نهضت امام خمینی
روحانیون و مقابله با یاوه‌سرایی‌های مطبوعات پهلوی
09 بهمن 1402
ساواک فارس در گزارشی مورخ 9 بهمن 1341 با موضوع«اعلامیه روحانیون مشهد» می‌نویسد:
«اعلامیه‌ای تحت عنوان (روحانیون و محدثین و معمرین مشهد مقدس یاوه‌سرایی‌های روزنامه اتحاد ملی[1] را برملا می‌کنند) بین روحانیون شیراز توزیع و مفاد اعلامیه مزبور حاکی از این است که:
1- مدیر روزنامه اتحاد ملی به غلط در مقاله‌ای نوشته است شیخ محمدتقی بهلول[2] در ژاپن به سر می‌برد درحالی که واقعیت امر این است که بهلول در افغانستان به سر می‌برد.
2- مقاله اتحاد ملی را که حاکی از این بوده (در اثر اقدامات اعلیحضرت فقید رضاشاه کبیر[!] نیمی از اجتماع ما که فلج بوده با کشف حجاب زندگانی نوین و اجتماعی خود را آغاز نموده) مورد حمله قرار داده و چنین اظهارنظر شده است که از صدر اسلام زنان دارای آزادی و فعالیت اجتماعی بوده‌اند.»[3]
گفتنی است با پیشرفت بیشتر و اجرای کاملتر کشف حجاب، زوایای پنهان این طرح در جامعه ایران مشخص شده، برخلاف تبلیغات گسترده درخصوص آزادی زنان، تنها دستاورد مشهود این برنامه تلاش در جهت غربی‌کردن زن ایرانی بود. مشخصه اصلی این دوره از تاریخ ایران - پهلوی اول - برخوردهای فرهنگی و سیاسی بود که چهره جامعه ایرانی را دگرگون کرده، بر زندگی فردی و اجتماعی زنان ایران اثرات زیادی گذارد. در این دوره به ساختار اجتماعی و سنتی زندگی زنان صدماتی وارد و از «گذشته» انتقاد شد. ولی آنچه فراهم آمد، بیش از آنکه با نیازهای جامعه مرتبط یا در مسیر استقلال ملی و فرهنگی کشور باشد، با خواسته سلطه و فرهنگ سرمایه‌داری غرب همسو بود. در این دوره بدون اینکه ساختار جامعه دگرگون شود، اقتباس از ظواهر تمدن غرب هدف اصلی دانسته شد. استبداد و فرهنگ استعماری از آن تاریخ کوشید زن ایرانی را به شکل و قیافه زن غربی درآورده، از آن به نفع تثبیت حاکمیت خود استفاده کند.[4]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. «اتحاد ملی» هفته‌نامه‌ای سیاسی - اجتماعی به صاحب امتیازی برادران هاشمی (به ترتیب محمد، احمد و مجید) بود که بین سال‌های 1322 - 1352 در تهران منتشر می‌شد. (برزین، مسعود، شناسنامه مطبوعات ایران، تهران، بهجت، 1371، ص 29).
[2]. شیخ محمدتقی بهلول در سال 1328ق. در بجستان تربت حیدریه دیده به جهان گشود. در کودکی به مکتب رفت و به فراگیری قرآن مشغول شد. پس از آن به تحصیل در رشته علوم قدیمه پرداخت و دوره سطح را به پایان رساند. در 27 سالگی به مشهد رفته، به تبلیغ و وعظ مشغول شد و چون در آن زمان مسئله کشف حجاب مطرح بود آن را سوژه‌ای برای تهییج مردم علیه حکومت رضاشاه قرار داد که سرانجام به قیام خونین مسجد گوهرشاد انجامید. بهلول از آن واقعه جان سالم به در برده به افغانستان گریخت. در آنجا دستگیر شده، مدت 31 سال در آن کشور زندانی و تبعید بود. سرانجام دولت افغانستان او را به روستاها تبعید کرد. وی از افغانستان نیز گریخته، به ایران آمد و از آنجا به مصر رفت. جمال عبدالناصر – رئیس‌جمهور وقت مصر - او را پذیرفت و چون با حکومت پهلوی به مبارزه و مخالفت برخاسته بود، بهلول را به عنوان سخنران رادیو برون مرزی فارسی زبان مصر برگزید. بهلول از مصر به عراق و سایر کشورهای عربی سفر کرده، در همه کشورها از آن‌رو که حافظ قرآن بود مقدمش گرامی داشته می‌شد. محمدتقی بهلول سرانجام در سال 1384ش در ایران درگذشت. (برقعی، محمدباقر، سخنوران نامی معاصر ایران، قم، نشر خرم، 1373، ص 631 - 632)
[3]. انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی، ج 1، 1400، ص 250.
[4]. حیدریان، فاطمه، کشف حجاب، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1379، ص93 – 94.
تعداد بازدید: 276
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
