مقالات
منبع شناسی اصلاحات ارضی
نویسنده: الهام نیری
مقدمه
اصلاحات ارضی تحت تاثیر اهداف هر کشوری شکل خاصی به خود می گیرد؛ به طوری که نه نحوه اجرا و نه نتیجه آن برای ممالک مختلف یکسان نیست. اصلاحات ارضی اگر در شکل صحیحش انجام گیرد عبارت خواهد بود از کلیه اقدامات حقوقی، فنی، اقتصادی و سیاسی که در نهایت زمینه دموکراسی بر پایه مردم سالاری در کشور را فراهم می آورد.
اصلاحات ارضی قبل از جنگ جهانی دوم حربه و نماد کمونیسم بود. به این معنی که ظهور آن در هر نقطه از جهان انگ کمونیسم را در پی داشت. اما بعد از جنگ به عنوان وسیله پیش گیری از رخنه کمونیسم و مقابله با آن به کار گرفته شد. این هدف در ایران از سوی جان.اف.کندی امریکایی مطرح گشت؛ وی برای نیل به این هدف در تقلیل کمک های نظامی و جایگزین کردن آن با سرمایه گذاری و کمک در امر توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورهای جهان سوم تاکید داشت. این برنامه تحت عنوان اتحاد برای پیشرفت در دولت پهلوی در اسفند 39 اعلام شد.
از این رو گرایش محمدرضاشاه پهلوی به اصلاحات ارضی بیشتر فشار خارجی داشت. اگر شرایط سیاسی جهانی و فشار آمریکا نبود به چنین کاری دست نمی زد. به همین دلیل وقتی خود را ناگزیر دید مجلس را یک سره از بزرگ مالکان انباشت ( مجلس بیستم) که قانون اصلاحات ارضی را تدوین کردند.
رژیم پهلوی لازمه ی رسیدن به آزادی و استقرار دموکراسی را اجرای برنامه ی اصلاحات ارضی تلقی می نمود. و به ویژه شاه تاکید داشت که اصلاحات مملکتی در هر رشته از امور ضروری است و محض استحکام بنیان عدالت اجتماعی لازم است.
اما در حقیقت تغییرات اجتماعی و اقتصادی و پروژه های که شاه در خلال این دوران انجام داد را می توان اقداماتی در جهت رشد سرمایه داری گونه کشاورزی و صنعتی دانست؛ کارهای که تاکید اساسی آن ها بر کاپیتالیسم دولتی بود. سالهای 56-1341را می توان جزئی از این ساختار غالب سرمایه داری حکومتی دانست که پایه اشکال بزرگ مالکی مالکیت زمین را؛ که به صورت مانعی در راه توسعه و نیز کنترل حکومت مرکزی بر اطراف جلوه می کرد سست ساخته و سرمایه داری خصوصی را تقویت می کرد.
توجه به امر اصلاحات ارضی به طور قابل تصوری چشمگیر بود که منابع بسیاری در این زمینه در دوره ی پهلوی به رشته ی تحریر در آورده شد. به طوری که قوانین آن در فاصله ی کوتاهی در معرض تصحیح و اجرای آن در دست ترمیم قرار می گرفت. منابع این برنامه یا به طور مستقیم با همین عنوان تدوین می شد که تعداد کثیری از این منابع توسط شاه و دستگاه های دولتی پهلوی تدوین گشته و یا به طور غیرمستقیم در لابه لای منابع دست اول دوره ی پهلوی دوم دیده می شود. در ضمن بیشتر منابعی هم که در زمینه ی انقلاب سفید نوشته شده اند به طور مختصر به این موضوع پرداخته اند لذا منبع شناسی حاضر صرفا منابعی را ذکر کرده که به طور مفصل یا مجمل به موضوع اصلاحات ارضی پرداخته اند.
بر اساس موضوعات مهمی که برنامه ی اصلاحات ارضی با آن دمخور است؛ می توان این موضوعات را به شیوه ی ذیل تقسیم بندی نمود.
1- اصلاحات ارضی شاه : منابعی که یا توسط شاه در مورد اصلاحات ارضی نوشته شده و یا اصلاحات ارضی شاه را تشریح کرده است.
2- چپ و اصلاحات ارضی: منابعی که با تفکر چپ به اصلاحات ارضی نگریسته شده است.
3- قوانین اصلاحات ارضی
4- مبانی نظری اصلاحات ارضی
5- منابع غیرمستقیم اصلاحات ارضی: منابعی که عنوان اصلی کتاب اصلاحات ارضی نیست؛ بلکه بخش هایی از آن به این موضوع را در بر می گیرد..
6- منابع انگلیسی اصلاحات ارضی
در پایان ذکر این نکته ضروری است جهت دستیابی به این منابع، موارد 1 و بخشی از منابع 2در کتابخانه مرکز اسناد انقلاب اسلامی یافت شده است. بخشی از منابع 2 و مورد 6 در کتابخانه پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی بوده است. موارد دیگر از کتابخانه های ملی و مجلس استخراج شده است.
