نهضت امام خمینی
خوابِ تازه شاه برای ملت ایران
05 اسفند 1401
نهضت امام خمینی آثار چشمگیری بر جنبش دانشجویی داشت. امام با طرح اندیشه‌های روشن، از شکاف کاذب بین روحانی و دانشگاهی کاسته و با ارائه دیدگاه‌های اصولی، تبیین‌کننده و افشاگر در خصوص استقلال کشور در برابر قدرت‌های خارجی، اجرای قانون اساسی، سیا‌ستهای استبدادی و خودکامه و ضد اسلامی حکومت شاه، مشکلات اقتصادی و نابرابری‌های اجتماعی و هویت و فرهنگ اسلامی زمینه ارتباط مناسب دانشجویان و عامه مردم را فراهم کرد. بیان صریح مشکلات مردم و اتخاذ مواضع روشن و مشخص در مقابل شاه از طرف یک مرجع تقلید سبب شد دامنه کنشگری سیاسی از سطح نخبگان و دانشجویان فراتر رفته، به توده‌های مردم گسترش یابد. بینش سیاسی امام خمینی که بر مبانی مذهبی استوار بود، نهضت اسلامی که پیش‌تر در دانشگاه‌ها به فعالیت‌های فرهنگی محدود بود، تقویت و خلأ رهبریِ سیاسی این نهضت را در سطح کلان پر کرد.[1]
در 5 اسفند 1341 نهضت آزادی ایران در گزارشی به شرح فعالیت دانشجویان ایرانی خارج از کشور مقارن برگزاری رفراندوم لوایح شش‌گانه پرداخته، می‌نویسد:
«خبرهای امیدبخشِ رسیده از اروپا و آمریکا حاکی از اعتراض شدید دانشجویان ایرانی نسبت به رفراندوم فرمایشی است. در جلسه کنفدراسیون دانشجویان ایرانی مقیم آمریکا که در تاریخ 21 ژانویه 1963 [اول بهمن 1341] مرکب از 45 نفر نمایندگان شهرهای مختلف آمریکا در واشنگتن تشکیل گردید، قطعنامه زیر به تصویب رسید[2] که به سفارت ایران در آمریکا ارسال شد. متأسفانه سفارت از تحویل گرفتن آن خودداری نمود و در نتیجه دانشجویان در سفارت متحصن شدند، ولی فردای آن روز به علت شکایت آقای قدس نخعی سفیر کبیر ایران در آمریکا، پلیس آمریکا در این موضوع دخالت کرد و دانشجویان را به زور از محوطه سفارت خارج نمودند. از تاریخ فوق به بعد هر روز تظاهرات به استثنای روز جمعه ادامه داشته است. روز سه‌شنبه میتینگ بسیار باشکوهی در واشنگتن ترتیب داده شد. در جلسه مزبور نزدیک دویست نفر شرکت کرده بودند و دسته‌جمعی در حالی‌که پلاکادرهای متعددی در دست داشته‌اند، به طرف کاخ سفید حرکت کرده‌اند، در حالی‌که هوا فوق‌العاده سرد و برف هم می‌باریده است. این تظاهرات قریب یک ساعت و نیم ادامه داشته است. خبرنگاران از جریان مزبور فیلمبرداری نموده و در تلویزیون... چندین بار نشان داده شده است. جراید خارج از شهر واشنگتن به تفصیل وقایع را نگاشته‌اند. روزنامه‌های بالتیمور استار و ایونیک استار در سر مقاله خود راجع به جریان مذکور مفصلاً به شرح مبسوطی مبادرت نموده‌اند. مقارن این احوال در ایتالیا، آلمان، سوئیس و انگلستان تظاهرات بسیار باشکوهی به‌عمل آمده است... روز جمعه 29 بهمن تظاهرات مفصلی در نیویورک در مقابل سازمان ملل متحد در اعتراض به بازداشت سران جبهه و دانشجویان دانشگاه تهران و مردم آزادیخواهِ در بند کشیده ایران به‌عمل آمده است. مطبوعات آمریکا برعکس مطبوعات اروپا به‌طور کلی از عمل شاه پشتیبانی نموده‌اند و جز این هم انتظاری نمی‌توان داشت...»[3]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. کریمیان، علیرضا، جنبش دانشجویی در ایران، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1381، ص 304 – 305.
[2]. بخشی از نامه یاد شده به شرح است:
«... شاه برای ملت ایران خواب تازه‌ای دیده است و هم اکنون در سراسر میهن ما صندوق‌های ساختگی (رفراندوم شاه فرمایشی) از طرف افراد لشگری و کشوری در حال پر شدن‌اند. این رژیم خیانتکار بنا بر دستور اربابان خارجی خود مجبور شده است سرانجام به اصطلاح، آب و رنگ قانونی به خود گیرد و با دست‌های عوام‌فریبانه و سوءاستفاده از یک برنامه اصلاحات ارضیِ ناقص و تحتِ‌لوای ساختگی مبارزه با فئودالیسم، این سرسپردگان منفور ارتجاع و استعمار می‌خواهند عقربه‌های تاریخ میهن ما را شصت سال به عقب برده، یکبار دیگر حکومت جابرانه و خودسرانه استبدادی سلطنتی را رسماً به ملت ما تحمیل کنند. دانشجویان ایرانی با الهام از ملت خود همان طوری که ماهیت شاه را طی فعالیت‌های حزب بازی و صندوق‌سازی به همگان نشان دادند و او را رسوای خودی و بیگانه ساخته، این‌بار نیز این نقشه جدیدِ دشمنانِ ملت را نقش بر آب خواهند ساخت و یکبار دیگر به دنیا نشان خواهند داد که در ایران ملتی مصمم و امیدوار پایه‌ها و حکومت نیرنگ‌بازان را در هم خواهند ریخت و شالوده یک کشور آباد و آزاد را خواهند ریخت...» (اسناد نهضت آزادی ایران، ج 1، تهران، نهضت آزادی ایران، 1361، ص 262).
[3]. اسناد نهضت آزادی ایران، ص 259 - 261
تعداد بازدید: 841
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
