نهضت امام خمینی
تظاهرات بی‌اهمیتی که اعلیحضرت را به وحشت انداخت!
17 خرداد 1401
روزنامه اطلاعات در شماره روز 17 خرداد 1343 در گزارشی از سفر شاه به آمریکا از قول او می‌نویسد:
«من با ملت خویش تماس نزدیک دارم... در ایران شاه و مردم از هم جداشدنی نیستند و من با ملت خویش همیشه تماس نزدیک دارم. من پیوسته مصالح عالیه مملکتم را بر همه چیز و حتی بر جان خویش ترجیح داده‌ام و در کشوری که به‌زودی دوهزار و پانصدمین سال بنیان‌گذاری شاهنشاهی خود را جشن می‌گیرد بین شاه و مردم جدایی و فاصله‌ای نیست... بعضی تظاهرات و اخلالگری‌ها برای کشور من واقعه مهمی نیست، بلکه این گونه رفتار فقط مایه تأسف است.»![1]
توصیف و تحلیل آنچه در 15 خرداد 1342 در تهران گذشت توسط حسین فردوست - رئیس دفتر ویژه اطلاعات - نشان می‌دهد که ادعاهای شاه در خصوص همراهی و همدلی ملت و سلطنت و ناچیز و بی‌اهمیت شمردن تظاهرات مردمی علیه وی تا چه حد بی‌اساس و کذب است. فردوست در این خصوص می‌نویسد:
«محمدرضا به دستور کندی طرح «انقلاب سفید» را عملی می‌ساخت و لذا یک قالب تبلیغاتی مشخص یافته بود و هر مخالفتی را با این قالب به سادگی تحلیل می‌کرد: هرکس حتی همه مردم اگر مخالف دیکتاتوری او بودند مخالف اصلاحات ارضی او تلقی می‌شدند و طبق این قالب فئودال بودند! درباره تظاهرات وسیع 15 خرداد حتی تا شب قبل آن اداره کل سوم و شهربانی هیچ اطلاعی نداشت و هیچ گزارشی به دفتر نفرستاد. طبعاً اگر حرکت فوق با آن وسعت یک حرکت برنامه‌ریزی شده و سازمان یافته بود باید اطلاعی به دفتر می‌رسید و برای مقابله تدارکاتی انجام می‌شد. ولی از آنجا که این حرکت یک حرکت مردمی و طبعاً فاقد برنامه‌ریزی قبلی بود ساواک به کلی غافلگیر شد و محمدرضا شدیداً به وحشت افتاد... گزارشات حرکت تظاهرکنندگان مرتب به من می‌رسید و مطلع شدم که محمدرضا نیز وحشت‌زده است و هر 10 دقیقه به اویسی[2] تلفن می‌کند و اوضاع را می‌پرسد[!][3] حدود ساعت 4 یا 5 بعدازظهر اویسی با یک گردان به دسته مقابل سبزه میدان و بازار حمله برد و هرچه تظاهرکننده و عابر بود را به مسلسل بست که همه غیر مسلح بودند.[4] به هرحال قیام 15 خرداد از آنجا که یک طرح سازمان‌یافته براندازی نبود پایان خوش و باورنکردنی برای محمدرضا داشت. او ساعت 8 شب من و اویسی را احضار کرد. با هم وارد شدیم. با خوشحالی و شادی عجیبی به اویسی دست داد و از موفقیت او تمجید کرد و از او تشکر نمود.»[5]
پی‌نوشت‌ها:
[1] اطلاعات، س 38، یکشنبه 17 خرداد 1343، ش 11405.
[2] فرماندار نظامی تهران.
[3] فردوست، حسین، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج 1، خاطرات ارتشبد سابق حسین فردوست، تهران، انتشارات اطلاعات، 1369، ص 510 – 511.
[4] همان، ص 513.
[5] همان، ص 515.
تعداد بازدید: 676
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