1-اصلاحات ارضی شاه
- محمد رضا شاه پهلوي ، انقلاب سفيد، بي نا، 1346.
- محمدرضا پهلوی ، شاهنشاه آریامهر و کشاورزان، تهران، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی، بی تا.
- محمدرضا پهلوی، نکاتی از سخنان شاهنشاه آریامهر درباره اصلاحات ارضی ایران، سازمان اصلاحات ارضی کل کشور، بی جا، بی تا.
- محمدرضا پهلوی،بیانات اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر در کنگره بزرگداشت دهمین سال انقلاب، تهران، وزارت اطلاعات، بی تا.
- ---------------، شاهنامه انقلاب ارضي ايران، متن کامل بيانات، پيامها، مصاحبه ها و نوشته هاي اعلي حضرت همايون شاهنشاه محمدرضاشاه پهلوي؛ شاهنشاه آريامهر درباره انقلاب ارضي ايران، ج اول، سال 2535.
- --------------، مأموريت براي وطنم، بي تا، بي چا.
- --------------، نکاتی از سخنان شاهنشاه آریامهر درباره ی اصلاحات ارضی ایران، تهران، سازمان اصلاحات ارضی کل کشور، بی تا.
- اباذری فومشی، منصور، آموزش درباره ی اصلاحات ارضی، تهران، خرسندی، 1391.
- ارسنجانی، حسن، اصلاحات ارضی در ایران، اطلاعات و روابط عمومی وزارت کشاورزی، 1340.
- اريگ هوگلاند، زمين و انقلاب در ايران، ترجمه فيروزه مهاجر، تهران، شيرازه، 1381.
- از نشریات سازمان اصلاحات ارضی کل کشور، اصلاحات ارضی در ایران، تهران، سازمان اصلاحات ارضی کل کشور، ۱۳۴۵.
- اشرف، احمد، مشخصات اقتصادی و اجتماعی نظام های بهره برداری کشاورزی در ایران، سازمان برنامه و بودجه، مرکز آموزش و پژوهش در برنامه ریزی منطقه ای، 1352، بی نا.
- اصلاحات ارضی در ایران: مرحله اول و دوم، تهران، بی تا، بی نا.
- اصلاحات ارضی در ایران، تهران، وزارت کشاورزی، اداره کل اطلاعات و روابط عمومی، ۱۳۴۰.
- اصلاحات ارضی در ایران، سازمان اصلاحات ارضی کشور، 1345، بی نا، بی چا.
- اصلاحات ارضی در ایران، نشر اطلاعات و روابط عمومی وزارت کشاورزی، 1340، بی تا، بی نا.
- اصلاحات ارضی در کرمان، چاپ گلبهار، 1347.
- اطلاعاتی درباره برنامه همه جانبه اصلاحات ارضی ایران و شرکت سهامی زراعی آریا مهر، وزارت تعاون و امور روستاها، ۱۳۵۰، بی جا.
- اک‍ب‍ری م‍ازن‍دران‍ی، احمد، ن‍گ‍اه‍ی به زن‍دگ‍ی رع‍ای‍ای دی‍روز و دهقانان ام‍روز، ۱۳۴۵ (چاپخانه گ‍ی‍لان).
- ایران، وزارت کشاورزی، صندوق نظام های بهره برداری کشاورزی ایران، مطالعات صندوق نظام های بهره برداری کشاورزی ایران، نشر صندوق مطالعاتی نظام های بهره برداری کشاورزی ایران، بی تا، بی نا.
- ایران؛ وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی، کنفرانس شرکت های تعاونی بازاریابی محصولات کشاورزی، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی؛ سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران، 1349.
- آزادی دهقان، تهران، 1341، بی نا.
- آسایش، حسین، اطلس اقتصادی و اجتماعی شرکت های تعاونی روستایی آذربایجان شرقی و غربی، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی مرکز تحقیقات، 1348.
- آموزش درباره ی اصلاحات ارضی، بی جا، بی نا، بی تا.
- ب‍ازی‍ار، ه‍م‍ات‍اج، شاه و انقلاب سفید، تهران، وزارت فرهنگ، اداره کل نگارش، بی تا.
- ب‍ح‍رآب‍ادی، س‍ع‍ی‍د، علل ن‍اب‍ودی کشاورزی در ایران، م‍ش‍ه‍د، س‍ع‍ی‍د ب‍ح‍رآب‍ادی، ۱۳۷۸.
- ب‍رگ زری‍ن تاریخ کشاورزی و دهقانی ایران، تهران: وزارت کشاورزی، اداره کل اطلاعات و روابط عمومی، بی تا.
- به مناسبت نهمین سالگرد تصویب قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی، وزارت اصلاحات ارضی، 1349.
- پارسا، ب، طرحی درباره اصلاحات ارضی، 1347، بی نا.
- پارسا، بهمن، طرحی درباره اصلاحات ارضی، بی‌جا، بی‌نا.
- پست های سازمانی و شرح مشاغل وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و سازمان های وابسته مورد تایید سازمان امور اداری و استخدامی کشور؛ به موجب تبصره 3 ماده 8وضعیت قانون استخدامی کشوری مصوب 31 خرداد 1345، تهران، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی، بی تا.
