● پیشازظهر امروز نهمین دوره اجلاسیه شورای وزیران سازمان پیمان مرکزی (سنتو) در مقر دبیرخانه این سازمان در آنکارا گشایش یافت. به گزارش روزنامه اطلاعات حسین قدس نخعی ـ وزیر امور خارجه ایران ـ در نطق افتتاحیه گفت این پیمان از هنگام تشکیل تا کنون کار چندانی جز تهیه نقشههایی که هنوز به نتیجه مثبت نرسیدهاند انجام نداده است.
● لرد هیوم ـ وزیر امور خارجه انگلستان ـ در جلسه شورای وزیران سازمان پیمان مرکزی (سنتو) از کمکهای اقتصادی کشورهای ثروتمند عضو سنتو [ امریکا و انگلستان] به کشورهای مسلمان عضو آن [ ایران، پاکستان و ترکیه] سخن گفت.
● عصر امروز محمدرضا پهلوی و همسرش وارد سانفرانسیسکو شدند و در هتل بزرگ هاپکینز مورد استقبال و پذیرایی قرارگرفتند. در موقع ورود آنان دانشجویان بسیاری دست به تظاهرات زدند. خبرگزاری فرانسه این دانشجویان را وابسته به جبهه ملی ایران معرفی کرده که به نفع دکتر محمد مصدق شعار میدادند. آنها همچنین شعار میدادند: «شاه قاتل دانشجویان است. شاه متجاوز است. دیکتاتور را به دار آویزید».
● از ساعت 3 بعدازظهر امروز طوفان شهر مسجد سلیمان را درنوردید و خسارتهای بسیاری بهبار آورد. در اثر سیل و طوفان بسیاری از درختان ریشهکن شده و تیرکهای آهنی برق از جای درآمدند. همچنین در منطقه تلخاب از شهر مسجد سلیمان خانههای شرکت نفت که منازلی زیبا و چشمنواز جهت کارمندان عالیرتبه خارجی در آن ساخته شده است به شدت آسیب دید. در راستای همین اتفاقات امروز علی امینی از مناطق سیلزده و خانههای آسیبدیده تهران و اطراف آن دیدن کرد و دستوراتی برای تسریع و پیگیری مردم این مناطق صادر کرد.
● پیشگامی آیتالله خمینی در مبارزه با اقدامات دولت، نگرانی مقامات امنیتی را برانگیخته بود. طبق اسناد ساواک، امروز مأموران این سازمان گزارشی تهیه کرده و در آن به جلوداری آیتالله خمینی «در مخالفت با عملیات اصلاحی» شاه پرداختند. در این گزارش آمده است که این موضوع «موجب تمرکز قدرتهای روحانی در اطراف وی گردیده و به خاطر همین مرکزیت هماکنون حوزههای علمی مذهبی خارج از ایران نیز نامبرده را مشخصترین رکن جامعه روحانیت ایران شناخته و تلگراف تسلیت آیتالله حکیم خطاب به وی نتیجه همین شاخصیت اوست.»
● «رئیس سازمان اطلاعات و امنیت استان پنجم» امروز در گزارشی به مدیریت کل اداری سوم ساواک به مرجعیت عام آیتالله خمینی پرداخت و بنا به «اطلاعیه واصله» به این سازمان نوشت: «کلیه علماء اعلم شیعه جهان، به نفع آقای خمینی از رهبری شیعیان کنارهگیری و نامبرده را یگانه مرجع تقلید شیعیان دنیا معرفی نمودهاند.»
● ساواک در گزارش اطلاعات داخلی امروز خود به اظهارات آیتالله بهبهانی درباره اقدامات روحانیون پرداخت به نقل از ایشان نوشت: «در نظر است از اوایل ماه محرم فعالیت شدیدی از طرف روحانیون در محافل روضهخوانی تهران و شهرستانها علیه دولت شروع شود.» در این گزارش و باز هم به نقل از آیتالله بهبهانی آمده است که آیتالله حکیم سفرای کشورهای اسلامی را احضار و با شرح وضعیت روحانیون در ایران «از آنها خواسته که از دولتهای متبوع خود بخواهند موضوع در سازمان ملل مطرح شود.»
