گزارش یک طرح

قیام تاريخي 15 خرداد 1342 مقطعي برجسته و تاريخ‌ساز در تاريخ انقلاب اسلامي و روز بزرگي در كارنامه مبارزات ملت مسلمان ايران است؛ قيامي كه قلب نهضت اسلامي، امام خميني را به تپيدن و حركت پرشتاب‌تر برانگيخت و انقلابيون را در برداشتن گام‌هاي استوارتر براي پيروزي نهايي مصمم‌تر ساخت.
سالها بعد، به دنبال به ثمر نشستن انقلاب اسلامي، تلاش براي ثبت‌ قيام 15 خرداد در سينة تاريخ و ژرف‌نگري ابعاد و زواياي گوناگون آن آغاز شد و پژوهشگران و نويسندگان و هنرمندان متعهد آثار شايان‌توجهي در اين زمينه به ثبت رساندند. اما در اين ميان چه‌بسا تلاشهاي زيادي هم از قافلة نشر بازماندند كه مي‌توان به سريال مستند ـ داستاني 15 خرداد اشاره كرد.حوزه‌هنري سازمان تبليغات اسلامي در اواخر سال 1371 ش با توجه به رسالت فرهنگي خود پروژه بزرگ 15 خرداد را با هدف تهيه سريالي مستند ـ داستاني دربارة 15 خرداد و نشان دادن عظمت واقعي آن قيام خونين آغاز كرد. چهار سال بعد و در ايامي كه كار پروژه به مرحلة تدوين داستان و فيلمنامه رسيد، به دلايلي از جمله كمبود منابع مالي متوقف ماند. حجت‌الاسلام والمسلمين علي باقري كه در طول چهار سال فعاليت به عنوان مسئول پروژه با بسياري از شاهدان عيني قيام 15 خرداد، آگاهان، پژوهشگران،‌ مورخان، صاحب‌نظران و شخصيتهاي انقلابي 530 ساعت مصاحبه (به روش ويديويي) انجام داده بود با توقف پروژه راه ديگري در پيش گرفت و آن، بازنويسي و انتشار خاطرات راويان و صاحب‌نظران قيام 15 خرداد در قالب مجموعة نه جلدي خاطرات 15 خرداد بود. او در اين زمينه از همياري و همكاري دفتر ادبيات انقلاب اسلامي بهرة فراوان برد.
پيداست كه انجام پروژة بزرگي چون 15 خرداد برنامه‌ريزي منظم و منسجمي را مي‌طلبيد، پس باقري با ظرافت و دقت خاصي كارهاي روزانه را در دفتري يادداشت مي‌كرد تا كارها و برنامه‌ها با نظم خاصي مسير خود را طي كنند.
مطالعة اين يادداشت‌ها يا به تعبيري روزشمار، مسئولان امر را بر آن داشت تا به انتشار آن دفتر اقدام كنند، چرا كه انعكاس‌دهندة فعاليتهاي روزمره مجريان پروژة 15 خرداد بود و مي‌توانست پژوهشگران عرصة تاريخ معاصر را از پژوهشهاي انجام شده دربارة قيام 15 خرداد آگاه كند. اما انتشار آن دفتر با همان حالت اوليه چندان جذاب نبود، ‌چه، ‌خواننده با مطالعة آن با فعاليتهاي صرفا شخصي مدير پروژه و مسير هدايت آن آشنا مي‌شد. پس با استفاده از روزشمار ثبت شده در يادداشت‌ها و نيز بهره‌گيري از خاطرات منتشر شدة راويان 15 خرداد و افزودن زندگينامة راويان و صاحب‌نظران اثري به عنوان گزارش يك طرح پديد آمد كه شايد بتوان آن را روزنامة خاطرات صاحب‌ طرح يعني علي باقري يا روزشمار پروژة 15 خرداد ناميد. گزارش يك طرح در واقع انعكاس‌‌دهندة تلاشهاي دلسوزانة مورخان و پژوهشگراني است كه براي ماندگاري گوشه‌اي از تاريخ انقلاب اسلامي كوشيدند. اين كتاب در عين حال با نگاه و شيوه‌اي نو ابعاد و زواياي فراواني از قيام خونين 15 خرداد را فراروي مشتاقان تاريخ معاصر گشوده است و شايد اولين اثري باشد كه با چنين شيوه‌اي به نگارش درآمده است.
گزارش يك طرح در 500 صفحه، يك مقدمه و چهار فصل تدوين شده است. پايان‌بخش هر يك از فصول به ارائه زندگينامة راويان و شاهدان و شخصيتها اختصاص يافته و در پايان اثر تصاوير آن شخصيتها نقش بسته است.

 
تعداد بازدید: 5609