روزنامه15خرداد

مشاهده تقویم تاریخ

سه‌شنبه 26ارديبهشت1340 / 1 ذی‌الحجه 1380 / 16 مه 1961

  ● به گزارش خبرنگار رويتر على امينى در كنفرانس مطبوعاتى با خبرنگاران خارجى مقيم تهران گفت دكتر منوچهر اقبال - نخست‏وزير پيشين - كه قبلاً به‏عنوان سفير ايران در لندن تعيين شده بود، به لندن نخواهد رفت و دولت ايران سفير ديگرى به لندن خواهد فرستاد.

 

● خبرنگار آسوشيتدپرس، از كنفرانس خبرى نخست‏وزير گزارش داد كه دكتر امينى با تبسم و اطمينان خاطر گفت كه نبرد وى علیه فساد ادامه دارد و فردا بازداشت عده ديگرى از متهمان به فساد آغاز مى‏شود. این خبرنگار از قول نخست وزیر افزود كه دولت وى به دكتر محمد مصدق - نخست‏وزير پيشين ايران - اجازه نخواهد داد كه دهكده خود را در حومه تهران ترك گفته و به تهران بيايد، زيرا ممكن است وى در پايتخت توليد اغتشاش و ناراحتى نمايد.

 ● خبرنگار يونايتدپرس از قول على امينى اعلام کرد انتخابات قبل از شش ماه ديگر انجام نمى‏گيرد... دولت در نظر ندارد حزب دولتى تشكيل دهد... جبهه ملى حق ندارد از جريان انتخابات ايراد بگيرد، در دوره مصدق به خاطر همين قانون انتخابات چندين بار انتخابات نقاط مختلفى عقب انداخته شد.

 ● كميته مركزى حزب توده ايران، امروز در اعلاميه رسمى خود درباره دولت على امينى اظهار نظر كرد که دولت امينى از نوع دولتهاى گذشته است. اين كميته از كليه احزاب، جمعيتها و شخصيتهاى ملى دعوت كرده است كه با حزب توده ايران براى احياى آزاديهاى دموكراتيك، بر چيدن بساط حكومت كودتا و تشكيل حكومت ملى، جبهه واحدى تشكيل دهند.

 ● روزنامه آتش از اصفهان گزارش داد كه هم‏اكنون در شهر كارگرى اصفهان يك ناراحتى عمومى بين كارگران و كارخانه‏داران ديده مى‏شود. صاحبان اكثر كارخانجات اصفهان به علت عدم وجود مواد اوليه و نيز عدم توجهى كه قبل از روى كار آمدن دولت على امينى مى‏شد، در وضع بحرانى به سر مى‏برند و اين وضع هر لحظه شدت پيدا مى‏كند. اعتصاب كارگران در صورتى كه توجهى به وضع آنها نشود، ممكن است جنبه عمومى پيدا كند.

 

پنج‌شنبه 26ارديبهشت1341 / 11 ذی‌‌الحجه 1381 / 16 مه 1962

● صبح امروز پگوف سفیرکبیر شوروی در تهران با عباس آرام دیدار کرد و کمک‌های شوروی را به سیل‌زدگان اخیر کشور که معادل هفت هزار روبل می‌باشد، اعلام کرد. این کمکها به صورت دارو و کمکهای جنسی دیگر است. پس از این دیدار آرام برای ارائه گزارش به حضور شاه رسید.
● عصر امروز پورهمایون رئیس‌کل بانک مرکزی به دفتر دبیرخانه سندیکای صنایع فلزی ایران رفت و ضمن دیدار و آشنایی با صاحبان صنایع از نزدیک با مشکلات مال و نیز مقررات بانکی و سایر مسائل اقتصادی و صنعتی صنایع‌داران آشنا گردید.
● امروز بخشنامه‌ای از نخست‌وزیری به وزارتخانه‌ها ابلاغ شد که متضمن رعایت صرفه‌جویی کارمندان در مخارج دولتی است. براساس این دستور نخست‌وزیر وزرا و کارمندان دولت حق استفاده از وسائل مسافرتی درجه یک را ندارند. اجرای این دستور به حسابداری‌ها ابلاغ گردید.
● یک مقام وزارت بازرگانی امروز به خبرنگاران گفت: مذاکرات بازرگانی بین ایران و پاکستان که در پس از ملاقات وزیران بازرگانی دو کشور مقدمات آن فراهم شده بود. از صبح امروز در وزارت بازرگانی آغاز شد.

