نهضت امام خمینی
ساواک و دشواریِ «ماست‌مالی» دموکراسی ملوکانه!
30 آذر 1401
در 30 آذر 1342 ساواک در گزارشی با موضوع «وضع حزب ایران نوین» می‌نویسد:
«به‌طورى که قبلاً در موقع تشکیل فراکسیون نهضت ششم بهمن[1] در مجلس شوراى ملى به رهبرى حسنعلى منصور تذکر داده شد چون اساس تشکیل این فراکسیون به نام رفورم عمیق شاهنشاه[!] بوده که در روز ششم بهمن اعلام فرمودند، چنین به نظر مى‌رسد که کلیه آحاد و افراد ملت که واقعاً پشتیبان نظرات معظم‌له[!] مى‌باشند باید در فراکسیون و حزب ثبت‌نام نمایند و پیش‌بینى شد اگر عده‌اى با منصور مخالف و به علت عدم تطبیق سلیقه همکارى ننمایند، دلیل این خواهد شد که خداى نخواسته افرادى با رفورم اعلیحضرت همایون شاهنشاه[!] مخالف مى‌باشند و این مسأله در جلسه هشتم مجلس مورخ 3شنبه 14 آبان... تذکر داده شد، لکن متعاقب آن این فراکسیون و رهبر آن به تشکیل حزبى به نام ایران نوین مبادرت نمودند که روز یکشنبه 24 آذرماه رسمیت آن اعلام گردید. موقعیت فعلى حزب ایران نوین از هر جهت باید مورد توجه قرار گیرد:
در صفوف مؤسسین این حزب عده‌اى نزدیک به 3 ربع نمایندگان مجلس شوراى ملى عضویت دارند که همگى از وکلاء تازه مى‌باشند و کمتر کسى در بین آنها یافت مى‌شود که سابقاً در احزاب دیگرى نظیر حزب مردم (به رهبرى آقاى علم نخست‌وزیر) یا ملیون (به رهبرى دکتر اقبال) شرکت نموده باشند و چون عده‌اى که فعلاً در این حزب عضویت دارند تازه کار سیاسى هستند و به زیر و بم‌هاى سیاست وارد نیستند، نمى‌توان به ثبات و علاقمندى آنها اطمینان داشت و چندین بار گزارش شده که بین دستجات مختلفِ این افراد در مجلس شوراى ملى اختلاف نظرهایی به چشم مى‌خورد.... بنابراین چنین پیش‌بینى مى‌شود که در آتیه نزدیک ارکان این حزب مانند سایر احزاب متزلزل گردد و چون نام این حزب و انگیزه وجود آن نهضت ششم بهمن یعنى رفورم شاهنشاه بوده، لذا با شکست این حزب از نظر محافل سیاسى خارجى چنین تعبیر خواهد شد که نظرات ملوکانه مورد قبول عامه نبوده است، در صورتى که همه افراد مردم با نظرات ملوکانه موافق مى‌باشند[!]، لکن نسبت به رهبر و گردانندگان این فراکسیون نظر مساعدى ندارند و اگر نظر بر این است که حکومت یک حزبى تشکیل گردد ضرورى به نظر مى‌رسد احزاب ملیون و مردم منحل و سران آن به این حزب بگروند تا این توهم از بین برود....»![2]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. نام گذاری این فراکسیون به مناسبت برگزاری رفراندوم لوایح شش‌گانه پیشنهادی شاه در ششم بهمن 1341 است.
[2]. حزب ایران نوین به روایت اسناد ساواک، ج 1، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1380، ص 230.
تعداد بازدید: 815
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