- پورافضل، حسن، نجفی، بهاءالدین، اصلاحات ارضی و واحدهای دسته جمعی تولیدکشاورزی، شیراز، دانشگاه پهلوی، 1351.
- تشریح اوضاع طبیعی و تاریخی و اجتماعی و فعالیت های کشاورزی انجام شده در استان بلوچستان و سیستان، تهران، اداره کل کشاورزی و عمران و اصلاحات ارضی استان بلوچستان و سیستان، 1345.
- حسینی ک‍ازرون‍ی، محمدرضا، ت‍ص‍وی‍ری از م‍س‍ال‍ه ارضی در ایران، تهران، مرکز تحقیقات روستائی، اقتصاد کشاورزی، ۱۳۶۴.
- دانشگاه تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، بخش تحقیقات روستایی، بررسی نتایج اصلاحات ارضی در بیرجند، قصر شیرین و....، نشر دانشگاه تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، بخش تحقیقات روستایی.
- دانشگاه تهران؛ موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی؛ بخش روستایی، بررسی اقتصادی و اجتماعی اعتبارات کشاورزی قبل و پس از اصلاحات ارضی، دانشگاه تهران؛ موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی؛ بخش روستایی، بی تا.
- رادم‍ن‍ش، ع‍زت‌ال‍ل‍ه، فلسفه اصلاحات ارضی در ک‍ش‍وره‍ا جهان سوم، تهران، تشیع، بی تا.
- راهنمای سپاهیان دانش در خدمت اصلاحات ارضی، سازمان اصلاحات ارضی کل کشور، ۱۳۴۴، بی جا.
- راهنمای ماموران اصلاحات ارضی، سازمان اصلاحات ارضی کل کشور،چاپخانه بانک ملی ایران، 1344.
- ریاحی، اسماعیل ، مرحله سوم اصلاحات ارضی یا افزایش تولید محصولات کشاورزی،۱۳۴۵؟، بی‌جا، بی‌نا.
- سازمان اصلاحات ارضی کل کشور، اصلاحات ارضی در ایران، بی جا، 1345.
- سازمان اصلاحات ارضی کل کشور، آنچه در سال 1344 انجام پذیرفته است، بی جا، بی تا.
- سازمان اصلاحات ارضی کل کشور، فرمایشات اعلحضرت همایونی به مناسبت اجرای طرح لایحه اصلاحات ارضی در ایران، تهران، سازمان اصلاحات ارضی کل کشور، 1344.
- سازمان خانه‌های فرهنگ روستائی: آیین نامه اجرایی خانه های فرهنگ روستایی مصوبه جلسه فوق‌العاده مورخ شنبه سوم اسفند ماه۱۳۴۷ شورایعالی انجمن ملی خانه‌های فرهنگ روستائی، تهران، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی، ۱۳۴۷؟.
- سوداگر، محمد رضا، بررسی اصلاحات ارضی (۵۰ – ۱۳۴۰)، پازند، 1358.
- شاه و انقلاب سفید، اداره کل نگارش وزارت فرهنگ و هنر، 1350.
- شاهنشاه آریامهر و کشاورزان؛ وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی، چاپخانه بیست و پنجم شهریور؛ شرکت سهامی افست، 1348.
- شاهوردي، شهرام، پايان نامه کارشناسي ارشد؛ اصلاحات ارضي و پيامدهاي سياسي¬¬_اجتماعي آن درايران، تهران، دانشگاصادق،1373.
- صفی نژاد، جواد، بنه؛ قبل و بعد از اصلاحات ارضی، توس، 1353.
- صفی نژاد، جواد، نظام های تولید زراعی جمعی، توس، 1353، بی نا.
- طباطبایی، علی محمد، انقلاب آرام و رشد اقتصاد کشاورزی، تهران، بی نا، 1345، بی چا.
- عبادی، محمد علی، اصلاحات ارضی در ایران، چاپخانه پدرام، 1340، بی جا.
- عجمی، اسماعیل، ششدانگی، اسماعیل، توس، 1348.
- عطیه شاهانه، بنیاد پهلوی، 1342.
- ع‍ل‍ی‍م‍راد، محمود، گ‍زارش م‍ق‍دم‍ات‍ی م‍س‍ال‍ه واگذاری زمین و ع‍م‍ل‍ک‍رد واحدهای تولیدی م‍ش‍اع در ش‍ه‍رس‍ت‍ان ف‍س‍ا، تهران، مرکز تحقیقات روستائی و اقتصاد کشاورزی، ۱۳۶۳.
- عمار، انقلاب کشاورزی : زمين و كشاورز، بين نظام فئوداليسم و سيستم اسلامي، تهران، بنیاد شهید، واحد فرهنگی، ۱۳۶۲.
- عميد، محمد جواد، کشاورزي، فقر و اصلاحات ارضي در ايران، ترجمه رامين اميني نژاد، تهران، نشرني، 1381، چاپ اول.