پنج‌شنبه 26ارديبهشت1342 / 22 ذیحجه 1382 / 16 مه 1963

 

آیت‌الله میلانی امروز در نامه‌ای به آیت‌الله خمینی از «مساعی» ایشان «در راه تمشیت مصالح دین و ملت» تقدیر نمود و نسبت به سلامت طلاب صدمه دیده در واقعه فیضیه ابراز نگرانی کرد. در این نامه با اشاره به ضدیت دولت و دستگاه حاکمه با روحانیت آمده است: «حتماً توجه دارید بلکه بهتر می‌دانید در حال حاضر مصالح دینی و ملی مورد تهدید و تجاوز هیئت حاکمه فاسده و عمال مقامات غیرمسئول قرار می‌گیرد. عجیب است اگر مسلمانی در چنین شرایط به خود اجازه سکوت داده و در صدد دفاع از کیان اسلام برنیاید.» آیت‌الله میلانی در نامه خود ضمن محکوم کردن واقعه مدرسه فیضیه و ایجاد خفقان و ترویج فساد در جامعه نوشت: «این ننگ را کجا ببریم که مملکت اسلامی ما را دارند پایگاه اسرائیل و صهیونیست می‌کنند و نیز افرادی را که با آنها همدستند در رأس کارها قرار می‌دهند.» میلانی با اشاره به «مراقبت شدیدی» که بر نشریات حاکم است خاطرنشان کرد: «باید به وسیله مبلغین دانشمند و وعاظ محترم مذهبی، در ایام عاشورا و قیام حسینی اذهان مردم مسلمان را روشن کرد و از فلسفه قیام حسینی آگاهشان نمود، حقایق را بی‌پرده آشکار ساخت [...] این وظیفه جامعه مبلغین مذهبی در ایام عاشورای حسینی است که هر کس جز این عمل کند بر سر سفره حسینی نان و نمک خورده و نمکدان شکسته است.»

گروهی از روحانیون قم و دیگر شهرستان‌ها امروز در منزل آیت‌الله خمینی حضور یافته و در رابطه با چگونگی تبلیغات در ایام محرم با ایشان مشورت کردند. یکی از گزارشات این جلسه که بعدها به دست ساواک رسید بر پایه اظهارات یکی از وعاظ قم تنظیم شده بود. ساواک به نقل از این واعظ نوشت که آیت‌الله خمینی در این دیدار خطاب به وعاظ توصیه کرد که در ایام محرم به هیچ‌وجه از مأمورین انتظامی هراس نداشته باشند «زیرا دولت قادر نیست که برای عزاداری شیعیان محدودیت‌هایی فراهم کند.» بنا به این گزارش آیت‌الله خمینی در این رابطه افزودند: «ما تصمیم داریم که اگر در ماه محرم کوچکترین اهانت به جامعه روحانیت فراهم آ‌وردند حکم تکفیر آقای علم نخست‌وزیر را از طرف خود من و آقایان میلانی و گلپایگانی و حکیم و خوئی از نجف و احیاناً شریعتمداری صادر نماییم و قتل او را واجب بشماریم.»

اعلامیه‌های اخیر آیت‌الله خمینی موضوع بحث محافل مختلف شده بود. اعضاء جبهه ملی نیز از این اعلامیه‌ها ابراز خرسندی می‌کردند. ساواک تهران در گزارشی که امروز از این واکنش‌ها تنظیم نمود به اظهارات یکی از بازرسین تعلیماتی وزارت فرهنگ «که تمایلات جبهه ملی دارد» تکیه کرد. بنا به گزارش ساواک شخص مزبور می‌گفت: «خمینی محشر کرده اثر هر یک از اعلامیه‌های او مساویست با یکسال فعالیت جبهه ملی [...] مثل اینکه پشت خمینی به کوه احد وصل است.»

