04 تير 1401
ساواک در گزارشی با موضوع «نتیجه ملاقات آقاى بهبودى[1] با علما» مورخ 5 تیر 1342 مینویسد:
«به قرار اطلاع در ملاقات روز 4 /4 /42 آقاى بهبودى از طرف دربار شاهنشاهى و آقایان آیتالله نجفى و بهبهانى که در منزل خوانسارى صورت میگیرد نتیجه مذاکرات به شرح زیر بوده است:
آقاى بهبودى اظهار میدارد من از طرف اعلیحضرت همایونى[!] به آقایان اعلام میدارم که کما فىالسابق رأى - ملوکانه بر ترویج دین اسلام و ترضیه خاطر آقایان علما است، بنابراین آخرین تصمیم و پیشنهاد آقایان چیست که بتوانم به عرض برسانم. آقاى نجفى و خوانسارى از قول خود و سایر علما اظهار میدارند چون آقاى اسدالله علم نخستوزیر و کابینه ایشان مورد بغض و کینه قاطبه اهالى بخصوص روحانیون میباشند، اعلیحضرت[!] دستور فرمایند به عنوانى غیر از خواسته علما مثلاً به عنوان عدم تعادل بودجه مملکت یا تزلزل سطح اقتصادى و غیره آقاى علم مستعفى و کابینه ایشان سقوط نماید، نخستوزیر جدید بنا به مصالح مملکتی دستور آزادى علما و مبلغین و همچنین طلاب علوم دینى را که به سربازى رفتهاند صادر نماید که بدینوسیله باب مذاکره بین دولت و روحانیون باز شود. آقاى بهبودى قول مساعد دادهاند که مراتب را به عرض رسانیده و جواب اعلام دارند.»[2]
اسدالله علم در 17 اسفند 1342 استعفا داده[3] از نخستوزیری کنار گذارده شد. این رخداد اما تنها به آن علت بود که وی وظایف خود را در اجرای منویات ملوکانه! به پایان رسانده، انتخابات فرمایشی مجلس بیستویکم را نیز با موفقیت پشت سر گذارده بود! به عبارتی «ترضیه خاطر آقایان علما» نقشی در برکناری وی نداشت، چه در غیر این صورت باید خیلی پیشتر برکنار میشد. عملکرد حسنعلی منصور که پس از علم به نخستوزیری رسید نیز نشان داد دولت پهلوی تنها ابزاری برای تحقق خواست شاه بوده، مستقل از وی عمل نمیکند و باور برخی مراجع بر امکان حصول تفاهم میان دولت و روحانیت سادهانگارانه بوده است.
پینوشتها:
[1]. سلیمان بهبودی رئیس تشریفات دربار و از افراد بسیار نزدیک به محمدرضا شاه و پدرش بود. (قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، ج 2، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1378، ص 359).
[2]. قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، ج 3،همان، ص 345.
[3]. روزنامه اطلاعات، س 38، شنبه 17 اسفند 1342، ش 11335.
تعداد بازدید: 739