- فاروقي، احمد، ژان لوروديه، ايران برضد شاه، ترجمه مهدي نراقي، تهران، اميرکبير، 1358.
- فرمایشات اعلیحضرت همایونی به مناسبت اجرای طرح لایحه اصلاحات ارضی در ایران، سازمان اصلاحات ارضی، 1344، بی نا.
- کتابچه حزب پان ايرانيست و اصلاحات ارضي، بي نا، بي تا، بي چا.
- کتابچه ی موسسه عالی علوم سیاسی و امورحزبی، به مناسبت دهمین سالگرد انقلاب اسلامی، بهمن 1351.
- کمانگر، احمد، سازمان بازرسی شاهنشاهی، اصلاحات ارضی؛ تعاون روستائی، شرکت سهامی زراعی، چاپخانه اتحاد، ۱۳۵۰، بی‌جا، بی‌نا.
- کمره اي، آيت ا...حاج شيخ محمدباقر، دفاع از حق ملت مسلمان ايران، ري، فروردين 42، بي چا.
- گفت و شنود درباره فلسفه سیاسی ایران، تهران، وزارت اطلاعات و جهانگردی، بی نا.
- مجموعه اصلاحات ارضی، چاپخانه مجلس، 1344.
- مرحله سوم اصلاحات ارضی یا افزایش تولیدی محصولات کشاورزی، 1345، بی نا.
- مسائل ارضي و دهقاني، مجموعه کتاب آگاه، تهران، 1361.
- مستوفی‌الممالکی، رضا، جغرافیای روستایی (مبانی و ایران) با تاکید به اصلاحات ارضی و دگرگونی ساختار اجتماعی، اقتصادی و سیاسی روستاهای ایران، یزد، وصال، ۱۳۸۵.
- مواد ششگانه که از طرف اعلیحضرت همایون شاهنشاهی به ملت ایران پیشنهاد شد، 1341، بی نا.
- مهدوی، ابراهیم، درباره لایحه اصلاحات ارضی، تهران، ۱۳۳۸، بی نا.
- میرزاده، احمد، اصلاحات ارضی و اقتصاد روستایی ایران، موسسه تحقیقات و برنامه ریزی علمی و آموزشی؛ مرکز مدارک علمی، 1351.
- ميرحيدر، حسين، اسماعيل، شهبازي، از تيول تا انقلاب ارضي، تهران، اميرکبير، تير2535(1355)، بي چا.
- ن‍راقی، یوسف، جامعه دهقانی و ت‍ج‍اری ش‍دن کشاورزی، تبریز، رس‍ال‍ت، ۱۳۶۸.
- نکاتی از سخنان شاهنشاه آریامهر درباره ی اصلاحات ارضی ایران، سازمان اصلاحات ارضی کل کشور، بی تا.
- وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی، به مناسبت سالگرد تصویب قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی، تهران، وزارت اصلاحات ارضی، 1349.
- ولیان، عبدالعظیم، اصلاحات ارضی محتوای اساسی انقلاب شاه و مردم: متن مصاحبه عبدالعظیم ولیان، ۱۳۵۲، بی‌جا، بی‌نا.
-ایران؛ وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی، پست های سازمانی و شرح مشاغل وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی.
-خلجی، عباس، اصلاحات امریکایی و قیام 15خرداد، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1381.
-ساعدلو، هوشنگ، مسائل کشاورزی ایران، تهران، رواق، 1357.
-عبادی، محمد علی، اصلاحات ارضی در ایران، بی نا، چاپ پدرام.
-کمانگر، احمد ، سازمان بازرسی شاهنشاهی، اصلاحات ارضی - تعاون روستاها، شرکت سهامی زراعی قدیم و جدید ... قانون شرکت تعاونی با تمام اصلاحات، بیمه اجتماعی روستاها قانون نظام صنفی و تخلفات،۱۳۵۲، بی‌جا، بی‌نا.
-گفت و شنود، اصلاحات ارضی درباره ی فلسفه ی سیاسی ایران، چاپخانه وزارت اطلاعات و جهانگردی، بی تا، بی نا.
-ملک، حسین، گزارشی درباره ی نابسامانی های کشاورزی مملکت و امکانات مقابله با آن ها، بی نا، مرکز تحقیقات ایرانی، 1357.
2-چپ و اصلاحات ارضی
-اندیشه ها در خدمت دهقان، بی نا، اطلاعات و روابط عمومی وزارت اطلاعات، مهر 41.
- اس‍ک‍ن‍دری، منصور، م‍س‍ال‍ه ارضی، جنبش دهقانان و سیاست م‍ا، سازمان چریکهای فدائی خلق ایران، ۱۳۶۳.
- چریکهای فدائی خلق، اصلاحات ارضی در ایران و نتایج مستقیم آن، از سری تحقیقات روستائی، تندر، ۱۳۵۷، بی جا.
- حاجيکلايي، حميد احمدي، جريان شناسي چپ در ايران، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي، 1387،چاپ اول.
