زبان گوياي اسلام

فاطمه محمدی

كتاب زبان گوياي اسلام از مجموعه كتب ياران امام به روايت اسناد ساواك ( كتاب نهم) به روايت اسنادی از زندگي و گفتار حجت‌الاسلام محمدتقي فلسفی مي‌پردازد. اين كتاب را كه مركز بررسي اسناد تاريخی وزارت اطلاعات در سال 1378 در تهران به چاپ رسانده‌است، داراي هفتصد و سه صفحه و شامل مقدمه ناشر، نگرشي كوتاه به زندگي نامه حجت‌الاسلام فلسفي ، اسناد و فهرست اعلام است.
بخش مهم كتاب يعني بخش اسناد، از گزارشهای ماموران ساواك، نامه‌هاي حجت‌الاسلام فلسفي و افراد ديگر و اسناد و نامه هاي دولتي تشكيل شده‌است كه از سال 1331 تا سال 1357 را در بر مي‌گيرد. در اين كتاب هم خود عکس سند و هم متن بازنويسي شده آن براي روان‌خواني چاپ شده و در حاشيه نيز توضيحاتي در باب چگونگي شكل‌گيري سند و پيامدهاي آن آورده شده است.
با وجود اينكه ساواك در سال 1336 تاسيس شد، اما اين اسناد نشان مي دهد كه سازمان‌هاي نظامي و امنيتي از ابتدا حجت‌الاسلام فلسفي را زير نظر داشته‌اند. اين امر بدان معناست كه ايشان واعظي نكته دان و آگاه به امور سياسي- اجتماعي بودند. فردي كه از آغاز وعظ و خطابه خود هميشه مبارزه با ظلم را سرلوحه كار خود قرار داده‌بود. حجت‌الاسلام محمدتقي فلسفي در سال 1326 ه.ق در تهران متولد شد. پس از گذراندن تحصيلات ابتدايي به آموزش دروس دینی روی آورد و دوره‌های سطح و خارج و نیز درس فلسفه را در محضر اساتيدي چون آقا ميرزا مهدي آشتياني؛آقا ميرزا طاهر تنكابني و كاظم عصار به پايان برد و سپس با اصرار مادر به منبر روي‌آورد. او در سرتاسر عمر خود با وجود بازداشت ها، آزارها و ممنوعيت‌ها همواره در صف مبارزه بود و علاوه بر آن از خود آثاري نيز به يادگار گذاشت. فلسفی در سال 1377 در سن 93 سالگي دار فاني را وداع‌گفت و در حرم مطهر حضرت عبدالعظيم به خاك سپرده‌شد.
مطابق اسناد این كتاب ، آقاي فلسفي در طول سالهاي وعظ خود ، هميشه منتقد شاه و دولت بود و حتي انتقادهايي  نيز از دكتر مصدق مي‌كرد، اما اين انتقادها در دهه چهل و با تاثير پذيري از سخن راني هاي كوبنده  امام خميني (ره) شدت بيشتري گرفت.
مهم ترين اسنادي كه در اين كتاب به چاپ رسيده‌است، متعلق به سالهاي 1341و 1342 است. اين اسناد گزارش‌هايي است از وعظ و خطابه‌هاي حجت‌الاسلام فلسفي در جريان تصويب قانون انجمن‌هاي ايالتي و ولايتي و لوايح شش‌گانه كه سرانجام منجر به وقوع حادثه خونين 15 خرداد شد.
وی طبق روايت اسناد از سال 1341 و با آغاز دور جديد نهضت مردمي بر ضد مصوبات رژيم پهلوي سخن راني هاي كوبنده اي ايراد كرد كه در ذيل نمونه اي از آن را مي‌خوانیم. در سند شماره ي 1929/س  ت /3  در  تاريخ 7 /9 /41  كه  گزارشي  است از سخن راني آقاي فلسفي در مسجد ارک، ايشان چنین گفتند : « آقايان اطلاع داريد كه دولت  چندي پيش براي انجام مقاصد شوم و پليد خود مساله انتخابات ايالتي و ولايتي و شركت نسوان در آن را مطرح نموده. آيا اين عمل درست است كه با تعطيل مجلسين چند نفر دور هم بنشينند و تصويب نامه‌اي تنظيم كرده و به مردم تحميل نمايند، آن هم تصويب نامه اي كه با شئونات دين مبين اسلام و قرآن مغايرت دارد؟ »
اسناد سال 1341 بيشتر مربوط به سخنرانی‌‌هاي حجت‌الاسلام فلسفي در مسجد ارک است. اما چند سند مربوط به بازداشت ايشان و آزادي از زندان قزل قلعه نيز قابل توجه هستند. در سال 1342 به سبب حمله به فيضيه ، در دهه محرم در مسجد ترك ها، سخنراني هايي عليه رژيم ايراد كرد و اين عمل را محكوم نمود. در سندي مربوط به روز 12 /3 /42 ايشان چنين گفتند: « به چه مجوزي و به چه قانوني دستور داده اند به مدرسه فيضيه قم بريزند و عده اي از شاگردان امام جعفر صادق، پيشوايان آينده مذهب او را بكشند و بزنند، به حبس بيندازند و چنين جنايت موحش را مرتكب شوند و حالا به جاي معذرت خواهي در نهايت شقاوت و دهن كجي دستور دادند طلاب علوم ديني قم را كه طبق قانون و اجازه وزارت فرهنگ با داشتن برگه معافيت تكفل، معاف از خدمت هستند، غيرقانوني به سربازخانه‌ها ببرند. »
ايشان 15 خرداد سال 42، به سبب سخنراني هاي شديداللحن و ترس رژيم از اينكه مبادا خطابه‌هايش بعد از دستگيري آيت الله خميني باعث تشديد مخالفت هاي مردم شود، بازداشت شد. طبق سند شماره ي 8787 /313 تاريخ 15 /3 /42 دستگيري ايشان به اتهام اقدام عليه امنيت داخلي بود.
 طبق اسناد، بعد از اين دولت تلاش مي كند تا حجت‌الاسلام فلسفي را راضي به سكوت كند. حتي به جان ايشان سوء قصد نيز مي‌شود. اما او همچنان به سخنراني هاي خود ادامه داد و اين امر  باعث ممنوع المنبر شدن وی شد. ايشان در تمام دهه چهل با ممنوعيت هايي براي سخنراني مواجه بودند اما هميشه در تلاش بود تا در نقش حامي و مدعي العموم براي افرادي كه از سوي دولت مورد اذيت و آزار قرار گرفتند، قرار گیرد.

 
تعداد بازدید: 5902