30 آبان 1404
متعاقب قتل مهندس ملکعابدی رئیس حوزه اصلاحات ارضی منطقه فیروزآباد فارس، در 30 آبان 1341 اسدالله علم نخستوزیر اعلامیهای به شرح زیر منتشر کرد:
«مهندس ملکعابدی... بر اثر یک توطئه ناجوانمردانه شهید شد. آنچه تا امروز روشن شده این است که توطئه به دست کسانی انجام گرفته که تاکنون چه مستقیم و چه غیرمستقیم از دسترنج رعیت سابق استفاده کردهاند. منابع این اشخاص در جهت عکس منافع ملی است و برای بنده و برده نگهداشتن فرزندان ایشان است. البته برای خواهران و برادران عزیز تردیدی نیست که معنی اجرای لایحه اصلاحات ارضی یعنی آزادی قاطبه ملت ایران و بنابراین جوان ناکام مهندس ملکعابدی، شهید راه آزادی و سرافرازی ملت ایران است. من امروز را حسبالامر شاهانه روز عزای ملی اعلام میدارم و فردا به همین مناسبت تعطیل عمومی است. باز هم به کسانی که در راه استقلال ما، آزادی ما [و] سربلندی ما در دنیای امروز اخلال میکنند، چنانچه هفته پیش اعلام کردم میگویم که چرخ زمانه به عقب برنمیگردد. اصلاحات باید به سرعت پیش برود و دولت با نهایت قدرت هرگونه توطئه را در هر کجا پیش بیاید درهم خواهد کوبید و توطئه کنندگان را به ملت ایران معرفی خواهد کرد به همین منظور:
1. در شیراز که مرکز توطئه این عمل ناجوانمردانه شده بود حکومت نظامی اعلان شد تا مرکز هر فسادی را ریشهکن نماید.
2. سپهبد ورهرام به استانداری فارس منصوب گردید.
3. برای دستگیری قاتلین، اقدامات سریع در جریان است.
4. دستورداده شد در هر نقطه سوءظنی در تهیه چنین توطئهای برود به شدت سرکوب شود.
5. از امروز در سراسر فارس انجام اصلاحات ارضی اعلام گردید».[1]
گفتنی است اصلاحات ارضی که در 20 دی ماه 1340 در دولت علی امینی به تصویب هیئت وزیران رسید[2] با مخالفت مالکان بزرگ که آن را در تضاد با منافع خویش میدیدند، مواجه شد. آنها از ابتدای اجرای طرح در مراحل مختلف آن کارشکنی و در مقابل مسئولان اجرای اصلاحات ارضی مقاومت کردند. قتل مشکوک مهندس ملک عابدی در 23 آبان ماه 1341 که «نخستین شهید اصلاحات ارضی» نام گرفت، به آنها نسبت داده شد. دولت از این حادثه استفاده تبلیغاتی فراوان برده آن را بهانهای برای سرکوب مخالفین و پیشبرد اهداف خود قرار داد.[3] از سوی دیگر مالکان و زمینداران بزرگی که اغلب رؤسای قبایل و طوایف مناطق مختلف کشور - به خصوص منطقه جنوب - بودند با درخطر دیدن منافع خود با یکدیگر مرتبط و بر آن شدند در اجرای اصلاحات ارضی در مقابل رژیم ایستادگی کنند. این مسئله و خلع سلاح عشایر باعث بروز شورش و حمله ضد دولتی از سوی آنها شده، در بهار و تابستان 1342 زد و خورد شدیدی میان ارتش و دسته های مسلح عشایر در فارس روی داد.[4]
پینوشتها:
[1] سپید و سیاه، ش 481، ص 3.
[2] مدنی، سیدجلالالدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج 1، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1361، ص 352.
[3] منشادی، مرتضی و رضا سرحدی قهری، »بررسی آسیبشناسانه فرایند اجرای برنامه اصلاحات ارضی از منظر انسانشناسی دولت، 1340-1350»، فصلنامه سیاست، تابستان 1400، ش 58، ص 59 – 614.
[4] منصوری، جواد، تاریخ قیام پانزده خرداد به روایت اسناد، ج 1، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1377، ص 287و 288
تعداد بازدید: 4