- حزب توده ایران، ح‍ل مسئله ارضی در کشورهای آس‍ی‍ای‍ی و آف‍ری‍ق‍ای‍ی، تهران، حزب توده ایران، ۱۳۶۱.
- خسروي، خسرو، دهقانان توانگر،تهران، ميترا، 1361.
- -----------، دهقانان خرده پا، بي نا، علمي، بي تا.
- -----------، مسئله ارضي و دهقانان تهيدست در ايران، تهران، نشر بيداري، 1360.
- -----------، جامعه دهقاني در ايران، تهران، پيام 1358.
- -----------، مسئله دهقانی و مسئله ی ارضی در ایران، تهران،پیوند، 1358.
- -----------، جامعه شناسی روستای ایران، تهران، پیام، 1358.
- -----------، بررسی آم‍اری وضعیت ارضی ایران در ش‍ش استان، تهران، مرکز نشر دان‍ش‍گ‍اه‍ی، ۱۳۶۷.
- -----------، مسئله ارضي و جنگ طبقاتي در ايران، تهران، پيوند، 1359.
- دانا، ف.ر، امپرياليزم و فروپاشي کشاورزي، تهران، مازيار، 1358.
- سازمان جوانان و دانشجويان دموکراتيک ايران، درباره ي مسئله ارضي، بي جا، بي تا، بي نا.
- کيانوري، نورالدين، «سخني درباره اصلاحات ارضي»، پرسش و پاسخ 19 /12 /60، تهران، حزب توده ايران، چاپ اول، ش68.
- مبارزه ي ضد امپرياليستي، چند گفتار از سري آموزش هاي پيام خلق، انجمن جوانان موحد، بي تا، بي نا.
- مبارزين راه آرمان کارگر، تحليلي از شرايط جامعه روستايي در ايران، بي نا، بهمن 57، بي چا.
- مومني، باقر، سيماي روستاي ايران، پيوند، بي تا، بي چا.
- نشريه اتحاديه کمونيستهاي ايران، بحث در مسئله ارضي،بي نا، آذر58.
- نيک آيين، امير و ديگران، روستاي ايران در انتظار تحول، حزب توده ايران، 1360.
- نيک آيين، امير، درباره ي مسئله ارضي و جنبش دهقاني در ايران، بي نا، سازمان جوانان و دانشجويان دموکراتيک، 1359، چاپ اول.
- ورداسبی، اباذر، علل کندی و ناپیوستگی تکامل جامعه ی فئودالی درایران، تهران، چاپار، 1356.
- ويي، پل، دولت و فئوداليته درايران، ترجمه منوچهر هزارخاني، موسسه مطالعات و تحقيقات اجتماعي دانشگاه تهران، 1350.
3-قوانین اصلاحات ارضی
- ایران، قوانین و احکام، قانون اساسی مدنی، تجارت، اعلامیه حقوق بشر، اصلاحات ارضی، نشر فروغی، 1341.
- ایران، قوانین و احکام، قانون اصلاحات ارضی شرکت های سهامی زراعی، شرکت تعاونی و نیمه تعاونی های اجتماعی، 1353.
- ایران، قوانین و احکام، مجموعه اصلاحات ارضی، 1344، بی نا.
- ایران؛ قوانین و احکام، فرمان همایونی راجع بتقسیم املاک سلطنتی بانضمام مجموعه قوانین و مقررات، بی تا.
- ایران؛ قوانین و احکام، قانون اصلاحات اراضی؛ با آخرین اصلاحات و الحاقات، منور، 1374.
- ایران؛ قوانین و احکام، مجموعه اصلاحات ارضی، چاپخانه مجلس شورای ملی، 1344.
- ایران؛ قوانین و احکام، مجموعه قوانین و مقررات اراضی و اصلاحات اراضی، دانشور، 1370.
- ب‍ح‍رآب‍ادی، س‍ع‍ی‍د، ن‍ق‍ش قوانین م‍وض‍وع‍ه در رک‍ود کشاورزی ایران، م‍ش‍ه‍د، س‍ع‍ی‍د ب‍ح‍رآب‍ادی، ۱۳۷۷.
- بشیری، عباس و دیگران، ایران؛ قوانین و احکام، حقوق کاربردی واگذاری، تبیین مالکیت، انتقال، بهره‌برداری، تملک انواع اراضی (منابع طبیعی - ملی دولتی )، تهران، انتشارات جنگل، ۱۳۹۱.
- بشیری، عباس، و دیگران، مجموعه مقررات کامل اراضی اصلاحات ارضی و رویه قضایی قبل و بعد از انقلاب اسلامی، تهران: جاودانه: جنگل، ۱۳۹۱.
- سازمان امور اراضی کشور؛ [ برای ] وزارت جهاد کشاورزی، سازمان امور اراضی کشور، معاونت حفظ کاربری و توسعه اراضی، مجموعه قوانین و مقررات اصلاحات ارضی، خالصه و تعیین تکلیف متصرفین اراضی دولتی، کرج: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، معاونت آموزشی و تجهیز نیروی انسانی، نشر آموزش کشاورزی، ۱۳۸۹.
