15 خرداد از دیدگاههای حضرت امام خمینی

کتاب 15 خرداد از دیدگاههای حضرت امام خمینی به قلم محمد حنیف‌نژاد به نگارش در آمده و ستاد بزرگداشت حضرت امام خمینی ـ کمیته فرهنگی ـ آن را در خرداد 1385 به چاپ رسانده است. در این کتاب کم‌حجم که در چهار فصل تدوین شده زمینه‌های قیام، وقوع قیام، خاستگاه قیام 15 خرداد 1342 و نتایج و پیامدهای آن مورد بررسی قرار گرفته است و در پایان نیز روزشماری از قیام 15 خرداد ارائه گردیده است.
در بخشی از پیشگفتار کتاب آمده است: قیام 15 خرداد را به حق نقطه آغاز انقلاب اسلامی ایران نام نهاده‌اند. با این قیام اولین گام اساسی برای سرنگونی نظام سلطنتی و استقرار نظام جمهوری اسلامی برداشته شد و مهمتر از آن، ماهیت اسلامی و مردمی قیام و رهبری روحانیت رقم خورد. بعد از 15 خرداد حرکتهای اصیل اسلامی خود را در سایه رهبری امام خمینی متحد یافتند و با کنار گذاشتن اختلاف‌نظرهای سطحی به ترویج یک شعار محوری یعنی استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی پرداختند. پس بی‌راه نیست اگر قیام 15 را ریشه اصلی انقلاب اسلامی قلمداد نموده و با بررسی زمینه‌های بروز آن منشأ و پیامدها و نتایج آن را کندوکاو نماییم.
نویسنده زمینه‌های بروز قیام 15 خرداد را در شش محور زیر دسته‌بندی کرده و در فصل اول کتاب به بررسی آن شش محور پرداخته است: 1ـ فضای نسبتاً باز سیاسی 1342 ـ 1339 که با روی کار آمدن جان.اف.کندی در امریکا به حکومت ایران تحمیل شد. 2ـ فوت آیت‌الله العظمی بروجردی که از طرفی جسارت لازم را به دولت داد تا طرحهایی را که در زمان حیات رهبر بزرگ شیعیان جرئت انجامش را نداشت به اجرا بگذارد و از طرفی اکثریت مقلدان آیت‌الله العظمی بروجردی را به سوی مردی رهنمون نماید که از شمّ سیاسی و شجاعت لازم برخوردار باشد. 3ـ لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی. 4ـ اصلاحات ارضی. 5ـ انقلاب سفید. 6ـ حادثه دوم فروردین 1342 یعنی یورش به اجتماع طلاب علوم دینی در فیضیه.
فصل دوم کتاب وقایع و رخدادهای زیر روایت شده‌اند: 1ـ تثبیت رهبری قیام 2ـ در استانه قیام 3ـ دستگیری امام خمینی 4ـ قیام 15 خرداد 5ـ مهاجرت علما به تهران 6ـ اربعین شهدای 15 خرداد 7ـ آزادی از حصر و بازگشت به قم 8ـ اعلام عزای ملی 9ـ کاپیتولاسیون و تبعید آیت‌الله العظمی‌خمینی.
نویسنده در فصل پایانی کتاب نتایج و پیامدهای قیام 15 خرداد را مورد بررسی قرار داده و نوشته است: این نتایج و پیامدها در محورهای نتایج سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و تا حدودی پیامدهای اقتصادی قابل تفکیک هستند. اما به طور خلاصه می‌توان چنین عنوان نمود که با وجود برخی پیامدهای قیام خصوصاً در بُعد فرهنگی (جهانی) در مجموع، قیام 15 خرداد با نهادینه نمودن فرهنگ شهادت و پیروی از روحانیت به موفقیت‌های بزرگی دست یافت. برخی دیگر از دستاوردهای این قیام را می‌توان اینگونه دسته‌بندی کرد:
ـ الگو قرار گرفتن مذهب برای مبارزه
ـ افزایش و رشد شعور سیاسی روحانیت و توده‌های مردم
ـ افشای چهره ریاکارانه شاه در اعلام فضای باز سیاسی و بی‌اعتباری شرق و غرب در عدالت‌طلبی و دموکراسی‌خواهی.
ـ محو گروههای ملی از صحنه سیاست و افتادن رهبری به دست روحانیت مبارز.
ـ تثبیت مرجعیت و رهبری امام خمینی و پر شدن فضای خالی رهبر دینی پس از آیت‌الله العظمی بروجردی.

کتاب 15 خرداد از دیدگاههای حضرت امام خمینی با استناد به اسناد برجای مانده از ساواک، دولت، نیروهای مسلّح و پرونده امام خمینی در نظام گذشته، به نگارش درآمده و 123 صفحه است.

 
تعداد بازدید: 5643