● امروز ميتينگ دانشجويان دانشگاه تهران به مناسبت هشتمين سال کشته شدن احمد قندچى، مصطفى بزرگنيا و شريعت رضوى برگزار شد. در این باره در یکی از اسناد ساواک آمده است به منظور بزرگذاشت روز شانزده آذر 1332 تدارك وسيعى از سوى كميته دانشجويان دانشگاه تهران ـ وابسته به جبهه ملى ـ ديده شد و طى اعلاميههاى متعددى از مردم دعوت شد كه در تظاهرات شركت جويند. به دستور دولت، نيروهاى نظامى و انتظامى به شدت از هرگونه اجتماع مردم جلوگيرى مىكردند و دانشگاه در محاصره نيروهاى نظامى قرار داده شد. اما در داخل دانشگاه، دانشجويان به تظاهرات پرداختند. تظاهرات با شركت بيش از پانزده هزار دانشجو برگزار گرديد. ميتينگ ساعت 12 پايان يافت. اين تظاهرات در شهرهاى اصفهان، مشهد، شيراز، تبريز، اهواز و همچنين در امريكا نيز صورت گرفت. ساواك درباره اين تظاهرات گزارش داده است: «از ساعت 10 صبح صفوف دانشجويان اجتماع كرده و در اين موقع يك دستگاه بلندگوى دستى به وسط جمعيت آورده شد و دوشيزه دانشجويى شروع به سخنرانى كرد و پس از خاتمه سخنرانى، دانشجويان شعار «دانشجو پيروز است» دادند و تعداد كليه اجتماعكنندگان اعم از تماشاچى و شركتكننده، در اين موقع به چهار هزار نفر بالغ مىگرديد.»
●خبرگزارى آسوشيتدپرس، از واشنگتن خبر داد: در حدود سى تن از دانشجويان ايرانى در سفارت ايران در واشنگتن اجتماع كردند و بار ديگر خواستار تجديد گذرنامه دو تن از دانشجویان (صادق قطب زاده و علی فاطمی) گرديدند. اين عده ضمناً فهرستى از درخواستهاى سياسى خود را به مقامات سفارت ايران تسليم نمودند. يك سخنگوى سفارت ايران گفت كه اين دو نفر در ايران متهم به خيانت هستند. وى افزود كه اجتماع امروز دانشجويان، ناراحتكننده، تأسفآور و بىمورد بوده است.
● به نوشته مجله خوشه امروز دانشجويان ايرانى مقيم فرانسه در محل سفارت ميتينگ بزرگى تشكيل دادند و دوشيزهاى را كه به قرار اظهار خودش، يك برادرش در دفاع از آذربايجان كشته شده و ديگرى در دانشگاه، جلو انداخته بودند و عكس برادرهاى وى را در ميان گلهاى فراوان به سفارت آورده بودند. اين اولينبارى است كه چنين تظاهراتى در پاريس برپا شده است.
● امروز همزمان با روز دانشجو گروهی از اعضای ایران اتحادیه ملی دانشجویان انگلستان ـ ولز و ایرلند شمالی به سفارت ایران در لندن رفتند و بر ضد اقدامات منعکننده در دانشگاه تهران اعتراض کردند. یکی از دانشجویان گفت اینک درست یک سال از هنگامی که دانشگاه تهران را به خاطر تظاهرات دانشجویان برای مدت سه ماه بستند میگذرد و قربانی کردن دانشجویانی که در فعالیتهای سیاسی شرکت میجویند ادامه یافته است. دانشجویان مذکور در تلگرافی که به عنوان آقای علم نخستوزیر ایران و رئیس دانشگاه تهران مخابره کردند خواستار عدم تعقیب دانشجویان گردیدند.
● گروهی از جوانان دانشجوی ایرانی مقیم امریکا روز جمعه در برابر بانک جهانی اجتماع کردند و بر ضد تصمیم این بانک برای اعطای 850 میلیون دلار وام به ایران اعتراض کردند. جوانان اظهار داشتند که از طریق مطبوعات از این تصمیم بانک جهانی مطلع شدهاند. این دانشجویان معتقد بودند بانک جهانی نباید در زمانی که ایران پارلمان ندارد به آن کشور وام بدهد.
