نهضت امام خمینی
نوجوانی در مقابل «عمال استعمار»
زهرا رنجبر کرمانی
23 مرداد 1402
ساواک در گزارشی به تاریخ 23 مرداد 1343 می‌نویسد:
«یک نفر به نام محمدعلی شهرت روحانی که در مدرسه خیرات‌خان اطاق شماره 49 بودند، ایشان قبلاً فعالیت‌های زیادی از جهت پخش اعلامیه و خواندن مقاله داشتند. آقای روحانی اعلامیه‌های بیشماری در منزل حضرت آیت‌الله میلانی و قمی[1] پخش کرده است و تماس گرمی [با] پیروان میلانی و قمی داشت و هر اعلامیه‌ای که می‌رسد اول به دست ایشان می‌آید و آن را در میان مدارس و سایر جاها می‌فرستاد، حتی در مدرسه‌ها این اعلامیه‌هایی که دیده می‌شد ایشان می‌زدند، بالخصوص اعلامیه (عمال استعمار به حربه افترا متوسل شدند)[2] ایشان زیاد در منزل آقایان میلانی و قمی پخش کردند. حتی آن وقتی که قمی از تهران آمد فعالیت‌های زیادی می‌نمودند، اتفاقاً مقاله گرم و داغی که بسیار جالب می‌باشد خواندند. در ضمن مدتی ایشان را تحت تعقیب قرار دادند و فرار کردند به گرگان رفتند و آنجا هم سعی و کوشش داشتند که خودشان اظهار داشتند مقاله و اعلامیه و شعار می‌دادم ...»[3]
حجت‌الاسلام محمدعلی روحانی‌فرد در 1325 در روستای ایلوار از توابع شهرستان کردکوی استان گلستان کنونی دیده به جهان گشود. در سال 1338 وارد حوزه علمیه گرگان، پس از آن رهسپار حوزه علمیه قم و در سال 1342 عازم حوزه علمیه مشهد شده در مدرسه خیرات‌خان به فراگیری علوم دینی پرداخت. وی از آغاز نهضت امام خمینی در سال 1341 که طلبه‌ای نوجوان بود، با آن همراه شد و به این سبب تا پیروزی انقلاب اسلامی بارها بازداشت و روانه زندان و شکنجه‌گاه‌های ساواک شد. در گرگان وی نخستین طلبه‌ای بود که در مجالس عزاداری محرم و صفر تفسیر و ترجمه قرآن و شعائر اسلامی را جایگزین نوحه‌خوانی و سینه‌زنی کرده، برای نابودی حکومت و پیروزی و سلامتی امام خمینی شعار می‌داد. وی در دادگاه نظامی سران نهضت آزادی ایران شرکت می‌کرد و دفاعیات آنها را می‌نوشت و منتشر می‌کرد. روحانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی مسئولیت‌های مختلف فرهنگی، سیاسی و اجرایی بر عهده داشت که آخرینِ آن معاونت اداره نهم سیاسی وزارت امور خارجه بود. وی در استقرار نهادها و ادارات دولتی در شهرستان کردکوی و توسعه عمرانی منطقه تلاش کرد. سرانجام در روز اول اسفند 1364 هواپیمای غیرنظامی حامل محمدعلی روحانی‌فرد و 39 نفر از مسئولان و کارشناسان کشور هدف موشک‌های دشمن بعثی قرار گرفت و سرنگون شد و همگی مسافران و خدمه آن به شهادت رسیدند.[4]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. هر دو از رهبران نهضت اسلامی در خراسان.
[2]. این اعلامیه که در واکنش به ادعای کذب روزنامه اطلاعات پیرو آزادی امام خمینی منتشر شد به شرح زیر است:
«عمال استعمار به حربه افتراء متوسل شدند. روزنامه اطلاعات مورخه 18 /1 /43 به دستور اربابان نیرنگ‌باز خویش افتریی بی‌نهایت مضحک و وقیح به مقام شامخ روحانیت نسبت می‌دهد. در ص 2 تحت عنوان «جریان روز» می‌نویسد: «و چقدر جای خوشوقتی است که جامعه روحانیت نیز اکنون با همه مردم همگام در اجرای برنامه‌های انقلاب شاه و مردم شده است.» سلسله روحانیین استان خراسان به شدّت مراتب فوق را تکذیب نموده، بدین‌وسیله انزجار و نفرت خود را ابراز می‌نماید. و اعلام می‌دارد که تمام راه‌های آشتی و رضایت روحانیّت با این رژیم پوشالی مسدود می‌باشد. جامعۀ روحانیت خراسان» (انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان گلستان، ج 1، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1399، ص 17).
[3]. انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان گلستان، ج 1، ص 15.
[4]. خارکوهی، غلامرضا، «نگاهی به مبارزات و خدمات شهید حجت‌الاسلام محمدعلی روحانی فرد»، مطالعات تاریخی، پاییز 1395، ش 54، ص 48 – 135.
تعداد بازدید: 644
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