نصب تصاویر آیات عظام خمینی و شریعتمداری در مغازه‌های خوزستان ممنوع شد. رئیس ساواک این استان از «مدیریت کل اداره سوم» ساواک طی نامه‌ای کسب تکلیف کرد که آیا نصب عکس این مراجع «در دکاکین ممنوع می‌باشد یا خیر؟» در ذیل این نامه پاسخ داده شد: «داشتن عکس شریعتمداری و خمینی جرم نیست لیکن ضمن بررسی با مقامات شهربانی ترتیبی اتخاذ نمایید که نتیجه مقتضی بصاحبان دکاکین تذکر داده شود که از نصب عکس نامبردگان خودداری نمایند.»

آیت‌الله طالقانی که در زندان قزل‌قلعه محبوس بود، بنا به درخواست ساواک به زندان شهربانی (قصر) تحویل داده شد. از سوی دیگر «دکتر سنجابی و دکتر صدیقی» دو تن از سران جبهه ملی از زندان قصر به قزل‌قلعه انتقال یافتند.

آیت‌الله دستغیب امشب نیز پس از نماز مغرب و عشا در مسجد جامع شیراز به منبر رفت. او در این خطابه از وجود فساد و فحشا در جوامع غربی سخن گفت و تذکر داد که در صورت گرایش به این جوامع به مشکلات اخلاقی و اجتماعی آنها دچار خواهیم شد. دستغیب از مردم خواست که با علما همصدا شده و همگام با آنها علیه اقدامات ضددینی دولت قیام کنند.

رئیس‌جمهور هند صبح امروز وارد تهران شد. محمدرضا پهلوی با حضور در فرودگاه مهرآباد از او استقبال کرد. علاوه بر شاه، نخست‌وزیر، چند تن از وزرا، وزیر دربار، رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران و برخی دیگر از مقامات رسمی نیز در مراسم استقبال رسمی حاضر بودند. دکتر سرواپالی رادها کریشنان پس از اتمام این خوش‌آمدگویی‌ها به همراه شاه از فرودگاه خارج و با اتومبیل مخصوص به سمت شهر حرکت کردند. رئیس‌جمهور هند و محمدرضا شاه تا میدان 24 اسفند سوار بر اتومبیل بوده و در اینجا مرکب خود را به کالسکه سلطنتی تغییر دادند. کریشنان سپس به کاخ گلستان رفت. میهمان جدید شاه امشب در ضیافت شامی که در تالار آیینه کاخ گلستان از طرف محمدرضا پهلوی ترتیب داده شده بود شرکت کرد.

عصر امروز کنگره سالانه لاینز با حضور شاه و فرح افتتاح شد. محمدرضا پهلوی در نطق افتتاحیه این مراسم با اشاره به شرایط اجتماعی ایران بر لزوم انقلابی چون انقلاب سفید تأکید کرد و در بخشی از سخنرانی خود گفت: «اگر متأسفانه لازم باشد که بگوییم انقلاب بزرگ ما با خون یکعده‌ای بی‌گناه یعنی مأمورین دولت و خون یک عده‌ای افراد بدبخت و گمراه متأسفانه آغشته گشته است، این کاریست که چاره‌ای نیست و خواهد شد. اجتماع ایران در آینده برای عظمت و سربلندی خود از این موانع باید بگذرد.»

 