● مردم مشهد امشب اعتصاب برق خود را آغاز کردند. این اعتصاب به دنبال گران شدن هزینة مصرف برق صورت گرفته است. امشب مشهد در تاریکی به سر برد و مردم فقط از شمع استفاده کردند.
● رادیو صدای آزاد ایران در برنامه امروز خود خطر نفوذ اسرائیل در ایران و پشتیبانی شاه از آن کشور را گوشزد کرد و گفت ای ملت ایران یقین بدانید که خطر جهود و افتضاح آن بسیار بزرگ است ولی زمامداران کشورها با نظر بیقیدی به آن مینگرند. دوستی و قرار و مدار با سران پوشالی اسرائیل مملکت ما را بالاخره به نیستی خواهد کشانید ولی شاه و اطرافیانش عالماً و عامداً از اسرائیل پشتیبانی مینمایند.
● ژنرال لایمن لِمینتزر فرمانده عالی نیروهای آمریکا و اروپا و رئیس سابق ستاد مشترک امریکا از ایران دیدن کرد.
● وزیر کشاورزی امروز برای بازدید از دهات قزوین و رسیدگی به کارهای ادارات کشاورزی آن حدود و نیز بازدید از دهات زلزلهزده و خانههای تازه بنیاد به همراه معاونان رؤسای وزارت کشاورزی به قزوین عزیمت کرد و پس از رسیدگی به امور عصر هنگام به تهران بازگشت.
● بازار و خیابانهای تبریز در محکومیت دستگیری عدهای از علما و وعاظ همچنان در حالت تعطیلی و اعتراض به سر میبرد.
● عدهای از مأموران امروز وارد مدرسه حجتیه شده و طلاب را مورد ارعاب و تهدید قرار دادند.
● باهری امروز به دیدار آیتالله خوانساری رفت. در این ملاقات آیتالله خوانساری خواستههایی از ایشان داشت: 1ـ آیتالله خمینی و دیگر زندانیان آزاد شوند. 2ـ طلاب علوم دینی مانند دورة آیتالله بروجردی بتوانند از معافیت استفاده کنند. 3ـ مانع سخنرانی آقایان وعاظ از قبیل حجتالاسلام فلسفی نشوند.
● اسدالله علم (نخستوزیر) به اتفاق احمد نفیسی (شهردار تهران) از محلات تهران دیدن کرد. مأموران مشغول تخریب ساختمانهایی هستند که در امتداد خیابان کریمخان زند قرار دارد و با این اقدامات میدان بولوار به خیابان کریم خان زند راه مییابد.
● مراسم امروز دانشجویان دانشگاه تهران ـ که در گرامیداشت خاطره مرگ چند دانشجو برگزار شده بود ـ با عکسالعمل شدید مأموران روبرو شد و دانشجویان مورد ضرب و شتم قرار گرفتند. عدهای از آنان نیز دستگیر شدند.
● شیخ احمدبن علی آل ثانی حاکم قطر و همراهان امروز با اتومبیل وارد شیراز شده از آثار تاریخی آن شهر دیدن کردند.
● وزارت کشور اعلام کرد که به زودی انتخابات انجمن شهر تهران انجام میشود. به گفتة سخنگوی وزارت کشور، مقدمات انتخابات انجمن شهر تهران فراهم آمده و به سرعت به مرحله عمل درخواهد آمد.
● دولت ایران سفرای کبار جدید خود را در کشورهای ژاپن، لبنان، سوئد و آرژانتین تعیین کرد و برای آنها پذیرش خواست. به نوشته روزنامه کیهان، هرمز قریب سفیرکبیر سابق ایران در سوئیس به سمت سفیرکبیر ایران در توکیو، علی فتوحی مدیرکل وزارت امور خارجه به سمت سفیرکبیر ایران در لبنان، مرتضی عدل طباطبایی سفیرکبیر کنونی ایران در آرژانتین به سمت سفیرکبیر ایران در سوئد تعیین شدهاند. سفیران جدید پس از بازگشت وزیر خارجه به محمدرضا پهلوی معرفی خواهند شد.
