نهضت امام خمینی
روحانیت چه می‌گوید؟
26 آبان 1401
ساواک در گزارشی به تاریخ 26 آبان 1343 می‌نویسد:
«از ساعت 3 بعدازظهر الی 8 روز 22 به موجب دعوت آیت‌الله میلانی اشخاص مشروحه زیر در منزل مشارُالیه اجتماع [کردند] تا درباره برنامه‌های خود و جریان تبعید آیت‌الله خمینی تصمیمات لازم اتخاذ گردد. در این جلسه سه موضوع مورد بحث واقع شد:
1- آیت‌الله میلانی صریحاً اظهارنظر نمود که تعطیل نماز و درس در وضع موجود که دولت به تمام اوضاع مسلط است کاری صحیح نیست. تعطیل نماز و درس دردی دوا نمی‌کند. دولت از این عمل ما خوشحال است زیرا مردم اجتماع نمی‌کنند و مأمورین آسایش بیشتری دارند. شیخ مجتبی قزوینی[1] اظهار عقیده کرد که ما مجبور خواهیم بود که نماز را شروع کنیم ولی بهتر است تا موقع [ رفع]محدودیت از منزل [آیت‌الله]قمی[2] وضع به همین منوال بماند، ولی آیت‌الله میلانی اظهار داشت که به‌طوری که من شنیده‌ام دولت به این زودی از منزل قمی رفع محدودیت نخواهد کرد بنابراین کار ما اثری ندارد.
2ـ تصمیم گرفته شد که دو نفر به نمایندگی از طرف روحانیون و حوزه علمیه مشهد به قم مسافرت و به علمای قم اعلام دارند که روحانیون و حوزه علمیه مشهد از تبعید [آیت‌الله]خمینی بی‌نهایت متأسف و از روحانیون و طلاب قم پشتیبانی می‌نمایند.
3ـ آیت‌الله میلانی نامه‌ای جهت آیت‌الله خمینی نوشته[3] و به تهران ارسال که بوسیله مقتضی به اسلامبول جهت خمینی بفرستند.... میلانی گفت شنیده‌ام که دیشب (21 /8 /43) در استانداری کمیسیونی بوده و تصمیم گرفته شده که منزل [آیت‌الله]قمی همچنان در محاصره و در آذرماه نیز طلاب را به سربازی ببرند[4].»[5]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. آیت‌الله حاج شیخ مجتبی قزوینی در سال 1378ق. در قزوین دیده به جهان گشود. پس از تحصیلات مقدماتی عازم نجف شد و کسب علم را ادامه داد.. وی چهار دهه آخر حیات خود را در حوزه علمیه مشهد به تدریس و تربیت طلاب همت گذارد و سرانجام در 1346ش. درگذشت. ( خاطرات حجت‌الاسلام و المسلمین فردوسی‌پور، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1390، ص 7).
[2]. آیت‌الله حسن قمی به همراه آیت‌الله العظمی محمدهادی میلانی پرچمدار مبارزات مردم مشهد در نهضت امام خمینی بود.
[3]. در 19 آبان 43 آیت‌الله میلانی نامه‌ای به شرح زیر خطاب به امام خمینی نوشت:
«... بعدازظهر چهارشنبه 29 ج 2 /84 [13 آبان 1343] خبر رسید که حضرتعالی را به خارج از کشور برده‌اند و از رسیدن ناله‌های پیوسته حضرتعالی به گوش امت اسلامی جلوگیری کرده‌اند. علما و روحانیون خواستند با حضرتعالی هم‌ناله شوند. از صبح پنجشنبه خانه عده‌ای محاصره و نمی‌گذارند کسی سخن منطقی خود را به دیگری بگوید... گوییا اینان نه فقط قرآن مجید و آیین اسلام را فراموش کرده‌اند، بلکه قوانین مملکتی و منشور ملل را نیز زیر پا گذاشته‌اند. خوشا به سعادت آن سرزمینی که حضرتعالی در آن تشریف دارید. قلوب همه مردم با ایمان متوجه شما است... و همگی برای نصرت و تأیید شما که لسان ناطق همه مجامع روحانی و دینی هستید و گفته شما کلام حق و حقیقت است دعا می‌نمایند... یا للعجب که غائله فارس و پانزده خرداد 1342 را از خود نفی می‌کنند و خود را بی‌تقصیر قلمداد می‌نمایند... روحانیت می‌گوید در مملکت اسلام افرادی که صلاحیت اخلاقی و عقلی ندارند در مقدرات این کشور مذهبی دخالت ننمایند و از بیت‌المال این مملکت و قرضه‌های کذایی علیه مردم مسلمان سوءاستفاده ننمایند. روحانیت می‌گوید این همه علماء اعلام و خطباء عظام و دانشمندان و اساتید محترم دانشگاه را در زندان‌ها نگاه ندارند و این‌قدر به این ملت ستمدیده و محروم شده از شرایط اولیه زندگی ظلم و جور نکنند. روحانیت خود را حامی این آب و خاک و تمامیت ارضی آن می‌داند، اگرچه دستگاه تبلیغاتی خلاف آن را نسبت داده و متهم می‌سازد. امید است امت اسلامی با کمال وحدت و متانت پشتیبان اهداف عالیه مراجع روحانی و دینی خود بوده و به وعده خداوند متعال امیدوار باشند...» ( مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اسناد انقلاب اسلامی، ج 1، تهران، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، 1369، ص 212 - 213).
[4]. در پی تهاجم به مدرسه فیضیه در فروردین 1342، طرح گسیل طلاب به پادگان‌ها برای خدمت سربازی با هدف ایجاد مشکل و فشار روانی بر روحانیون و به‌رغم قانون مصوب در دوره رضاشاه به اجرا درآمد. این طرح اما به سبب اعتراض علما و مراجع و حتی مسئولان ساواک - که نگران تبعات امنیتی آن بودند - متوقف شده، در سال‌های بعد تکرار نشد. (منصوری، جواد، تاریخ قیام پانزده خرداد به روایت اسناد، جلد 1، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1377، ص 568 - 571).
[5]. مرکز بررسی اسناد تاریخی، آیت‌الله العظمی سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج 2، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1380، ص 205.
تعداد بازدید: 764
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
