نهضت امام خمینی
تمجید مطبوعات آمریکایی از انقلاب سفید
زهرا رنجبر کرمانی
17 شهريور 1400
منبع تصویر: ایران معاصر
روزنامه اطلاعات در شماره روز 17 شهریور 1342 در خبری می‌نویسد:
«هرالد تریبون[1] در شماره مخصوص خود، مقاله مستندی به قلم اسدالله علم، نخست‌وزیر انتشار داد. در بخشی از این مقاله آمده است: در سال گذشته ما به پیشرفت‌های بزرگی در آنچه من آن را انتقال انقلابی و بدون خونریزی به دنیای مدرن می‌شناسم نایل شده‌ایم و این نتیجه 22 سال فکر و تجربه اعلی‌حضرت همایونی بوده است.»![2]
گفتنی است ناکامی دولت اسدالله علم در اجرای مصوبه انجمن‌های ایالتی و ولایتی بواسطه مخالفت روحانیون، خوشایند آمریکاییان نبود و سبب انتشار مطالب انتقادی درباره اوضاع ایران در مطبوعات آمریکا شد. این انتقادات که شاه آن را انعکاسی از نظرات مقامات رسمی آمریکا می‌پنداشت، بر نگرانی او از امکان تغییر رویه آمریکا نسبت به حکومت پهلوی می‌افزود. بنابراین شاه شخصاً وارد میدان شده، در 19 دی 1341 در اولین کنگره ملی شرکت‌های تعاونی روستایی ایران در تهران، اصول انقلاب سفید خود را به صورت یک طرح شش ماده‌ای اعلام کرده، در معرض آرای عمومی گذاشت. به گفته داریوش همایون (معاون دبیرکلی حزب رستاخیز) «نظام سیاسی ایران بعد از نزدیک به ده سال که از 28 مرداد 1332 گذشته بود دچار رکود و عقب‌نشینی و خطر از دست دادن کلی اعتبار خودش شده بود. باید در آن زمان یک حرکت تازه‌ای شروع می‌شد و یک جان تازه‌ای به رژیم پادشاهی داده می‌شد. در آن لحظه انجام اصلاحات برای شاه یک ضرورت تاریخی بود.»
از نظر آمریکاییان اصلاحات اجتماعی و اقتصادی خطرات احتمالی براندازی حکومت را که به هرج و مرج و افزایش قدرت عوام‌فریبانه نیروهای ضدغربی ـ به‌ویژه کمونیسم ـ می‌انجامید دفع می‌کرد. آنان نگران رشد نیروهای ضدغربی بودند و اصلاحات برای تحکیم موقعیت آنان در منطقه بود نه حل مسایل داخلی کشور. پاسخ شاه به پیام تبریک کندی پس از تصویب این لوایح در پی یک رفراندوم نمایشی نیز مؤید همین مسئله است: «یقین دارم که ما در اجرای طرح‌های اجتماعی و اقتصادی خودمان می‌توانیم به حسن‌نیت دوستان آمریکایی خویش توجه داشته باشیم.»[3]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. روزنامه مشهور آمریکایی.
[2]. اطلاعات، س 38، یکشنبه 17شهریورماه 1342، ش 11186.
[3]. زهیری، علیرضا، عصر پهلوی به روایت اسناد، تهران، دفتر نشر و پخش معارف، 1379، ص 214 - 216.
تعداد بازدید: 794
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
