زهرا رنجبر کرمانی
02 دي 1400
در 12 آبان 1332 ملکه انگلیس ضمن نطقی به مناسبت افتتاح پارلمان آن کشور بر از سرگیری مناسبات سیاسی عادی بین دو کشور ـ که در دولت مصدق به سبب سیاستهای خصمانه این کشور در قبال ایران قطع شده بود ـ اظهار امیدواری کرد. در نهایت دو کشور پس از 14 ماه قطع رابطه در 14 آذر 1332 مناسبات سیاسی را از سر گرفتند. رابطه دو کشور به تدریج به اوج رسیده، در بسیاری از مسائل سیاسی و بینالمللی ایران تنها پیرو انگلیس بود. انگلیسیها مداخلهجویانه میکوشیدند افراد متمایل به خود را به مناصب حکومتی بالا ـ به ویژه نخستوزیری ـ برسانند.[1] انگلیس بخشی از تسلیحات نظامی ایران را تأمین کرده، شماری از افسران و نظامیان ایرانی در این کشور آموزش میدیدند. در روابط بازرگانی با ایران، انگلیس در رتبه سوم بعد از آلمان و آمریکا قرار داشت. روابط فرهنگی میان طرفین بسیار وسیع بوده، بعد از آمریکا تعداد دانشجویان و دانشآموزان ایرانی در انگلیس از همه کشورها بیشتر بود. همچنین مؤسسات فرهنگی و آموزشی انگلیسی در ایران بسیار فعال بودند.[2]
روزنامه اطلاعات مورخ دوم دی 1342 ضمن ستایش سیاست انگلیس در قبال ایران روابط دو کشور در مقطع زمانی پس از کودتای 28 مرداد را «درخشان» توصیف کرده، مینویسد:
«... شیوههای سیاست کهن بریتانیا در راه مناسبات جدید به کلی متروک شده است. مداخلات و اعمال نفوذهای سفارت و اتباع و ایادی سفارت در امور دیگر به چشم نمیخورد. پادوها از حوالی سفارت رانده شدهاند و دولت انگلستان حریم مملکت ما را به عنوان یک کشور مستقل و آزاد و خودمختار و شایسته اعتلا و ترقی کما هو حقه مراعات کرده است. به همین جهت عکسالعمل ملت ایران نیز نسبت به سیاست انگلستان به کلی توفیر کرده و دیگر از آن روحیه تند و خشن و انتقامجویی که از ایرانیها در قبال سیاست انگلیس داشتند اثری باقی نیست...»[3]
پینوشتها:
[1]. میلانی، جمیل، «چرخش در سیاست خارجی ایران در دهه بعد از کودتای 28 مرداد 1332»، فصلنامه سیاست، س 1، ش 4، 1393، ص 77 – 86.
[2]. مدنی، سیدجلالالدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج 2، دفتر نشر معارف وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1361، ص 174.
[3]. اطلاعات، س 38، دوشنبه 2 دی 1342، ش 11375.
تعداد بازدید: 1381