اسدالله علم و دستورهایی که از انگلیس گرفت

الهام صالح

09 دي 1396

یحیی عدل، محمد الهی، امیر بیرجندی، حسن ستوده تهرانی، مهدی شیبانی، کی‌قباد ظفر، موسی عمید، احمد فرداد، حسن افشار، محسن مظاهری، علی معارفی، پرویز ناتل خانلری، علی‌اکبر بینا و اسدالله علم دور هم جمع شدند تا حزبی را تشکیل بدهند. آنها اعضای مؤسس حزب بودند. اسدالله علم دبیر کل و یحیی عدل هم قائم مقام دبیر کل حزب را بودند. این حزب، «حزب مردم» نام داشت که اسدالله علم پس از دریافت دستور تشکیل آن به انگلیس سفر و دستورهای لازم را دریافت کرد، در تاریخ 26 اردیبهشت 1336 نیز در یک مصاحبه مطبوعاتی، تأسیس آن را به مردم اطلاع داد.

کتاب «حزب مردم به روایت اسناد ساواک»[1] به تأسیس این حزب از زاویه اسناد ساواک می‌پردازد.

در مقدمه کتاب ضمن ارائه یک زندگی‌نامه از اسدالله علم که نخستین دبیر کل حزب مردم بود، موضوعاتی مانند آغاز فعالیت حزب، وضع عمومی حزب، روزنامه‌های حزب، دولت علم و حزب مردم، رکود و ناکامی حزب و افرادی که مسئولیت دبیری آن را بر عهده داشتند، تشریح می‌شود.

پس از این مقدمه، اسناد کتاب آغاز می‌شوند. تاریخ نخستین سند به 22 خرداد سال 1336 بازمی‌گردد، آخرین سند نیز مربوط به تاریخ 15 تیر سال 1344 است. حزب مردم در سال 1336 راه‌اندازی شد و بر این اساس طبیعی است که بیشتر از نیمی از اسناد کتاب به اواخر دهه 30 اختصاص داشته باشند. در این میان، برخی از اسناد نیز به فاصله زمانی سال 1340 تا 1343 مربوطند. این اسناد با موضوعاتی مانند «حزب مردم»، «وضع حزب مردم» و «فعالیت حزب مردم» از یکدیگر متمایز شده‌اند.

این کتاب علاوه بر اسناد، بخش فهرست اعلام و عکس‌ها را هم شامل می‌شود. در بخش عکس‌ها، تصاویری از افرادی که دبیر کل حزب مردم بوده‌اند، وجود دارد.

کتاب «حزب مردم به روایت اسناد ساواک» در دو جلد منتشر شده که جلد نخست، از تاسیس این حزب تا تیر 1344 را در بر می‌گیرد. جلد دوم نیز به بازه زمانی سال 1344 تا سال 1353 اختصاص دارد. در این سال، حزب مردم، منحل و در حزب رستاخیز ادغام شد.

 
تعداد بازدید: 2813