● یکی از گزارشهای دیگر امروز ساواک به اقدمات جمال عبدالناصر در رابطه با برقراری تساوی حقوق زنان و مردان در مصر اختصاص داشت. در این گزارش آمده است که طبق آنچه که در میان روحانیون شایع شده است رئیسجمهور مصر «در این راه زیادهروی کرده» و با تصویب برابری حق ارث و مواردی از این دست «پا را از مقررات مذهب اسلام فراتر نهاده» است. تهیه کننده این گزارش با اشاره به عدم تمایل روحانیون تهران از انتشار اینگونه اخبار در نشریات ایران، پیشنهاد کرد که این اقدامات جمال عبدالناصر «برای روشنی افکار عمومی به ویژه متعصبین و روحانیون مخالف و افراد ماجراجو» در جراید ایران درج گردد.
● صبح امروز سیزدهمین اجلاسیه کمیته نظامی سازمان پیمان مرکزی (سنتو) در باشگاه افسران تهران برگزار شد. پیش از شروع اجلاس نمایندگان کشورهای عضو این پیمان به شهر ری رفته و تاجگلهایی بر مقبره رضا شاه قرار دارند. در این دوره از اجلاس کمیته نظامی سنتو، نمایندگان کشورهای عضو عبارت بودند از: ارتشبد جودت سونای رئیس هیئت نظامی ترکیه، ارتشبد محمد موسوی رئیس هیئت نظامی پاکستان، دریاسالار لرد مونت باتن رئیس هیئت نظامی انگلستان، ژنرال ماکسول تایلر رئیس هیئت نظامی امریکا و ارتشبد حجازی رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران ایران. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس «مقامات رسمی حاضر نشدند ماهیت مذاکرات را فاش سازند ولی گفته میشود تحولات خاورمیانه و به خصوص تشکیل فدراسیون مصر ـ سوریه ـ عراق، مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.» قرار است شورای وزیران سنتو نیز دو روز دیگر در کراچی برگزار شود.
● بنا به گزارشها و اخبار نشریات امروز، قرار است دین راسک وزیر امور خارجه امریکا عصر فردا به تهران بیاید. این خبر حاکیست که دین راسک فردا شب در ضیافت شام محمدرضا پهلوی حضور یافته و عصر روز دوشنبه به منظور شرکت در نشست شورای وزیران سنتو رهسپار کراچی خواهد شد.
● سخنگوی ستاد بزرگ ارتشتاران امروز از صدور «فرمان ملوکانه دائر بر ابراز مسرت و خشنودی» از پایان دوره آموزشی فارغالتحصیلان سپاه دانش خبر داد.
● بهای فروش نان کاهش یافت. امروز کمیسیونی در دفتر کار وزیر کشور و با حضور شهردار تهران و نمایندگی از صنف نانواها تشکیل و قیمت نان کیلویی 5/7 ریال تعیین شد. شهرداری تهران نیز در همین راستا با صدور اطلاعیهای هشدار داد که نانوایانی که از این دستور تخلف کنند «به دادگاه جلب خواهند شد و بلافاصله پروانه نانوایی آنها باطل خواهد گردید.»
● عصر امروز وزیر فرهنگ و گروهی از اساتید زبان و ادبیات فارسی نخستین جلسه بحث و گفتگو پیرامون نحوه تدریس زبان فارسی در مدارس را تشکیل دادند. وزیر فرهنگ در این جلسه از عدم تخصص معلمین زبان فارسی در مدارس ابراز نارضایتی کرد و گفت: «معمول است که در مدارس اگر معلمی نتوانست ریاضی یا رشته دیگری را درس بدهد او را وادار به تدریس زبان فارسی میکنند.»
● چهاردهمین جلسه محاکمه امرای ارتش در زمینه خرید ساختمانهای مورد نیاز برگزار شد. در این جلسه سرلشگر معین در آخرین دفاعیات خود، اطلاق واژه «آلونک» به ساختمانهای مورد اشاره در پرونده اتهامی را مورد انتقاد قرار داد و گفت: «در این آلونکها وزیر جنگ و امرای ارتش ناهار خوردند.»
• در آستانه ماه محرم و تقارن آن با سالگرد حادثه 15 خرداد 1342، تحليلگران ساواك به بررسى اوضاع كشور و عرضه پيشنهادها و راهكارهايى به منظور پيشگيرى از حوادث احتمالى پرداختند.
