انعکاس تظاهرات مردمی قم و تبریز در خارج از کشور

09 دي 1404

حجم و سرعت انتشار سخنرانی‌ها و بیانیه‌های مربوط به جنبش اسلامی مردم ایران به رهبری آیت‌الله خمینی به گونه‌ای افزایش یافت که نهضت آزادی ایران خارج از کشور تصمیم گرفت برای انعکاس اخبار و تحلیل‌های مربوط به جنبش اسلامی ایران منتظر چاپ نشریه ماهیانة پیام مجاهد، ارگان نهضت آزادی ایران خارج از کشور نماند. از این‌رو، تصمیم گرفته شد مجموعه‌ای مسلسل‌وار تحت عنوان دربارة قیام حماسه‌آفرینان قم و تبریز متناسب با اخبار و اطلاعات واصله، مستمراً انتشار یابد و من مأموریت یافتم که کلیه اقدامات مربوط به این مجموعه اعم از جمع‌آوری پیام‌ها، گزارش‌ها، اطلاعیه‌ها، بیانیه‌های مربوط به جنبش، ماشین‌نویسی، تصحیح، ویرایش، چاپ و توزیع را در اشتوتگارت بر عهده گرفته، سازماندهی کنم.

در این ارتباط، همسرم ستوده که همیشه در این گونه تلاش‌ها در کنارم بود و نیز یار وفادارم آقای رضا خجسته زحمات بسیاری را متحمل شدند. جلد اول این مجموعه با مقدمه‌ای دوازده صفحه‌ای که خودم آن را نوشتم در 140 صفحه در اسفندماه سال 1356 منتشر گردید.

در فروردین ماه سال 1357 جلد دوم این مجموعه در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفت. فهرست مطالب این شماره عبارت بودند از: پیام امام خمینی به مناسبت اربعین شهدای تبریز، بزرگداشت شهیدان: متن سخنرانی آقای رضوانی به مناسبت اربعین شهیدان قیام قم (19 دی ماه 1356) در مسجد اعظم قم، و آوای انقلاب.

نام شماره سوم مجموعه، به دربارة قیام حماسه‌آفرینان قم و تبریز و دیگر شهرهای ایران تغییر یافت زیرا به مناسبت اربعین شهدای هر شهر، در سراسر کشور مراسم یادبود برگزار می‌شد که همواره با تظاهرات و تجمعات مردمی و اعتراضات ضد دولتی همراه بود و تعدادی از هم‌وطنانمان مورد ضرب‌وشتم مزدوارن ساواک و یا نیروهای پلیس و گارد قرار می‌گرفتند و مجروح و مصدوم می‌شدند.

در جریان برگزاری اربعین شهدای تبریز، تعداد زیادی از شهروندان یزد مجروح و شهید شدند. به همین لحاظ جلد سوم این مجموعه به گزارش‌های مربوط به قیام خونین مردم یزد در روزهای نهم و دهم فروردین ماه 1357 اختصاص یافت که با پیام آیت‌الله خمینی به مناسبت اربعین شهدای یزد در 108 صفحه در خرداد ماه 1357 انتشار یافت.

در فرایند جنبش اسلامی مردم ایران، روزبه‌روز بر تعداد سازمان‌ها و گروه‌های همسو با جنبش اسلامی افزوده می‌شد. این گروه‌ها و سازمان‌ها با صدور بیانیه‌ها و اطلاعیه‌های مختلف، به تجزیه و تحلیل شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران پرداخته و انزجار خویش را از رژیم حاکم اعلام می‌داشتند. نهضت آزادی ایران خارج از کشور، به دلیل اینکه از یک سو می‌خواست مخاطبان خود را از آنچه در ایران می‌گذرد مطلع سازد و از سوی دیگر شناخت کافی از سازمان‌ها و گروه‌های صادرکننده اعلامیه‌ها و بیانیه‌ها نداشت، در جلد سوم مجموعه حماسه‌آفرینان قم و تبریز در بخش «سخنی با خواننده» تذکر داد که: «گردآوری اعلامیه‌ها، گزارش‌ها، نامه‌ها و... در این مجموعه، لزوماً به معنای تأیید مواضع و مندرجات آنها از طرف ما (نهضت آزادی ایران خارج از کشور) نیست.»

نهضت آزادی ایران خارج از کشور هم‌زمان با انتشار مجموعه قیام حماسه‌آفرینان اقدام به انتشار مجموعه‌‌ای از اخبار جنبش اسلامی ایران نیز نمود که کار جمع‌آوری اخبار، تنظیم، تنقیح، ویرایش و چاپ این مجموعه نیز بر عهده من در اشتوتگارت بود.

_ نواب مطلق، محمدمهدی، در جستجوی آرمان‌ها: از تولد تا پایان دوران سفارت (1326 ـ 1362)، ج 1، انتشارات کویر، چ اول و دوم، 1400، ص 259 - 261.

 
تعداد بازدید: 11