شنبه 26ارديبهشت1343 / 4 محرم 1384 / 16 مه 1964

حجت‏الاسلام محمدتقى فلسفى در تلگرافى به آيت‏الله خمينى خبر از رفع مانع نسبت به منبر رفتنش داد.  در اين تلگراف آمده است: خاطر محترم را مشخص مى‏دارد كه به فضل‏الهى از منبر رفتن حقير رفع مانع شد. با تشكر از عواطف مبذوله، طول عمر حضرت آيت‏الله‏را از خداوند بزرگ خواستارم.
در همين زمينه، ساواك گزارش فعاليتهاى دوباره فلسفى پس از اجازه مجدد به وى درباره وعظ در منابر را چنين به مبادى ذى‏ربط اعلام كرد: در تاريخ 26/2/43 آقاى محمدرضا صالحى كرمانى از آقاى فلسفى واعظ دعوتى به عمل آورده بود كه به كرمان عزيمت و براى ايام محرم و صفر در آن شهرستان سخنرانى مذهبى بنمايد و به همين جهت به منظور كسب اجازه از حضور تيمسار رياست ساواك نامه‏اى هم به حضور ايشان تقديم داشته كه پس از موافقت نامبرده به كرمان عزيمت نموده است.
دكتر محمد مصدق امروز در پاسخ به نامه سازمان دانشجويان جبهه ملى از ناتوانى خود در تشكيل جبهه ملى فراگير خبر داد و نوشت: «اينجانب كه در زندان به سر مى‏برم هرگز قادر نيستم يك جبهه ملى تشكيل دهم كه آقايان دانشجويان عزيز و احزاب و دستجات همه با آن متفق باشند و جبهه بتواند از مواقع و موارد به نفع مملكت استفاده كند. اينجانب هيچ‏وقت چنين مسئوليتى را كه قادر به انجام وظيفه نيستم عهده‏دار نمى‏شوم. اكنون چون مى‏بينم كه نفاق بين دستجات به ضرر ايران تمام مى‏شود، مى‏خواهم سعى كنم كه آن را از بين ببرم و قواى ملى همه با هم همكارى كنند.»
يك منبع كنترل شده امريكايى در گزارشى به رئيس بخش سياسى سفارت امريكا در تهران جزيياتى از نظريات رهبر جبهه ملى و شاپور بختيار ارائه داد و به نقل از يك ايرانى تحصيل‏كرده و عضو جبهه ملى نوشت: 1ـ اللهيار صالح نامه‏اى به شوراى مركزى حزب ايران فرستاده رسما از شوراى مركزى حزب ايران استعفا نموده است. صالح اظهار داشته كه وى خيلى خسته، پير و مريض است و تصميم گرفته كه از هر نوع فعاليت سياسى كنار بكشد. حزب ايران قرار بود كه در 23 ارديبهشت جلسه تشكيل دهد تا در مورد استعفاى صالح اقدام نمايد. حزب ايران يك برداشت غيررسمى براى صالح فرستاد كه از او تقاضا نمودند تا در مورد استعفايش تجديدنظر نمايد. ولى حزب ايران انتظار نامه‏اى ديگر از صالح دارد كه تصميمش به استعفا را مجددا تأييد نمايد. 2ـ شاپور بختيار گفت كه با غير فعال شدن صالح، او در رأس حزب ايران باقى خواهد ماند و آن را به قدرت خواهد رسانيد و به گروهى منظم تبديلش خواهد نمود. بختيار گفت كه او با دكتر مصدق، سمبل جنبش ملى‏گرايى مخالفت نخواهد نمود ولى تلاش خواهد كرد كه از احمد و برنامه هايش به نفع خود استفاده نمايد. بختيار، مصدق را يك خودپرست بزرگ توصيف نمود كه نمى‏تواند موافقت نمايد جبهه ملى در دست هر مرد ديگرى به جز خودش سپرده شود. بختيار گفت كه به جز بركنارى رهبرى محافظه‏كار جبهه، ملى، هيچ اقدامى در مورد پيشنهادهاى اخير مصدق تحقق نيافته است. بنابراين، اين به عهده رهبران جوان‏تر جبهه ملى است كه رهبرى را در تجديد سازمان جبهه ملى به دست گيرند. البته با احترام گذاشتن به مصدق به عنوان تشريفات، بختيار گفت كه وى از اشخاصى مثل داريوش فروهر استفاده