نهضت امام خمینی

تبعید امام خمینی به ترکیه


13 آبان 1401


9 روز پس از سخنرانی افشاگرانه و شدیداللحن امام خمینی در اعتراض به تصویب قانون استعماری کاپیتولاسیون، ایشان به ترکیه تبعید شد. آیت‌الله موسوی تبریزی – از شاگردان امام - در خاطرات خود، در این خصوص می‌گوید:

‌‌«آن شب [شب سیزدهم آبان 1343] مأموران رژیم برای دستگیری امام به منزل ایشان هجوم می‌برند و سعی می‌کنند ‎‌به زور وارد منزل شوند که حاج آقا مصطفی مانع می‌شود، امام آن شب نیز همچون‌‎ ‎‌شب‌های گذشته به اندرونی رفته و در را از پشت قفل نموده و خوابیده بود که موقع هجوم‌‎ مأمورین ایشان از خواب بیدار می‌شود ولی ظاهراً در آن لحظه نمی‌تواند کلید را پیدا کند‌‎ ‎‌و مأمورین که به مقابل اندرونی آمده بودند، تلاش می‌کنند با شکستن در به زور وارد منزل‌‎ ‎‌شوند که امام فریاد می‌زند که در را نشکنید من خودم از در بیرونی می‌آیم و بعد امام از‌‎ ‎‌در بیرونی که داخل کوچه بود تشریف می‌آورد و آنها فوراً ایشان را سوار ماشین‌‎ می‌کنند‌ و در حالی که تعدادی از همسایه‌ها جمع شده بودند، از ترس واکنش مردم به‌‎ سرعت از محل دور می‌شوند و مسیر قم ـ تهران با آن جاده خراب که معمولاً سه ساعته‌‎ ‎‌پیموده می‌شده است، بطوری که نقل می‌شود در نود دقیقه طی می‌کنند و ایشان را به‌‎ ‎‌فرودگاه می‌رسانند و چون مقدمات تبعید امام از قبل فراهم شده بود، از همان جا ایشان‌‎ را روانه ترکیه می‌کنند.‌»[1]

در صبح 13 آبان ساواک اطلاعیه‌ای به شرح زیر صادر کرد که از طریق رادیو و روزنامه‌ها منتشر شد:

«طبق اطلاع موثق و شواهد و دلایل کافی چون رویه آقای خمینی و تحریکات مشارٌالیه بر علیه منافع ملت و امنیت و استقلال و تمامیت ارضی کشور تشخیص داده شد؛ لذا در تاریخ 13 آبان‌ 1343 از ایران تبعید گردید.»[2] انتشار خبر واکنش‌های گسترده‌ای در پی داشت، در تهران و بسیاری از شهرستان‌ها دروس حوزه‌های علمیه و نمازهای جماعت مساجد به عنوان اعتراض 15 روز تا یک ماه تعطیل و سیل تلگراف و اعلامیه به سوی ترکیه و سفارت آن در تهران سرازیر شد. محافل روحانی نیز از نگرانی و خشم آکنده بوده[3]، آیت‌الله میلانی بلافاصله تلگرافی به شرح زیر به علمای اعلام تهران و قم ارسال نمود:

«امروز خبر بسیار ناگوار رسید که حضرت آقای آیت‌الله خمینی مدظله العالی را به خارج کشور تبعید نموده اند. عجبا نسبت به معظمٌ‌له که یکی از مراجع تقلید و مصونیت قانونی دارند و از شخصیت‌های بزرگ اسلامی می‌باشند تهمت‌های ناروایی می‌زنند و بی‌احترامی‌می‌نمایند. اولیای این‌گونه امور بدانند ایشان تنها نیستند بلکه لسان ناطق همه مجامع روحانی و دینی هستند و گفته ایشان کلام حق و حقیقت است. خواهشمندم از تصمیمات خود مستحضرم فرمایید از حضرت احدّیت در پناه حضرت ولی عصر ارواحنا له الفداء رفع مزاحمت از حضرت معظمٌ‌الیه را مسئلت می‌نمایم.»[4]

 

پی‌نوشت‌ها:

 

[1]. موسوی تبریزی، حسین، خاطرات آیت‌الله سیدحسین موسوی تبریزی، ج 1، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1387، ص 163 – 164.

[2]. روزنامه اطلاعات، س 39، چهارشنبه 13 آبان 1343، ش 11531.

[3]. مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج 2، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1378، ص 121.

[4]. مرکز بررسی اسناد تاریخی، آیت‌الله العظمی سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج 2، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1380، ص 185.



 
تعداد بازدید: 994



آرشیو نهضت امام خمینی

نظر شما

 
نام:
ایمیل:
نظر:
تصویر امنیتی:

جدیدترین مطالب

پربازدیدها

© تمامی حقوق برای پایگاه اطلاع رسانی 15 خرداد 1342 محفوظ است.