● عالیخانی (وزیر اقتصاد) به همراه کیانپور (معاون گمرکی وزارتخانه) امشب از مانیل وارد تهران شده پس از توقف یک ساعته راهی پاریس شدند. این سفر با هدف مذاکره با مقامات فرانسه دربارة نحوه کمک فرانسه به ایران خواهد بود.
● در جلسه امروز هیأت دولت لایحه قانونی تشکیل انجمنهای ولایتی و ایالتی بررسی گردید و مقرر شد لایحه مزبور از سوی وزارت کشور به پارلمان تقدیم شود. لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی با تغییر جزئی همان لایحهای است که دولت چندی پیش به صورت تصویبنامه گذراند.
* به دنبال تبعید آیتالله خمینی از ایران، روحانیون و طلاب حوزههای علمیه نقاط مختلف کشور در اقدامی مشابه با تهیه نامه و طوماری خطاب به سازمان ملل و برخی مجامع بینالمللی، نسبت به رفتار هیئت حاکمه ایران اعتراض کرده از فجایعی که در این کشور در حال رخ دادن است، شکایت کردهاند.
از جمله در قزوین، روحانیون این شهر با تهیه طوماری برای ارسال به سازمان ملل متحد از اعمال دستگاه حاکم بر کشور شکایت کردند.
امروز سرهنگ ابراهیم فریدی، رئیس شهربانی قزوین در نامهای به رئیس سازمان اطلاعات و امنیت قزوین اعلام کرد که با بررسیها و تحقیقات غیرمحسوس شهربانی قزوین، تاکنون خبری از این طومار به دست نیاورده است اما تحقیقات در این باره همچنان ادامه دارد.
* امروز دانشجویان دانشگاه تهران با صدور اعلامیهای، تبعید آیتالله خمینی را محکوم کردند.
در این اعلامیه آمده است: دولت جبار علیرغم خواستههای ملت برای باز کردن راه به روی اربابان امریکایی خود، حضرت آیتاللهالعظمی آقای خمینی مرجع تقلید شیعیان جهان را که مرجعیت ایشان به امضای چهار تن از مراجع شیعه رسیده، مسلم شده و طبق ماده 17 قانون مطبوعات ، مصونیت قانونی داشته و طبق اصل دوم متمم قانون اساسی ، حاکم بر مجلسین میباشد، به جرم حقگویی و دفاع از حق ملت و حریم مقدس قرآن و مخالفت با کاپیتولاسیون ، نیمه شب به طور وحشیانه دستگیر و تبعید نموده است.
در این اعلامیه آمده است: به سازمان ملل اعلام خطر مینماییم که باید هر چه زودتر به این قانونشکنیهای هیئت حاکمه ایران رسیدگی نماید و مرجع تقلید شیعیان جهان حضرت آیتاللهالعظمی آقای خمینی را بازگرداند والا مورد خشم و غضب ملل مسلمان قرار خواهد گرفت.
* امروز به مناسبت شانزدهم آذر، سالروز شهادت سه تن از دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران که در اعتراض به سفر معاون رئیس جمهور وقت امریکا به تهران پس از کودتای 28 مرداد سال 1332 به شهادت رسیدند، مراسمی در محل خانه ایران در نیویورک برپا شد و طی آن دکتر رقابی، استاد فلسفه دانشگاه کلمبیا درباره وقایع این روز سخن گفت. در ادامه این جلسه جهانگیر رضوی، فرزند یکی از نمایندگان مجلس شورای ملی در دوره مصدق ، سرودهاش را درباره این حادثه برای حضار قرائت کرد سپس اشعاری از سیاوش کسرایی و هوشنگ ابتهاج قرائت شد.
به گزارش رسیده در ادامه این جلسه شرحی از واقعه شانزدهم آذر، به قلم دکتر مصطفی چمران برای حاضران خوانده شد و در پایان به احترام شهیدان روز 16 آذر، قندچی، شریعت رضوی و بزرگنیا، یک دقیقه سکوت اعلام شد.
* امروز به مناسبت شانزدهم آذر، مراسم بزرگداشتی از سوی دانشجویان دانشگاه تهران برپا شد و طی آن یاد شهیدان دانشجو گرامی داشته شد. اگر چه این مراسم با آرامش برگزار شده بود اما تعدادی از دانشجویان توسط نیروهای امنیتی بازدداشت شدند.