خواهد نمود ولى آنها كنترل جنبش ملى‏گرايى را به عهده نخواهند گرفت. 3ـ بختيار گفت كه روابط جبهه ملى با جبهه مذهبى بهتر از رابطه‏اش با ارتش است، ولى اگر جبهه ملى مى‏توانست رهبرى و سازمانى خوب بيابد، افسران جوانى كه از دولت ناراضى هستند با ملى‏گراها همراه خواهند شد. او گفت كه جبهه ملى ارتباطى با نهضت آزادى ايران و رهبران مذهبى از طريق آيت‏الله زنجانى دارد. در حال حاضر جبهه ملى در نظر دارد از زنجانى به عنوان يك ميانجى نيروهاى ملى‏گرا استفاده نمايد. محاكمه نهضت آزادى به تعويق افتاده است چون كه دولت مى‏خواهد رهبران نهضت آزادى در طول محرم در زندان باشند.
ساواك تهران در اطلاعيه‏اى اعلام كرد كه از طرف حزب نيروى سوم اعلاميه‏اى پيرامون سالروز 15 خرداد تهيه شده قرار است وسيله عباس عاقلى‏زاده به تعداد پانصد برگ تكثير و توزيع شود. چون مفاد اعلاميه خلاف مصالح عمومى كشور و در تنقيد از هيئت حاكمه و طرفدارى و تاييد از اقدامات روحانيون بود لذا به ساواك تهران اعلام شد كه از تكثير و توزيع آن جلوگيرى به عمل آيد. ضمنا همان روز چگونگى توزيع قريب‏الوقوع اعلاميه مورد بحث در بولتن اخبار روز درج گرديد و نظر داده شد جهت تعقيب عاملين و جلوگيرى از تكثير و توزيع اعلاميه مورد بحث اقدامات لازم معمول گرديده است.
ساواك اصفهان نيز در گزارشى براى اداره كل سوم ساواك نوشت: بعد از وقايع پانزدهم خرداد ماه 42، هواخواهان نهضت آزادى و افراد حزب زحمتكشان اصفهان به منظور نفوذ در بين طبقات مردم و بهره‏بردارى از آن خود را به روحانيون افراطى نزديك [كرده] در جهت موافق عقايد آنان شروع به فعاليت نمودند. چون هواخواهان نهضت آزادى در بعضى امور، افكارشان با روحانيون وفق مى‏داد توانستند تا حدودى نظر آنها را جلب و در جلسات مختلف اسلامى از قبيل انجمن اسلامى دانش‏آموزان و دانشجويان اصفهان و بعضى از هيئتهاى مختلف مذهبى كه اغلب تجار و اصناف بازار در آنها شركت داشتند، نفوذ نمايند ولى با اقدامات قبلى از اعمال آنها جلوگيرى به عمل آمد. ضمنا افراد حزب زحمتكشان با اينكه فعاليتهايى كرده‏اند تا بتوانند نظر روحانيون را آن طورى كه بايد و شايد به خود جلب كنند، موفقيتى به دست نياورده به طور جداگانه به پشتيبانى از روحانيون انتقاداتى مى‏نمايند و به طور كلى مى‏توان گفت فعاليت اين دو دسته پس از مراجعت آيت‏الله خمينى به قم تا حدودى تخفيف يافته با رسيدن ايام امتحانات، جلسات انجمنهاى اسلامى مذكور هم فعاليتى ندارند و چنانچه بخواهند عملى انجام دهند، با اخذ دستورات قبلى كه از قم يا تهران برسد، اقدام مى‏نمايند.
رؤساى دفاتر اطلاعات ايران در خارج پيش‏ازظهر امروز با شاه در كاخ مرمر ديدار كردند. شاه در سخنانى ضمن تمجيد از تلاشهاى آنان گفت: بايد بدانيد كه منظور ما فقط دفاع از حقيقت است و هدفى غير از اظهار حقيقت نداريم. در صورتى كه سايرين شايد به وسيله دستگاههاى خود فقط منظورشان كتمان حقيقت است و ايجاد آشوب و قتل و كشت و كشتار و در واقع فراهم كردن وسايل يك سياست جديد امپرياليستى و استعمارى است و البته براى اين كار سالى 125 ميليون ليره خرج دستگاه تبليغاتى خود مى‏كنند. شاه درباره منعكس كردن هدفهاى انقلاب در جهان خارج گفت: انقلاب ما، انقلاب يك طبقه نيست. انقلاب ملى و اجتماعى است كه به دست اكثريت مردم صورت گرفته است. بعضى انقلاباتى كه در بعضى نقاط دنيا انجام شده به دست طبقه به خصوصى بود كه جنبه ضديت طبقاتى داشته در بعضى مواقع جنبه انتقام‏جويى داشته است ولى انقلاب ما، انقلاب محبت، عشق و علاقه و دوستى برداشتن فواصل و نزديك كردن قلوب به يكديگر است.
