گزارش ساواک از مراسم عزاداری اعضاء جبهه ملی و نهضت آزادی در مسجد حاج ابوالفتح 14/3/1342

شماره : 814 / بخش 312 تاريخ : 14 /2 /42 موضوع : مراسم عزادارى ايام تاسوعا و عاشورا مامورين ويژه كه در سه روز اخير در مساجد و تكايا و هيئت‏هاى عزادارى شركت نموده نتيجه مراقبت از مجالس مزبور را بشرح زير اعلام ميدارند. 1ـ مجلس روضه خوانى منزل قائم مقام الملك رفيع، در اين مجلس حاج اشرف كاشانى مطالبى پيرامون بى‏حجابى و مبارزه با ظلم و ستم و تنقيد از رفتاريكه نسبت به علماء مى‏شود صحبت نمود. 2ـ مجلس روضه خوانى منزل آيت‏اله بهبهانى. در اين جلسه موسوى شيرازى حملاتى بآقاى علم و تيمسار سپهبد نصيرى رئيس كل شهربانى نموده و شدت حملات بحدى بود كه سليمان بهبودى كه در اين مجلس شركت داشت از فرط ناراحتى منزل بهبهانى را ترك نمود و حين خروج اظهار داشت جاى اين قبيل روضه خوانها در اينجا نيست اينها را بايد بزندان قزل قلعه بفرستند و در آنجا روضه خوانى كنند. 3ـ حسينيه مرحوم مشيرالسلطنه ـ جلسات روضه خوانى در حسينيه مرحوم مشيرالسلطنه با نظم و ترتيب انجام و وعاظى كه در اين حسينيه بمنبر ميرفتند چندان حملاتى بدولت و اولياء امور نمى‏نمودند. 4ـ در مسجد صدريه ـ در مجلس عزادارى مسجد صدريه كه هيئت قائميه اقامه عزادارى نموده بودند شيخ مقدسيان و حاج شيخ عباسعلى اسلامى بمنبر رفته و هر يك بنحوى حملاتى بدولت نموده و از اوضاع جارى انتقاد نمودند. 5 ـ مسجد حاج ابوالفتح. از ساعت 7 بامداد بتدريج عده‏اى كه تقريبا عموما اعضاء جبهه ملى و نهضت آزادى و ساير دستجات اسلامى وابسته به نهضت آزادى بودند اجتماع نموده و ابتدا آخوندى روضه خوانى مختصرى نموده و ضمن آن تجليل فراوان از آيت‏اله خمينى نمود و سپس دسته عظيمى از اين مسجد براه افتاده جمع ديگرى كه در ميدان شاه اجتماع نموده بودند داخل صفوف اين دسته شده و از مسير ميدان شاه ـ خيابان رى ـ سرچشمه ـ مجلس ـ شاه آباد ـ اسلامبول ـ فردوسى ـ شاهرضا ـ كالج ـ به مقابل دانشگاه آمده در آنجا دو نفر سخنرانى كوتاه و مهيجى ايراد و سپس اين دسته كه حالت دمونستراسيون بخود گرفته بودند از آنجا در مسير مجسمه شاهرضا سيمترى نظامى ـ خيابان سپه بمقابل دانشكده افسرى آمده و قصد دخول از مدخل جنوبى بخيابان كاخ را داشتند ولى مامورين انتظامى ممانعت نمودند در اين حال متظاهرين مشت‏هاى گره كرده خود را بسمت كاخهاى سلطنتى بالا برده و شعار مرگ بر ديكتاتور ميدادند. سپس اين عده بطرف چهار راه پهلوى و حسن آباد و ميدان سپه و ناصر خسرو و مسجد شاه رفته و با وجوديكه قرار بود در مسجد شاه متفرق شوند بعلت تهييج شدن از درب شرقى مسجد شاه خارج و داخل بازار شده و مدخل بازار را از شرق بغرب دور زده و تظاهرات شديدى نيز در راسته كفاشها نمودند آنگاه از طريق سبزه ميدان مجددا بمسجد شاه آمده و در ساعت 14 متفرق شدند. شعارهاى اين عده از اين قرار بود (عمال اسرائيلى رسوا ـ كشتند از كين بى پناهانرا) در قربت اعلا. شد موج خون برپا (اين شعار تجسم حادثه مسجد فيضيه قم بود) ـ خمينى خمينى خدا نگهدار تو ـ بميرد بميرد دشمن خونخوار تو ـ خمينى بت شكن ملت ترا ميخواهد ـ اسرائيل رسوا شد ـ اسرائيل رسوا شد ـ قم گشته است كربلا ـ هر روز است عاشورا ـ فيضيه قتلگاه. خون جگر علماء واويلا. واويلا. موسم يارى ـ مولانا الخمينى) در تمام مدتيكه اين دسته در حركت بود ابتدا مامورين انتظامى و پليس براى راهنمايى و يا ممانعت از سركشى‏ها آنان ديده نشد و اگر افسر يا پاسبانى ندرتا و يا عبورا با اين عده برخورد ميكرد فورا راه خود را تغيير داده و خود را از نظر آنان مخفى ميكردند. 6ـ مسجد هدايت. طبق دعوتنامه‏هاى قبلى كه بصورت تراكت پخش شده بود براى شركت در جلسه مسجد هدايت از ساعت 16 بتدريج در حدود 700 نفر دانشجو طلبه و غيره در داخل و حدود مسجد هدايت اجتماع نموده در اين جلسه ابتدا دو دانشجو مطالبى پيرامون حادثه كربلا و مبارزات حسينى ايراد و سپس ناصر مكارم شيرازى واعظ نطق شديداللحنى ايراد و در ساعت 50 /18 اين مجلس خاتمه و عده‏اى در حدود 600 نفر از دانشجويان عضو نهضت دمونستراسيونى تشكيل و از مسير اسلامبول و چهار راه لاله زار پائين ميدان سپه و ناصر خسرو ببازار و سبزه ميدان آمده و در اين وقت كه تعداد آنها بالغ بر 1200 نفر ميشد داخل ميدان ارك گرديده و خود را بمقابل كاخ گلستان رسانيده اين عده همان شعارهاى صبح را تكرار ميكردند. اين ساعت همزمان با خاتمه روضه خوانى كاخ گلستان و خروج شركت كنندگان در اين روضه خوانى بود و هر لحظه بيم اصطكاك بين موافقين و مخالفين ميرفت ولى در اينجا مامورين انتظامى ناچار بدخالت و اقدام شده سپس متظاهرين بمقابل اداره راديو آمده در آنجا لحظه‏اى مكث و باز هم بدادن شعارهاى مخالف و تاييد خمينى پرداخته و چون مامورين انتظامى را جدا و مصمم بجلوگيرى از انجام اعمال خود ديدند بطرف چهار راه گلوبندك و پاچنار حركت و از آنجا بمولوى و ميدان شاه رفتند و در مسجد حاج ابوالفتح روى آوردند در مسجد مزبور بين آنها و كسانيكه در مسجد بودند مشاجرات لفظى در گرفت و در نتيجه واعظى كه بر منبر قرار داشت نتوانست صحبت كند و اهل مسجد هم نگذاشتند متظاهرين از ميكروفون مسجد استفاده كنند در نتيجه در ساعت 21 متظاهرين در ميدان شاه گرد آمده و اعلام داشتند فردا ساعت 9 مسجد شاه و سپس متفرق شدند. 14 /3 /42

قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک جلد 2 فیضیه
 
تعداد بازدید: 1621

آرشیو اسناد