زهرا رنجبر کرمانی
11 بهمن 1400
مداخلات آمریکا در ایران که از کودتای 28 مرداد 1332 رو به فزونی بود به گسترش نفوذ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی این کشور انجامید. در دو دهه 40 و 50 روابط ایران و آمریکا سنگ بنای سیاست خارجی ایران و عامل اصلی در اتخاذ سیاستهای غربگرایانه توسط حکومت پهلوی بود. از آن طرف خنثیسازی فعالیتهای پنهان شوروی، فروش جنگافزار به ایران و تقویت نیروهای مسلح کشور، اهمیت حیاتی نفت در اقتصاد و صنعت غرب و سیادت بر خلیج فارس به عنوان دارنده دو سوم ذخایر نفتی جهان و تأمینکننده اصلی نفت آمریکا و اقمارش و دسترسی به بازارهای پر رونق منطقه به ویژه بازار رو به گسترش ایران از جمله عوامل تعیینکننده رفتار آمریکا در قبال ایران بود. ایران به عنوان حلقهای از زنجیره دفاعی آمریکا در برابر شوروی و اقمارش به شمار میرفت[1] و هر سیاست و برنامه حکومت پهلوی که این زنجیره را مستحکمتر میکرد، از جانب محافل سیاسی - مطبوعاتی آمریکا به گونهای مبالغهآمیز تحسین و تأیید میشد. اصلاحات ارضی به عنوان مهمترین اصل از اصول ششگانه پیشنهادی شاه از آن جمله بود. بر این اساس خبر منتشره در روزنامه اطلاعات مورخ 11 بهمن 1341 سه روز پس از اعلام نتایج رفراندوم شاهانه قابل درک و تحلیل است:
«بنا به گزارش رایزن مطبوعاتی سفارت کبرای شاهنشاهی در پاریس مطبوعات اروپا پیرامون تحولات اخیر کشور ما بحث میکنند. نیویورک تایمز چاپ آمستردام که در اروپا، افریقا و خاورمیانه انتشار مییابد ضمن چاپ عکسی از شاهنشاه مینویسد مردم ایران همه پشتیبان اصلاحات شاهنشاه هستند و برای جهش به جلو موافقت دارند. روزنامه نیویورک هرالد تریبون چاپ پاریس نیز نتیجه مراجعه به آرای عمومی را چاپ کرده و پس از تشریح لوایح ششگانه اصلاحی مینویسد عده بسیار کمی با این لوایح مخالف هستند ولی ملت ایران به این عده توجهی ندارد.»![2]
پینوشتها:
[1]. زهیری، علیرضا، عصر پهلوی به روایت اسناد، قم، دفتر نشر و پخش معارف اسلامی، 1379، ص 335 – 337.
[2]. اطلاعات، س 37، پنجشنبه 11 بهمن 1341، ش 11013.
تعداد بازدید: 1114