نهضت امام خمینی
اهدافِ پیدا و پنهانِ تشکل‌های زنان در دوره پهلوی
30 آذر 1403
روزنامه اطلاعات در 30 آذر 1343 نوشت:
«بعد از ظهر پنجشنبه جشن سالانه جمعیت بانوان صلح‌جو در حضور والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی[!]، ریاست عالیه شورای عالی جمعیت‌های زنان ایران، در تالار فرهنگ برگزار گردید. در ساعت 5:30 بعد از ظهر والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی به تالار فرهنگ وارد شدند، ابتدا سرود شاهنشاهی نواخته شد و سپس خانم اسکندری، مؤسس جمعیت صلح‌جو، خیرمقدم گفت و از اینکه والاحضرت ریاست جمعیت بانوان صلح‌جو را قبول فرموده‌اند اظهار قدردانی و خرسندی نمود. در پایان مراسم خانم مهین رصدی اعتماد، عضو جمعیت بانوان صلح‌جو، هدیه‌ای را که تهیه شده بود به حضور والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی تقدیم کرد.»[1]
گفتنی است زنان در تمام دوره پهلوی نمود و نماد زنده تضاد و دوگانگی میان فرهنگ غربیِ تحمیلی و فرهنگی بومی بودند. حضور زنان خاندان پهلوی بدون پوشش اسلامی در محافل و مجالس و عکس‌های بی‌حجاب آنان که در نشریات کشور به چاپ می‌رسید، بی‌شک از دید جامعه سنتی ایرانی نکوهیده بود و نه تنها اعتراض بلکه تنفر بخشی از آنها را برمی‌انگیخت و زنان این خاندان مورد دفع و طرد بانوان ایرانی قرار داشتند. بنابراین برای رفع این مسئله، زنان خاندان پهلوی در رأس انجمن‌ها و سازمانهای مدافع حقوق زنان یا نهادهای عام‌المنفعه قرار می‌گرفتند تا به عنوان الگوی حضور زن در جامعه‌ای مردسالار مطرح شوند. آنها تلاش می‌کردند با تکیه بر فمینیسم و ناسیونالیسم، زن ایرانی که دچار دوگانگی ارزشی شده بود را جذب کرده و با شعار آزادی‌خواهی او را بفریبند، البته گونه‌ای از آزادی که به اجبار از سوی حکومت به زنان تحمیل شده و سطحی و ظاهری بود. گرچه زنان آگاه و تحصیلکرده‌ای نیز بودند که واقعاً در پی احقاق حقوق از دست رفته همجنسان خود بودند، اما حکومت استبدادی نمی‌خواست با آزادی و میدان دادن به آنها موقعیت خود را به خطر اندازد. به ویژه آنکه این دسته از زنان از دوره مشروطه به ایجاد انجمن‌ها و تشکل‌های پنهان سیاسی اقدام و پایه‌های اولیه احزاب و جنبش زنان ایران را بنا کرده بودند.
بنابراین برای جلوگیری از پیدایش جنبش‌های اصیل و راستین و همزمان پر کردن خلأ در جامعه مدنی زنان، خاندان پهلوی و وابستگانش چتر حمایت خود را گشودند و اجتماعات، سازمان‌ها و انجمن‌های زنان وابسته به حکومت را تأسیس کردند تا زنانی را که خواهان حضور مؤثر اجتماعی بودند به دور خود گرد آورده و توانایی‌های آنان را به خدمت گیرند. این سازمان‌ها به علت وابستگی به حکومت و جدایی از متن جامعه، نتوانستند عموم زنان ایران را به خود جذب کنند.
«جمعیت زنان صلح‌جو»"، دومین تشکل زنان پس از «شورای عالی جمعیت‌های زنان ایران» بود که اشرف پهلوی ریاست آن را به عهده داشت. این جمعیت در سال 1340 تأسیس شد و هیئت مؤسسین پس از تهیه مقدمات کار، اساسنامه آن را در 5 شهریور 1343 به ثبت رساندند. هدف جمعیت، مبارزه با بی‌سوادی و رابطه با جمعیت‌های بین‌المللی و صلحِ دیگر کشورها برای همکاری و هم آهنگی در برقراری صلح پایدار بود.[2]
پی‌نوشتها:
[1]. اطلاعات، دوشنبه 30 آذرماه 1343، ش 11567.
[2]. کسری، نیلوفر، زنان ذی نفوذ در خاندان پهلوی، تهران، نشر نامک، 1379، ص 118 – 125.
تعداد بازدید: 64
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