گفته شده است که در میان بازداشتشدگان شماری از چهرههای سرشناس نهضت آزادی، جامعه سوسیالیستهای نهضت ملی، جبهه ملی و فعالان جنبش دانشجویی دانشگاه تهران دیده میشوند.
(شوکت، حمید، کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی (اتحادیه ملی) از آغاز تا انشعاب، صص 3 و 202) دانشجویان دستگیر شده پس از محکومیت به خدمت اجباری سربازی فرستاده شدند).
* در همین حال، حسنعلی منصور، نخستوزیر امروز راهی دانشگاه ملی شد و در جمع دانشجویان و استادان این دانشگاه سخن گفت. منصور البته برای گرامی داشت یاد شهیدان 16 آذر به این دانشگاه نرفته بود بلکه او به منظور بازدید از ساختمان دانشکده پزشکی دانشگاه ملی که به تازگی ساخته شده است، در این محل حاضر شد. او همچون دیگر سخنرانیهایش به مسائل اقتصادی پرداخت و گفت: تحقق تمام آمال و آرزوی ما اجرای برنامههای وسیع توسعه اقتصادی و اجتماعی و سازندگی ایران است که متأسفانه در قرون متمادی ، غفلت گذشتگان، ما را از چرخ تمدن دنیای متمدن کنونی قدری عقب نگه داشته است.
وی افزود: ما برای سازندگی ایران اگر خود توانایی نداشته باشیم میتوانیم از کارشناسان و متخصصان بیگانه استفاده کنیم ولی برای گردش امورمان، نیازمند تعلیم و تربیت و آموزش و پرورش افراد ایرانی هستیم.
منصور به تغییرات ساختاری در فرهنگ کشور اشاره کرد و گفت: دولت باید شهامت و توانایی اتخاذ تصمیم و اجرای آن را در مراحل مختلف داشته باشد و از این رو وزارت فرهنگ به دلیل تمرکز بیش از اندازه امور در آن، تقسیم شد و وزارت آموزش و پرورش از دل آن بیرون آمد.
وی سپس موضوع علم و کار پس از فارغالتحصیلی را مدنظر قرار داد و خاطرنشان ساخت که یکی از مشکلات عظیم این دولت این است که باید راهی را که به طور عادی در امر حکومت و مملکتداری طی میشد به راه علمی و حقیقتطلبی و اصولی خود سوق دهد. که این تبدیل وضع به وضع دیگر، مقاومتها و مشکلات و مصائبی به همراه دارد.
نخستوزیر خطاب به حاضران درباره مشکلات کارهای دولت گفت: ما در دولت با نهایت فداکاری خدمت میکنیم. امروز 24 ساعت در شبانهروز کم است و زندگی ما جز کار و خدمتگزاری به شما ملت ایران نیست.
وی در پایان با تأکید بر «جهاد ملی» خواستار تلاش بیشتر برای رفع محرومیتهایی شد که به زعم وی کسانی تاکنون مانع از حذف آنها میشدند.
* برای کنترل نرخ کالاهای مصرفی، و جلوگیری از گرانی، ارتش به کمک شهرداری شتافت. روزنامه کیهان امروز نوشت: تا آخر ماه جاری در چند مرکز پر جمعیت تهران، شهرداری مراکزی را در اختیار شرکت تعاونی ارتش قرار خواهد داد و در این مراکز کلیه مواد غذایی و سایر مایحتاج عمومی به معرض فروش گذاشته میشود.
براساس این خبر، کمیسیونی عالی مأمور شده است تا شهر تهران را از نظر جمعیت تقسیمبندی کند تا فروشگاههای شرکت تعاونی ارتش بتواند میزان تدارکات خود را براساس جمعیت و حوایج هر منطقه تنظیم کند.
* خبرگزاری فرانسه از قاهره گزارش داد که شورای اقتصاد جامعه عرب در پایان اجلاس خود از دفتر تحریم اسرائیل خواست برای جلوگیری از صدور نفت ایران به اسرائیل اقدامات لازم را به عمل آورد. این شورا از کشورهای عربی نیز خواسته است تا از کمپانیهای نفتی بخواهند تا نفت ایران را به اسرائیل صادر نکنند.