روزنامه مرد مبارز خبرى از پى‏گيرى مخفيانه بهاى اجناس توسط محمدرضا پهلوى منتشر كرد و نوشت: شاه بيش از هر فرد مسئول به امور جزيى و كلى مملكت حتما از نرخ اجناس و خواربار مطلع و آشناست.
اين روزنامه مى‏افزايد: شاه يكى از درباريان را مأمور مى‏كند تا از چند نقطه شهر اقدام به خريد روغن، برنج، ميوه و تره‏بار به ميدان يك سير و يك من بنمايد و وقتى شاه از نتايج خريدها و بالا بودن قيمتهاى اجناس مطلع مى‏شود در يكى از مراسم رسمى كه وزير كشور و شهردار در آن حضور داشتند، صريحا عدم رضايت خود را از گران بودن اجناس مورد نياز مردم اعلام مى‏دارد و امر مى‏كند كه بايد هرچه زودتر در اين زمينه فكر عاجلى بنمايند.
جوليوس هومز، سفير امريكا در تهران، امروز كتابخانه «جان، اف. كندى» را در تبريز افتتاح كرد. به گزارش روزنامه اطلاعات، سفير امريكا در اين مراسم با اشاره به گذشت شش ماه از قتل كندى وى را از جمله ستايش‏كنندگان اصلاحات شاه در ايران خواند و به بيان ويژگيهاى شهر تبريز در تاريخ پرداخت.
هومز سپس به شعار «جوانان مى‏خواهند بدانند» كه در امريكا به صورت يك شعار ملى در آمده اشاره كرد و گفت: طرح سپاه دانش نشان از وقوف كامل شاه به اين نكته دارد. اين طرح جزء حياتى و اساسى انقلاب سفيد است و جوانان تحصيل‏كرده را به كمك هموطنانشان در روستا دعوت مى‏كند. زيرا در مناطق روستايى نيز «جوانان مى‏خواهند بدانند» و ذوق و عطش دانش‏اندوزى دارند.
مديرعامل بانك اصناف امروز اعلام كرد كه داوطلبان واگذارى خانه‏هاى بانك اصناف بايد بيست هزار تومان بپردازند و تا صد ماه نيز ماهيانه 360 تومان بابت اقساط بدهند تا خانه‏اى به مساحت 320 متر در قلهك دريافت كنند. به گفته تيمسار ضرغام، خانه‏ها به محض وصول تقاضا در عرض شش ماه به متقاضيان تحويل داده خواهد شد و تعداد تقاضا نيز هر اندازه كه زياد باشد، در اجراى نقشه مزبور اشكالى به وجود نخواهد آورد.
شش نماينده مجلس شورا كه به زيارت خانه خدا نايل شده‏اند طرحى به نخست وزير ارائه داده‏اند كه طى آن براى رفاه و آسايش زائران خانه خدا، تشكيلات مجهزى تأسيس شود. براساس اين طرح، سازمان دائمى حج در نخست‏وزيرى و زير نظر نخست‏وزير تشكيل خواهد شد كه شورايى مركب از نمايندگان مجلس سنا و شورا، دولت و تجار و علما و اميراى جهانى سالها پيش و شمارى از افراد صاحب‏نظر آن را اداره خواهد كرد. اين سازمان امور حمل و نقل، مسكن و بهداشت زائران را به عهده مى‏گيرد و زائران خانه خدا از اين پس بايد به وسيله حمله‏دار راهى مكه شوند. بر اساس اين طرح، اميرالحاج بايد چند ماه زودتر از فصل حج تعيين شود و شمار زائران بيت‏الله الحرام نيز لااقل در ماه قبل از ماه ذى‏حجه تعيين شود.

جدیدترین مطالب

پربازدیدها

© تمامی حقوق برای پایگاه اطلاع رسانی 15 خرداد 1342 محفوظ است.