نهضت امام خمینی
وعده دولت در خصوص برگزاری انتخابات مجلس
زهرا رنجبر کرمانی
21 آبان 1400
روزنامه اطلاعات در شماره روز 21 آبان 1341 در خبری می‌نویسد:
«پس از 18 ماه و 9 روز که از دوران فترت و تعطیل مجلس بیستم می‌گذرد، دیروز اسدالله علم، نخست‌وزیر، طی یک مصاحبه مطبوعاتی ناگهان اعلام کرد که چهار ماه دیگر از حضور شاهنشاه استدعای صدور فرمان انتخابات خواهد شد و با مصاحبه وی مسئله انتخابات که مدتی مسکوت مانده بود و هیچ یک از مقامات دولتی و مسئول حاضر نبودند درباره آن نظر قاطعی ابراز کنند به صورت مسئله روز درآمد.
بطوری که در مصاحبه دیروز نخست‌وزیر عنوان شد، فرمان انتخابات در اسفندماه صادر می‌شود. پس از صدور فرمان به موجب قانون اساسی، دولت موظف خواهد بود ظرف یک ماه مقدمات شروع انتخابات را فراهم سازد و در مدت سه ماه پس از صدور فرمان مجلس را تشکیل دهد؛ به این ترتیب در صورتی که در اسفندماه فرمان انتخابات صادر گردد، لازم است سه ماه بعد مجلس بیست‌ویکم شروع به کار کند. نخست‌وزیر در جواب سوالات خبرنگاران درباره موعد شروع انتخابات در مصاحبه دیروز گفته بود که انتخابات در خردادماه انجام خواهد شد.
در 18 ماه گذشته، مسئله انتخابات گاهی در بوته اجمال می‌ماند و زمانی پیرامون آن سروصدا و بحث و مذاکره و نقل آن نقل محافل و مجالس می‌شد. در طی حکومت علی امینی چند بار اعلام شد که دولت در نظر دارد انتخابات را انجام دهد منتهی قانون موجود انتخابات نمی‌تواند آزادی انتخابات را تأمین کند. با این استدلال دولت چند بار درصدد تنظیم مقررات و آئین‌نامه‌های جدیدی برای انتخابات برآمد و حتی یک بار آئین‌نامه‌ای هم تنظیم کرد که به موجب آن می‌بایست برای رأی‌دهندگان قبل از اینکه پای صندوق‌های رأی بروند کارت‌های شناسایی برای شرکت در انتخابات صادر شود، اما پس از مدتها بحث و گفتوگو به این نتیجه رسیدند که چنین آئین‌نامه‌ای نیز عملی نیست و آن را هم مسکوت گذاشتند.»[1]
گفتنی است انتخابات دوره بیست‌ویکم مجلس شورای ملی سرانجام در واپسین ماه‌های نخست‌وزیری اسدالله علم و پس از ماه‌ها تأخیر در 26 شهریور 1342 برگزار شد، اما سرکوب شدید مخالفان سیاسی در سال‌های 1341-1342 دیگر امکانی برای راهیابی افرادی خارج از ضوابط تعیین شده دولت و دربار به مجلس باقی نگذاشت. بنابراین همچنان که علینقی عالیخانی دوست نزدیک اسدالله علم تصریح می‌کند انتخابات دوره بیست‌ویکم نظیر چند دوره قبل تحت نفوذ دولت قرار داشته، کاملاً فرمایشی بود. نتیجه آن هم مدتها قبل از انتخابات تعیین شده و «از پیش روشن بود چه کسانی نماینده خواهند شد.»[2]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. اطلاعات، س 37، دوشنبه 21 آبان 1341، ش 10947.
[2]. شاهدی، مظفر، «نگاهی به یک دهه مشروطیت‌زدایی در ایران (1332-1342)»، تاریخ معاصر ایران، تابستان 1387، ش 46، ص 5 – 38.
تعداد بازدید: 766
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