- ش‍ف‍ی‍ع‍ی خ‍ورش‍ی‍دی، ع‍ل‍ی‌اص‍غ‍ر، مجموعه قوانین و مقررات اراضی: اراضی ف‍اق‍د س‍ن‍د مالکیت و ب‍اف‍ت م‍س‍ک‍ون‍ی روستاها، ت‍ص‍رف غ‍ی‍رق‍ان‍ون‍ی اراضی دول‍ت‍ه‍ا و ش‍ه‍رداری ها، تهران: خط سوم، ۱۳۸۰.
- طباطبایی، پور، متن کامل قانون الحاقی قانون اصلاحات ارضی و آیین نامه اصلاحات ارضی، تهران، شرکت کانون کتاب، بی تا.
- طباطبایی، پور، مجموعه جدید قانون و مقرارت و آیین نامه اصلاحات ارضی، مجموعه جدید قانون و مقرارت و آیین نامه اصلاحات ارضی، تهران، شرکت نسبی کانون کتاب، بی تا.
- طلوع شمس، احمد، نظام حقوقی اراضی ملی شده، نشر دادگستر، ۱۳۸۵.
- قانون اصلاحات ارضی، بی جا، بی تا، بی نا.
- ق‍رب‍ان‍ی، ف‍رج‌ال‍ل‍ه، مجموعه قوانین و مقررات اراضی و اصلاحات اراضی شامل املاک م‍زروع‍ی ... با آخرین اصلاحات، تهران، دانشور، ۱۳۸۱.
- قوانین و تصویب نامه و آیین نامه های اصلاحات ارضی، چاپ اتحاد، 1343.
-کمالان، مهدی، مجموعه قوانین و مقررات اراضی و زمین شهری با آخرین اصلاحات و الحاقات، تهران، کمالان، 1391.
- کمانگر، احمد، مجموعه شماره ۳ قوانین اساسی- مدنی- تجارت : اعلامیه حقوق بشر اصلاحات ارضی بعلاوه فهرست کلیه قوانین ادوار نوزده‌گانه مجلس، بی‌جا، بی‌نا٬ بی تا
- کمانگر، احمد، مجموعه شماره ۹: مرکب از قوانین زیر با آخرین اصلاحات تا آخر اردیبهشت ۱۳۴۸ : قانون و آیین نامه های اصلاحات ارضی، بی تا.
- مجموعه اصلاحات ارضی : شامل کلیه قوانین و آیین نامه ها و تصویبنامه ها و بخشنامه ها و مصوبات شورای اصلاحات ارضی، چاپخانه اختصاصی مجلس شورای ملی، ۱۳۴۴، بی جا.
- مجموعه قوانین تصویب نامه ها آئین نامه های اصلاحات ارضی، تهران، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی، ۱۳۴۶.
- منصور، جهانگیر، قوانین و مقررات اراضی و املاک : جنگلها و مراتع،اراضی شهری، زمین شهری، تهران: دوران، ۱۳۹۱.
- نجفی، صادق، قانون اصلاحات ارضی شرکت سهامی زراعی، شرکت تعاونی و ب‍ی‍م‍ه‌ه‍ای اجتماعی با کلیه اصلاحات و مصوبات جدید تا سال1353، تهران، بی تا.
- ن‍ع‍ی‍م‍ی، مهدی، ن‍ع‍ی‍م‍ی، محمود، قانون اصلاحات اراضی: با آخرین اصلاحات و الحاقات، تهران، منور، ۱۳۷۴.
- وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی، مجموعه قوانین، تصویبنامه، آئین‌نامه‌های اصلاحات اراضی، تهران، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی، ۱۳۶۴.
- وطن‍ی، م‍ح‍م‍دح‍س‍ن، مجموعه کامل قوانین و مقررات اراضی و املاک م‍زروع‍ی و شهری دای‍ر و ب‍ای‍ر، شامل مقررات ام‍وال غ‍ی‍رم‍ن‍ق‍ول... با آخرین اصلاحات، تهران: ف‍ردوس‍ی، ۱۳۶۶.
4-مبانی نظری اصلاحات ارضی
- افتخاري، عبدالرضا رکن الدين، توسعه کشاورزي، تهران، سمت، 1382.
- سلطاني، غلامرضا، بهاءالدين، نجفي، اقتصاد کشاورزي، تهران، مرکز نشرداشگاهي، 1385.
- هانتيگتون، ساموئل، سامان سياسي در جوامع دستخوش دگرگوني، ترجمه محسن ثلاثي، تهران، نشرعلم، 1375.
- کونن، فریتیوف، اصلاحات ارضی یک مشکل جهانی، مترجم جمشید جعفری‌دارابجردی، تهران، دانشگاه هرمزگان، ۱۳۸۶.
- آک‍س‍ی‍ن، ج‍ورج ه‍رول‍د، ره‍ن‍م‍ودی بر ره‍ی‍اف‍ت‌ه‍ای ب‍دی‍ل ترویج، ترجمه اسماعیل ش‍ه‍ب‍ازی، تهران، سازمان ترویج کشاورزی، ۱۳۷۰.
