نهضت امام خمینی
«نهضت دو ماهه روحانیون ایران به منظور دفاع از اصول مقدس اسلام»
12 دي 1401
ساواک در گزارشی به تاریخ 12 دی 1341 می‌نویسد:
«از طرف شیخ علی دوانی[1] یکی از طلاب حوزه علمیه قم... کتابی تحت عنوان(چهل روز مبارزه روحانیت) در چاپخانه حکمت قم در حال چاپ است. کتاب مزبور در حدود دویست صفحه خواهد بود که در حال حاضر صد و بیست صفحه آن چاپ شده و بقیه تا یک هفته دیگر تکمیل خواهد شد...»[2]
گفتنی است با پایان غائله لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی در آذر 1341، حجت‌الاسلام علی دوانی تمام گفت‌‌وگوها، اعلامیه‌ها و سخنرانی‌های مراجع عظام قم و دیگر شهرهای ایران و عراق را در اعتراض و انتقاد به این لایحه خطاب به شاه و دولت و پاسخ‌های آنها را همراه با دیده‌ها و شنیده‌های خود در کتابی با عنوان «نهضت دو ماهه روحانیون ایران به منظور دفاع از اصول مقدس اسلام» - که احتمالاً همان کتاب یاد شده در گزارش ساواک است - گردآوری کرد. این کتاب با مقدمه‌ای مبسوط از تاریخچه جنبش‌های سیاسی در ایران به رهبری علمای شیعه از زمان خواجه نصیرالدین طوسی در قرن هفتم هجری تا زمان چاپ کتاب و در حدود 200 صفحه در دی 1341 منتشر شد. دوانی در مقدمه‌ای که در 15 دی 1341 برای کتاب نگاشته، می‌نویسد:
«نویسنده این کتاب از دیرزمان متوجه این معنی بوده است که یکی از علل جدایی نسل کنونی مسلمین و بالاخص جامعه ایرانی از علمای دینی و روحانیونِ خود، عدم اطلاع از ارزش وجود آنها در اجتماع و موقعیت واقعی این سلسله می‌باشد... نهضتی عظیم بوسیله روحانیون ایران در این کشور به منظور دفاع از دین مقدس اسلام و حفظ قرآن مجید به وقوع پیوست که از هر جهت جالب و مهم بود.... در تمام مدتی که این قیام روحانی و نهضت دینی جریان داشت، جراید مملکت یک کلمه در این‌باره ننوشتند و بعداً که بحمدلله دولت بالاخره نصایح علماء را پذیرفت و حرف خود را پس گرفت و تصویبنامه را لغو کرد، حتی کمی قبل از حل قضیه بعضی از روزنامه‌ها و مجلات مزدور و رسوا که گردانندگان آن در منجلاب اجتماع میلولند و از راه نمایش جست‌وخیز زنانِ رسوا و شرح و تفصیلِ قتل و جنایات و جعل اکاذیب و قلب حقایق امرار معاش می‌کنند، حملات ناجوانمردانه‌ای به روحانیون ایران و مراجع قم که پیشرو این نهضت بودند نموده و برای انحراف افکار ملت و ایجاد اختلاف در صفوف مردم و تضعیف روحانیت مشغول سمپاشی شده و از هرگونه تهمت و افترا و نسبت‌های ناروا... ابا ندارند.... از این‌رو ما نیز طبق وظیفه دینی، اقدام به نشر این کتاب نموده تا هم جواب گویایی به این هرزه‌درانی‌ها باشد و هم افراد بی‌اطلاع از نهضت اخیر چنانکه می‌باید مطلع گردند و این سمپاشی‌ها نتواند اذهان ساده آنها را مشوب سازد. منظور ما بیان حقایق و نشان دادن ارزش این نهضت بوده که در سایه اتحاد و اتفاق و صمیمیت تمام حوزه‌های علمیه شیعه در ایران و عراق و عموم آقایانِ مراجع تقلید و آیات عظام و روحانیونِ شهرستان‌ها و اکثریت قریب به اتفاق مردم متدین و مسلمان به نتیجه کامل رسید و حسن ختام یافت. امیدواریم مطالب این کتاب مورد استفاده عموم قرار گیرد و پی به اهمیت وجود روحانیونِ خود ببرند و فریب تحرکات دشمنان دین نخورند. ما چون تألیف این کتاب را جهاد فی سبیل الله می‌دانیم لذا با توکل به ذات بی‌زوال خداوند اقدام به نشر آن نمودیم.»[3]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. حجت‌الاسلام والمسلمین علی دوانی (1308- 1385) علوم حوزوی را در حوزه علمیه نجف و قم فراگرفت. وی از اوان جوانی به وعظ و خطابه پرداخته، عضو هیئت تحریریه مجله «مکتب اسلام» نیز بود. دوانی دارای تألیفات متعددی است و دوره یازده جلدی کتاب «نهضت روحانیون ایران» که در سال 1358 منتشر شد از مشهورترین آثار اوست، (قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، ج 4، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1380، ص 252).
[2]. حجت‌الاسلام والمسلمین علی دوانی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1396، ص 5.
[3]. دوانی، علی، نهضت دو ماهه روحانیون ایران به منظور دفاع از اصول مقدس اسلام، قم، چاپخانه حکمت، 1341، ص 2 – 3.
تعداد بازدید: 875
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
