امام خمینی(ره) در آذرماه سال 1341 در پاسخ تلگراف سران ایلات و عشایر پاپی به مناسبت حمایت آنها از ایشان و علما در غائله انجمنهای ایالتی و ولایتی نوشتند:
«بسم اللّه الرحمن الرحیم
خدمت ذیشرافت سران ایلات و عشایر پاپی(1) ایدهماللّه تعالی
معروض میدارد، تلگراف محترم واصل و موجب کمال تشکر گردید. از ابراز احساسات حضرات رؤسای محترم در این قضیۀ مهمه کمال تشکر را مینمایم. الحق همۀ مسلمانان خصوصاً مؤمنین آن ناحیه، کمال جدیت را در این امر خطیر کردند. خداوند تعالی همه را برای اسلام و مسلمین به سلامت نگهداری فرماید. در حقیقت شما آقایان ذخیرۀ اسلام و از جنود امام زمان ـ علیهالسلام ـ هستید که در مواقع مشکلات همقدم با روحانیت برای حل آن اقدام مینمایید. خداوند برکات خود را به شما آقایان عزیز نازل فرماید. والسلام علیکم و رحمهاللّه. *
روحاللّه الموسوی الخمینی»
در همین ایام، امام خمینی(ره) با موضوع جلوگیری از انتشار تلگراف نخستوزیر وقت، اسدالله علم درباره لغو لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی، برای آیتالله سیدشهابالدین مرعشی نجفی نوشتند:
«بسمالله الرحمن الرحیم
به عرض عالی میرساند، از قرار مسموع تلگراف نخستوزیر را میخواهید طبع و منتشر نمایید.(2) بنده صریحاً عرض میکنم این انتشار برخلاف صلاح اسلام و حوزه علمیه و خلاف صلاح خود جنابعالی است. من میل ندارم آقایان هتک شوند. من میل ندارم حوزه علمیه قم این قدر سبک و بیارزش در بین دولت و ملت قلمداد شود. با هر وسیلهای هست از طبع و انتشار این امر جلوگیری کنید تا خود دولت انتشار دهد. الان تلفن کنید مطبعه طبع نکند و یا منتشر نکنند. میترسم فسادی شود.**
روحالله الموسوی الخمینی»
پس از این، امام خمینی(ره) در تاریخ 9 آذر 1341 در قم، با موضوع لزوم اعلام رسمی لغو لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی، در جمع اصناف و بازاریان تهران و طلاب حوزه علمیه قم(3) فرمودند:
« ... دولت با این عمل خود، ما را مشکوک کرده است. باید بگوید از طرف کدام دولت (انگلیس، آمریکا و یا شوروی) تهدید و یا تطمیع شده است؛ تا اگر نمیتواند جواب این دوَل را بدهد، ما خودمان جواب آنها را بدهیم. خوب است دولت لغو لایحه را اعلام کرده و خیال یک مشت مردم مسلمان را راحت کند.(4) من... پیغام دادهام که به دولت دستور بدهند لغو لایحه را در جراید بنویسد؛ زیرا موقعیت بد است و اگر این دفعه مردم عصبانی بشوند دیگر ما جلوی آنها را نمیتوانیم بگیریم؛ و حتی سرنیزه هم جلوی آنها را نمیتواند بگیرد. و اگر درست نشود، من خودم به تنهایی راه میافتم و هرچه پیش آید، بیاید. به «عَلم» بگویید این قدر لجاجت نکند و با خودپسندی و از روی هوا و هوس با سرنوشت یک مشت مردم مسلمان بازی نکند!
... هرچند مضمون تلگرافی که برای علمای قم فرستاده، قانعکننده میباشد، ولی تا در جراید رسمی کشور لغو تصویبنامه به طور صریح اعلام نگردد، ما نمیتوانیم به این تلگراف ترتیب اثر دهیم؛ و هیأت حاکمه بداند که اگر خبر لغو تصویبنامه را در جراید اعلام نکند، ما این تلگراف را کَاَنْ لَمْ یَکُنْ فرض کرده به مبارزه ادامه خواهیم داد... .(5)»***
پینوشتها:
1 ـ از جمله ایلات و عشایر منطقۀ جنوب لرستان
2ـ حجتالاسلام سیدحمید روحانی (زیارتی) درباره این نامه چنین نوشته است: «این نامهای است که امام خمینی(ره) در جریان انجمنهای ایالتی و ولایتی به آقای [آیتالله] نجفی نوشتند. در سال 1341 پس از آنکه دولت عَلَم طی تلگرافی به علمای قم اعلام کرد که: «در مسئله مسکوت بودن عدم شرکت بانوان در انجمنهای ایالتی و ولایتی که مورد اعتراض قرار گرفته است، دولت نظر آقایان را به مجلسین تسلیم و منتظر تصمیم مجلسین خواهد بود.» آقای [آیتالله] نجفی نظر دولت را قانعکننده دانستند و بر آن شدند که طی اعلامیه و تلگرافی به دولت تشکرات خود را اعلام و مسأله را پایان یافته تلقی کنند. امام طی این نامه ایشان را از این کار برحذر داشتند. جریان آن در کتاب بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی، ص 175 آمده است.»
3ـ شهربانی قم در گزارش شماره 2085 /5 مورخ 41 /9 /9 به شهربانی کل کشور از ورود حدود 80 نفر از اصناف تهران به قم خبر میدهد و مینویسد: «این عده پس از اجتماع در مسجد اعظم به معیت عدهای حدود 300 نفر از طلاب حوزه علمیه قم به طور دستهجمعی در حالی که پرچمهایی با خود داشتند بدواً به منزل آقای خمینی رفتند و در آنجا سرپرست جمعیت که در بازار تهران معروف است، اظهار داشت: «چون دولت قول داده بود که لغو لایحه را در جراید و رادیو اعلام کند و به قول خود وفا نکرده، ما برای کسب تکلیف به قم آمدهایم.» آقای خمینی ضمن اظهار تشکر از جمعیت اعلام کرد: دولت با این عمل... (متن فوق).
4 ـ امام خمینی(ره) با آگاهی از دسیسههای رژیم شاه و دولت، صِرف مخابره تلگراف غیررسمی نخستوزیر را بدون اقدام قانونی کافی نمیدانستند.
5ـ فراز مذکور از بیانات امام در روز 9 آذر 1341 خطاب به جمعیت حاضر در منزل ایشان به نقل از کتاب «بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی(ره)» جلد 1، ص 190 آمده است. چنان که در این کتاب اشاره شده است امام خمینی(ره) در این روز سخنان مبسوطی ایراد فرمودهاند که بخشی از آن در گزارش شهربانی (احتمالاً به صورت تلخیص شده و نقل به مضمون) آمده است.
* صحیفه امام، ج 1، ص98
**صحیفه امام، ج 1 ، ص 100
*** صحیفه امام، ج 1 ، صص 101 و 102
تعداد بازدید: 10318