طوسی، محمد کاظم، 1377، دانشنامه جهان اسلام، ج 4، تهران، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، ص 764).
[3]. روز 14 /5 /1342 آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی به اطلاعیه مذکور پاسخ داد. وی اطلاعیه یاد شده را به دلیل نداشتن امضاء مشخص از طرف یک مقام مسئول فاقد ارزش رسمی و ادعای کذب حصول تفاهم میان طرفین مبنی بر عدم مداخله در سیاست را بسیار مضحک و شرم‌آور خواند. آیت‌الله مرعشی در پاسخ خود فعالیت اجتماعی و سیاسی برای بهبود وضع کشور طبق قوانین مذهبی و مملکتی را حق هر شخص در هرجای دنیا دانسته، می‌گوید: «اگر بر مبنای بی‌گناهی بنا باشد که آقایان عظام را پس از آن همه افترا و تهمت‌های شرم‌آور آزاد نمایند، دیگر جمله معوج «منازل خصوصی» برای اقامت آقایان چه معنی و مفهومی خواهد داشت جز اینکه همه بدانند و بفهمند که تنظیم‌کنندگان این اطلاعیه خواسته‌اند با مکر و تزویر و دادن یک نوع آزادی تصنعی و فریبنده برای آقایان علما و زندانی‌ها، فداکاری و مجاهدت بی‌نظیر جامعه روحانیت و مهاجرت‌های دسته‌جمعی مراجع شیعه و علمای بلاد را به مرکز که دنیا را به خود متوجه ساخته در نظر عامه بی‌اثر نمایند...» در پایان، وی تنظیم این اطلاعیه بدون امضای پوشالی را نشانه عدم لیاقت و سبب رسوایی بیشتر برای تنظیم‌کنندگان آن دانست. (اسناد انقلاب اسلامی، ج 1، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، 1369، ص 141 - 143).
[4] حجت‌الاسلام حاج شیخ عباسعلی اسلامی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1383، ص 229.
تعداد بازدید: 531
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
