زهرا رنجبر کرمانی
07 تير 1402
ساواک در گزارشی به تاریخ 7 تیر 1343 با موضوع «روحانیون» مینویسد:
«برابر اطلاع واصله اقداماتی در جریان است تا روحانیت با دولت آقای منصور روابط حسنهای برقرار نماید و با اینکه در این راه فعالیت و مذاکرات زیادی بهعمل آمده بود، معالوصف روز چهارشنبه گذشته رابط مخصوص آقای نخستوزیر به قم رفت و با آقای خمینی ملاقات و مذاکره کرد. آقای خمینی اظهار داشته است هرگز با تظاهرات و آشوب موافقتی ندارد و اگر عملی انجام شود از طرف روحانیت نیست، اما از سوی دیگر حوزه علمیه و جامعه روحانیت نمیتواند تا زمانی که رفع اهانت از آنان نشده و مسببین حادثه سال گذشته تعقیب نشدهاند روابط مطلوبی با دولت داشته باشد و شایع است که در این زمینه آقای منصور تا حدودی توانسته است توجه مقامات روحانی را به حمایت از دولت جلب کند.»[1]
گفتنی است حسنعلی منصور در پی استعفای اسدالله علم از نخستوزیری به این سمت گمارده شد. حکومت نیز در 15 فروردین 1343 امام خمینی را آزاد کرد تا به اصطلاح باب آشتی با روحانیان را گشاده، آنها را به حمایت از پهلوی و سازش دعوت کند. امام خمینی اما بر سازشناپذیری تأکید داشت و در بیاناتی در جمع روحانیون و طلاب تهران در 8 تیر با اشاره به ملاقات یاد شده در گزارش ساواک میگوید:
«امروز روزی نیست که در خانه نشست و دعا خواند؛ روز مبارزه است. روزی است که دشمن به دین حمله میکند و ما باید در مقابل بایستیم؛ و من تا آخرین قطره خونم میایستم؛ و شما هم باید به همه بگویید و در منابر به مردم برسانید که خطر، دین را تهدید میکند. اگر ما کاری به دولتیها نداشته باشیم، آنها کار دارند. چنانکه من در آخرین جلسه ملاقات دکتر صدر وزیر کشور، گفتم: «ما کاری به شما نداریم؛ مشروط بر آنکه شما هم کاری به دین ما نداشته باشید». ولی نه؛ اینها کار دارند، منتها کم کم، امروز بهائیت را در ادارات راه میدهند، و با یهودیها ارتباط برقرار میکنند؛ و فردا میگویند اصلاً دین باید از قانون الغا شود...»[2]
پینوشتها:
[1]. قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، ج 6، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1387، ص 164.
[2]. خمینی، روحالله، صحیفه امام، ج 1، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1389، ص 346.
تعداد بازدید: 634