- دورنر، پیتر، اصلاحات ارضی و توسعه ی اقتصادی، ترجمه ی احمدکریمی، تهران، امیرکبیر، 1357.
دورنر، پیتر، ن‍ق‍ش اصلاحات ارضی در توسعه اقتصادی، ترجمه و ت‍ال‍ی‍ف رضا اس‍راری، تهران: دانشگاه ملی ایران، ۱۳۵۷.
- دوف‍وم‍ی‍ه، م‍ارک، ج‍غ‍راف‍ی‍ا و س‍ی‍اس‍ت‍ه‍ای ارضی، ترجمه علی پ‍ورف‍ی‍ک‍وئ‍ی، م‍ش‍ه‍د، نشر ن‍ی‍ک‍ا، ۱۳۷۲.
-شیلر، اتو، تعاون و ادغام تولید کشاورزی، ترجمه مهتاب مستعان، تهران، دانشگاه تهران، آذر58.
-گ‍وت‍ل‍م‍ن، م‍ی‍ش‍ل، س‍اخ‍ت‌ه‍ا و اصلاحات ارضی، مترجم ف‍ری‍دن، تهران، پژواک٬ ۱۳۵۹.
- ی. ژوک‍ف و دیگران؛ ض‍رورت اصلاحات ارضی و اجتماعی در جهان سوم، ترجمه و ت‍ل‍خ‍ی‍ص ح. ا. پ‍ی‍ران‍ف‍ر،۱۳۵۷،بی‌جا، بی‌نا.
5-منابع غیرمستقیم اصلاحات ارضی
- احمدي، عبدالرضا، معصومه، حسيني، خاطرات حجه الاسلام پورهادي، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامي،1382.
- اراني، تقي، دنيا،حزب توده ايران، سال اول، 1358، دوره چهارم، ش4.
- ارسنجاني، نورالدين، دکتر ارسنجاني در آيينه زمان، تهران، قطره، 1379.
- استانداری استان مرکزی، سیمای انقلاب در استان مرکزی از بهمن 41 تا بهمن 51، بی جا، بی تا.
- استمپل، جان،دی، درون انقلاب ایران، ترجمه منوچهر شجاعی، نشر نگارش(موسسه خدمات فرهنگی رسا، تهران، 1377.
- اشرف، احمد، علی ، بنوعزیزی، طبقات اجتماعی، دولت و انقلاب در ایران، ترجمه سهیلا فارسانی، تهران، نیلوفر، 1387.
- امینی، علی، خاطرات، به کوشش حبیب لاجوردی، تهران، گفتار، 1376.
- ايران در بند، اسناد لانه جاسوسي امريکا، دانشجويان پيرو خط امام، ج6، زمستان69.
- آبادیان، حسین، دو دهه واپسین حکومت پهلوی، موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی، بهار 1383.
- آزاده، فريدون، صادق، احمديان، سيرتاريخ کشاورزي در ايران، تهران، نشر چشمه، 1372.
- آژيني، محسن، اقتصاد در انديشه هاي امام خميني، تهران، سازمان مدارک فرهنگي انقلاب اسلامي، 1374.
- ابری، حسن حسینی، مدخلی بر جغرافیای روستایی ایران، اصفهان، دانشگاه اصفهان، 1380.
- بادامچيان؛ اسدا...، خاطرات آيت ا...منتظري و نقد آن، تهران، انديشه ناب، 1386.
- باقی، عمادالدین، بررسی انقلاب ایران، تهران، نشر سرایی، 1382.
- پارسا، حمید، حدیث پیمانه، پژوهشی در انقلاب اسلامی، قم، نشرمعارف، 1376.
- ج‍زن‍ی، ب‍ی‍ژن، ت‍ح‍ل‍ی‍ل م‍خ‍ت‍ص‍ری از تحولات اجتماعی و اقتصادی ایران در دوره معاصر، بی تا.
- حائري، عبدالهادي، نقشي از نيم قرن تکاپو، تهران، معين، 1372.
- دنمن، دونالد رابرت، چشم انداز پادشاه، ترجمه محمود مصاحب، تهران، آیندگان، 1355.
- رزاقي، ابراهيم ، گزيده اقتصاد ايران، تهران، اميرکبير، 1375.
- روحانی، حمید، نهضت امام خمینی، تهران، دارالعلم، بی تا.
- سخنراي هاي دکتر بهشتي، او به تنهايي يک امت بود، تهران، واحدفرنگي بنيادشهيد، 1361.
- سفری، محمد علی، قلم و سیاست( از هویدا تا شریف امامی)،تهران، نامک،ج3، 1381.
- سوداگر، محمدرضا، رشد روابط سرمایه داری در ایران، بی نا، شعله ی اندیشه، بهار1369.
- شیرازی، صادق، اصلاحات ارضی در اسلام، ترجمه محمد رضا انصاری، قم، کتابفروشی حضرت مهدی، بی 1359.
- صحرايي، علي رضا، تحليلي جامعه شناختي پيرامون انقلاب اسلامي ايران، تهران، ابرشهر، 1385.