• طرحى با درجه «خيلى محرمانه» امروز براى مبادى ذىربط در ساواك از جمله دفتر ويژه ارسال شد كه طى آن پيشنهاد شده است حضرات آيات خمينى و قمى به بهانهاى از جمله سفر به عتبات، از قم و مشهد خارج گردند. در اين طرح نسخه هايى نيز براى شهرهاى شيراز، تبريز، اصفهان و تهران نوشته شده كه براساس آنها شمارى از روحانيان متنفذ و سرشناس اين شهرها تحت كنترل و نظارت قرار گيرند و اگر در زندان قرار دارند، بازداشت آنان تا پايان دهه اول محرم ادامه يابد.
• مقدم، قائممقام ساواك، امروز در دستور به ساواك اصفهان نوشت: به فرموده دستور فرماييد حسين خادمى كه گرداننده اصلى [ناآراميهاى اصفهان] مىباشد دستگير و به تهران اعزام و خلاصه سوابق وى به انضمام صورت جلسه بازرسى منزل و بدنى وى نيز ارسال گرد.
• ساواك امروز در گزارشى از وضعيت پرونده آيتالله محمدعلى قاضى طباطبايى كه هماكنون با قرار قانونى در زندان قزلقلعه در بازداشت به سر مىبرد، خواستار تبديل قرار بازداشت وى به اقامت اجبارى در تهران شد. در اين گزارش آمده است كه «چون جز مراجعت بدون اجازه به تبريز مبادرت به اقدام ديگرى ننموده است، در صورت تصويب ترتيبى داده شود كه قرار نامبرده تبديل [شود] و تا پايان ماههاى محرم و صفر در تهران اقامت نموده بعدا با كسب اجازه مجدد به سوى تبريز عزيمت نمايد.
• حسنعلى منصور، نخستوزير، امروز دستور تشكيل كميته هماهنگى مطبوعاتى به نفع دولت را صادر كرد. اطلاعيه ساواك در اين زمينه حاكى است: آقاى حسنعلى منصور به دكتر هدايتى وزير مشاور مأموريت داده است براى هماهنگ ساختن تبليغات مطبوعاتى به نفع دولت فعلى و حزب ايران نوين، كميتهاى به نام كميته طرح و برنامههاى مطبوعاتى تشكيل و شروع به كار نمايد.
• مجله صبح امروز نوشت: خيلى از كسانى كه شاغل مقاماتى بوده در حزب ايران نوين نيستند، احتمال مىدهند كه بزودى از شغل خود بركنار شوند به همين جهت در حال انتظار به سر برده هر روز منتظرند كه يكى از اعضاى حزب جانشين آنها شود.
• فرخرو پارسا، نماينده مجلس شوراى ملى كه همراه سه نفر از بانوان نماينده مجلس شورا به دعوت دولت انگلستان براى بازديد به اين كشور رفته بود، به تهران مراجعت كرد. به نوشته روزنامه اطلاعات، وى در بازگشت با ارزنده و مفيد خواندن اين سفر گفت: زنان انگلستان از هيئت بانوان ايرانى به گرمى استقبال كردند و چيزى كه برايشان تعجبآور بود اينكه چطور پس از شش ماه كه به ما حق شركت در انتخابات داده شده است، توانستيم به مجلس نماينده بفرستيم.
• روزنامه اطلاعات امروز خبر داد، اعضاى «شوراى انقلاب كشور استعمار شده عربستان» (خوزستان) در تلگرافى، اعلام كردند كه گوشت و پوست آنان ايرانى است. روزنامه اخبار الكويت در چند روز اخير خبر از تشكيل شوراى انقلاب كشور استعمار شده عربستان داد و نوشت كه آنان پرچم انقلاب را برافراشته ده نفر نيز به عضويت شوراى انقلاب تعيين شدهاند و ملت «عربستان» مىخواهند تحت قيادت آنها خود را از يوغ استعمار ايران آزاد كنند. اطلاعات مىنويسد: به كورى چشم دشمنان ايران، مقارن وصول اين ورقپاره مزدور، تلگرافى نيز به امضاى اشخاص نامبرده در روزنامه كويتى به تهران رسيد كه مراتب نفرت و انزجار خود را از اين ترهات و موهومات اعلام داشته تأكيد كردهاند گوشت و خون ما از ايران است و پرچمى جز پرچم سه رنگ ايران نمىشناسيم.
