31 خرداد 1403
ساواک در گزارشی مورخ 31 خرداد 1343 مینویسد:
«به موجب گزارش شهربانی خمین پس از انتشار اعلامیه (روز دوازدهم محرم[1] عزای ملی اعلام میشود. به امضای آقایان خمینی، میلانی، نجفی، قمی) در خمین بهمنظور جلوگیری از انتشار اعلامیه مذکور و دستگیری ناشر و موزعین آن به کلیه مأمورین به خصوص مأمورین ویژه شهربانی آموزش لازم و کافی صادر و با مراقبتهای مداوم از انتشار آن جلوگیری به عمل آمده است، لکن در تاریخ 8 /3 /43 مأمور ویژه شهربانی دو برگ از اعلامیه فوقالذکر را از جلو درب ورودی و روی منبر مسجد جامع به دست آورده است.
شهربانی خمین اظهارنظر مینماید که تصور میرود این اعلامیه [به]وسیله آقای سیدمرتضی پسندیده[2] که دو مرتبه از خمین به قم رفته و مراجعت کرده و ایادی مشارٌالیه به خمین حمل و پخش شده باشد.»[3] بخشهایی از اعلامیه یاد شده که به مناسبت اولین سالگرد قیام 15 خرداد در 30 اردیبهشت 1343 منتشر شد به شرح زیر است:
«... یک سال از فاجعه خونین دوازدهم محرم 83 (پانزده خرداد 1342) گذشت. ...
ما از واقعه دوازدهم محرم 15 خرداد خجلت میکشیم. واقعه شوم 15 خرداد و مدارس علمی، فیضیه و غیر آن پشت ما و هر مسلم غیرتمند را میشکند تا هیئت حاکمه چه عقیده داشته باشند. ملت اسلام این مصیبت را فراموش نمیکند. ما روز دوازدهم محرم را عزای ملی اعلام میکنیم... ما مصلحت میدانیم که دولت رویه را تغییر دهد، سازمانها و شهربانیها را اینقدر بر ملت ستمدیده و بر علمای اسلام و خطبای محترم چیره نکند، از این اعمال خلاف قوانین اگر میتواند جلوگیری کند، علاقه علمای اسلام به ممالک و قوانین اسلامی علاقه الهی ناگسستنی است. ما از جانب خدای تعالی مأمور حفظ ممالک اسلامی و استقلال آنها هستیم و ترک نصیحت و سکوت را در مقابل خطرهایی که پیشبینی میشود، برای اسلام و استقلال مملکت جرم میدانیم، گناه بزرگ میدانیم، استقبال از مرگ سیاه میدانیم. پیشوای بزرگ ما حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام سکوت را در مقابل ستمکاری جایز نمیدانست و ما نیز جایز نمیدانیم. وظیفه ما ارشاد ملت است، ارشاد دولتهاست، ارشاد جمیع دستگاهها است. ما از این وظیفه به خواست خدای تعالی خودداری نمیکنیم. در این زمان سکوت در مقابل ستمکاری اعانت به ستمکاران است. ...»[4]
پینوشتها:
[1] 1.5 خرداد 1342 مقارن با 12 محرم 1383 بود.
[2]. آیتالله سیدمرتضی پسندیده فرزند سیدمصطفی و برادر بزرگتر امام خمینی در سال 1313 ق، در خمین متولد شده، علوم دینی را از عالمان موطن خود و اصفهان آموخت، مراودات پسندیده با سران مخالف حکومت رضاخان و ایستادگی وی در برابر خوانین و سرسپردگان حکومت در منطقهای که پدرش آیتالله سیدمصطفی خمینی نیز به همین دلایل به شهادت رسیده بود، موجب پروندهسازی و اعمال فشار حکومت علیه وی شد، پسندیده در مبارزات ملیشدن نفت با آیتالله کاشانی و سران نهضت ملی دیدار و مشارکت داشت، وی در زمره علمای مهاجری بود که در اعتراض به دستگیری امام خمینی در 15 خرداد 1342 به تهران مهاجرت کردند، پسندیده پس از 15 خرداد دوبار به تبعید محکوم شد اما هر دوبار با بیاعتنایی به حکم، از محل تبعید به قم باز میگشت، سرانجام آیتالله سیدمرتضی پسندیده در سال 1375 دار فانی را وداع گفت، (قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، ج 4، 1380، ص 227).
[4]. اسناد انقلاب اسلامی، ج 1، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1374، ص 242 – 244.
تعداد بازدید: 490