- صحيفه امام، تهران، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، 1378، ج1، ج3، ج6، ج11، ج15.
- طباطبايي، صادق، خاطرات سياسي_ اجتماعي، ج1، تهران، عروج، 1387.
- طبری، احسان، بررسی مسائل حاد انقلاب ایران، تهران، حزب توده، 1358.
- طالب، مهدی، جامعه شناسی روستایی ایران، با همکاری موسی عنبری، تهران، دانشگاه تهران، 1384.
- کدي، نيکي، ريشه هاي انقلاب ايران، ترجمه عبدالرحيم گواهي، تهران، دفترنشرفرهنگ اسلامي، 1381.
- کرباسچی، غلامرضا، هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، ج1، تهران، بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی، 1371.
- کسروی، احمد، مشروطه بهترین شکل حکومت و آخرین نتیجه اندیشه نژاد آدمی ست، تهران، باهماد آزادگان، 1335.
- لهسایی زاده، عبدالعلی، تحولات اجتماعی در روستاهای ایران، شیراز، نوید شیراز، 1369.
- مازنی، یوسف، ایران ابرقدرت قرن؟، به کوشش عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران، البرز، 1373.
- مصلي نژاد، غلامحسين، دولت و توسعه اقتصادي در ايران،تهران، قومس، 1384.
- معادیخواه، عبدالحمید، جام شکسته، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1382.
- معدل، منصور، طبقه، سیاست و ایدئولوژی در ایران، ترجمه محمدسالار کسرایی، تهران، باز، 1382.
- مقدم، کاظم، خشونت قانونی: گزیده تاریخ معاصر ایران 1357-1320،تهران، عروج، 1390.
- مقصودی، مجتبی، تحولات سیاسی-اجتماعی ایران1357-1320، تهران، روزنه، 1380.
- میلانی، محسن، شکل گیری انقلاب اسلامی از سلطنت پهلوی تا جمهوری اسلامی، ترجمه مجتبی عطارزاده، تهران، گام نو، 1381.
- هيرو، ديليپ، ايران در حکومت روحانيون، ترجمه محمدجواد، يعقوبي دارابي، تهران، مرکز بازشناسي اسلام و ايران، 1386.
- يادگار امام، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، 1375، ج1
6- منابع انگلیسی اصلاحات ارضی
Mirzade_ Ahmad/ Land reform and rural economy in Iran, selected 1973.bibliography
Ashraf_ ahmadi Ali/ Twelve yearz in constructing a Iran written by: 1964- 1953. Tehran : central council/ Th 25 celebraion of the =1964 century of …1343.
Amid_ mohamad Jayad/ Agriculture, poverty and reform in Iran/ London, New York/ Routledge1990= 1369.
Moghadam_ Fatemeh/ From land reform to revolution: the political economy of agricultural development in Iran/ London: Tauris Academic Studies1996=1375.
Histoire Contemporain de l Iran ecrit par Said Nafici / traduit par Abdolreza Bahman Sabet Azad/ Teheran: Ecole superieur de traduction 1947=1353.
Lahsaeizadeh_ Abdolali/ Contemporary rural Iran / Aldershot [England: Avebury /1993=1372.
Gharatchehdaghi_ Cyrus/ Distribution of land in Varamin: an opening phase of the agrarian reform in Iran / Opladen: C. W. Leske Verlag 1976=1346.
Schirazi_ Asghar / Islamic development policy: the agrarian question in Iran/ translated by P. Ziess -Lawrence/ Boulder: Lynne Rienner Publishers1993=1372.
Najmabadi_ Afsaneh/ Land reform and social change in Iran/ Salt lake city: University of Utah press 1987=1366.
Farazmand_ Ali/ The state bureaucracy and revolution in modern Iran: agrarian reforms and regime politics / New york: praeger 1989=1368.
Mohammad Reza; translated and published by the Imperial Pahlaui Library / The white revolution/ Tehran: The Imperial pahlavi Library /1967=1346.
By his imperial majesty Mohammad Reza Pahlavi Aryamerhr shahanshah .تبریز:کیهان، (چاپخانه) بی تا/of Iran/ The white revolution of Iran
Remarks of the shahanshah about land reform in Iran/Land Reform Organization 1966=1345.
Shakoori_ Ali/ The State and rural development in post - revolutionary Iran / Palgrave Houndmills 2001=1380 .
Majd_ Mohammad Gholi/ Resistance to Shah: landowners and ulama in Iran / University Press of FloridaMiami 2000=1379 .
Hamzavi_ Abdol Hossein/ Land reform in Iran: a country in metamorphosis/ Siam Publications1971=1350 .
Denman_ Donnald / The king,s vista: a land reform which has channged the face of persia / Berkhamsted, U. K.: Geographical publications 1973=1352.
Lambton_ Ann Katharine Swynford/ The Persian Land reform / Oxford: Clarendon press 1969=1348 .
پایگاه اطلاع رسانی 15 خرداد 42
تعداد بازدید: 6938
آرشیو مقالات
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