• اميرعباس هويدا، وزير دارايى عصر امروز در سخنانى كه در سالن كنفرانس حزب ايران نوين ايراد كرد، دولت را تاجر خوبى ندانست و با اشاره به برنامههاى دولت براى توسعه اقتصادى كشور و گامهاى مؤثرى كه در گذشته نزديك و آينده در وصول به اين هدف از طرف دولت برداشته خواهد شد، درباره آزادى ورود قند و شكر گفت: دولت شديدا علاقهمند است كه از طرف مردم و صاحبان سرمايه و تجار و شركتها در كار قند و شكر سرمايهگذارى شود و اين كالاهاى كثيرالمصرف مورد احتياج روزانه عامه مردم كه روز به روز مصرف آن در سراسر كشور زياد مىشود، در درجه اول در داخله كشور [توليد شده] سپس كسرى آن از خارج وارد و به قيمت نازلى در دسترس عامه گذارده شود.
• مجله صبح امروز به نقل از محافل مطلع نوشته است كه بزودى نرخ بهره بانكها تنزل خواهد كرد و برابر نرخ بهره ساير ممالك خواهد شد تا مردم بتوانند بر ميزان سرمايهگذارى بيفزايند.
• در حالى كه امروز قانون سپاه بهداشت از طرف مجلس سنا به تصويب رسيد،دانشجويان دانشكده پزشكى دانشگاه تهران نسبت به بخشهايى از اين قانون اعتراض كرده آن را تبعيضآميز دانستند. به نوشته روزنامه كيهان، اين دانشجويان معتقدند در بند سوم لايحه بهداشت ذكر شده كه از ادامه تحصيل فارغالتحصيلان گروه پزشكى مادام كه خدمت سپاه بهداشت را نگذراندهاند جلوگيرى خواهد شد. بنابراين بعد از يك دوره ركود ممكن است آن امكان قبلى براى ما به وجود نيايد كه رشته تخصصى خود را بگذرانيم به علاوه اين لايحه تبعيض ميان دانشجويانى است كه در ايران تحصيل مىكنند با دانشجويانى كه در خارج از كشورند. اين دانشجويان تقاضا دارند ديدن دوره تخصصى بلافاصله پس از پايان تحصيلات دانشكده پزشكى براى افرادى كه تمايل داشته باشند رشته تخصصى را بگذرانند، آزاد باشد تا پس از گذراندن دوره تخصصى با قدرت بيشترى در سپاه بهداشت انجام وظيفه نمايند.
• دادگاه عادى شماره 2 اداره دادرسى ارتش سه تن از متهمان خيانت به كشور را به مرگ محكوم كرد. روزنامه پست تهران امروز نوشت: ساعت 9 صبح امروز اين دادگاه از شور خارج و رأى دادگاه با حضور دادستان و وكلاى مدافع كليه متهمين به شرح زير صادر و اعلام گرديد: الف) سه نفر از متهمين به نامهاى 1ـ غيرنظامى محيى فرزند حميدان شهرت آل ناصر 2ـ غيرنظامى دهراب فرزند شمائيل شهرت ناصرى 3ـ غيرنظامى عيسى فرزند فوز شهرت حياوى محكوم به اعدام. ب) دو نفر از متهمين به نامهاى 1ـ غيرنظامى سيدكاظم فرزند سيدموسى شهرت قارىپور 2ـ عبدالزهرا فرزند بهاء شهرت بهشتىپور حبس ابد با اعمال شاقه. پ) چهار نفر از متهمين به نامهاى 1ـ غيرنظامى جبار فرزند بدر شهرت غبيثى 2ـ غيرنظامى عبدالجليل فرزند عبدالرحيم شهرت مالكى 3ـ غيرنظامى سيدنور فرزند سيدطالب شهرت موسوى 4ـ غيرنظامى سيدحيدر فرزند سيدطالب شهرت موسوى پانزده سال حبس موقت با اعمال شاقه. ت) سه نفر متهمين به نامهاى 1ـ غيرنظامى رضا فرزند عبدالسادات شهرت احمدىنژاد 2ـ غيرنظامى عبود فرزند احمد شهرت حردانى 3ـ غيرنظامى دوريضى فرزند قدير شهرت صمدان سه سال حبس موقت با اعمال شاقه محكوم مىگردند. ث) چهار نفر بقيه نيز از كيفر معاف گرديدهاند. خبرگزارى فرانسه هم نوشت كه اين شانزده نفر سه ماه پيش بازداشت شده بودند. اين عده متهماند كه براى ايجاد بىنظمى در منطقه خوزستان در يك توطئه دست داشتهاند و با افراد گارد ملى عراقى «بصره» در تماس بودهاند. در ادعانامه براى تمام متهمين تقاضاى اعدام شده بود.