نهضت امام خمینی
بهانه چشمگیر
04 آبان 1402
در 4 آبان 1343 چند روز بعد از تصویب لایحه کاپیتولاسیون - مصونیت قضایی مستشاران نظامی آمریکایی شاغل در ایران - در مجلس شورای ملی، امام خمینی نطقی تاریخی در مخالفت با آن ایراد و ضمن آن به شاه حمله کرده، دولت و مجلس را فاسد و دست نشانده آمریکا و اسرائیل و دشمن مردم ایران و اسلام خواند.[1]
آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی[2] در خاطرات خود از آن ایام می‌گوید:
«کاپیتولاسیون در واقع یک حرکتی بود که در مجلسین آن روز در جریان بود بدون اینکه مردم را از آن خبردار کنند. به موجب این قانون اگر اتباع آمریکایی که در ایران هستند مرتکب جرم یا قتلی شوند و نیاز به محاکمه و حکم داشته باشد، این محاکمه در دادگاه‌های ایران انجام نشود. یعنی دادگاه‌های ایران حق محاکمه اتباع آمریکایی را نداشته باشند و این افراد باید به خود آمریکا برگردند و در آنجا محاکمه شوند و در موردشان حکم صادر شود. این مسئله مهمترین ضربه به شخصیت و کیان یک کشور و ملت است و بی‌اعتبار جلوه‌دادن قانون آن کشور را می‌رساند... در هر صورت چون که می‌دانستند این قانون حتی با واکنش دستگاه‌ها و احزاب ملی‌گرا نیز مواجه خواهد شد و آنها هم روی این مسئله سر و صدا راه می‌اندازند، این قانون را مخفی کرده بودند. دوستداران امام و علاقمندان به ملت و کشور متن مصوبه و متن مذاکرات مجلس را برای امام آورده بودند... در یک مبارزه همیشه افراد برای وارد کردن ضربات کاری به دنبال یک بهانه چشمگیر هستند، مصوبه کاپیتولاسیون بهترین چیزی بود که امام می‌توانست با آن حکومت شاه را بکوبد... همه اقشار مردم اعم از دانشگاهی و روشنفکر و دیگران می‌دانستند که اگر در یک مملکتی بین دو نفر دعوایی رخ دهد که یک طرف آن دعوا از اتباع کشوری دیگر باشد آن دعوا باید در همان مملکت بررسی و تحقیق شود و محاکمه باید در همان کشور انجام بگیرد نه اینکه بردارند ببرند به یک کشور بیگانه و مسئله را در آنجا بررسی کنند. بسیار روشن بود که این قانون یک قانون استعماری است که تنها به نفع آمریکا و اتباع آن کشور است. اصلاً به‌طور خیلی واضح و آشکار، تسلط و نفوذ استعماری آمریکا را بر مجلسین و دولت ایران نشان می‌داد...
امام تصمیم گرفتند که روز میلاد حضرت زهرا[3] صحبت کنند و این صحبت هم قرار بود که در منزلشان انجام بگیرد... نیروهای انقلابی جریان را دهان به دهان به یکدیگر رساندند. خبر به تهران نیز رسید و جمعیت زیادی هم از تهران آمدند. خود مردم قم هم به عنوان دیدار با امام آمده بودند. از قبل معلوم بود که امام امروز می خواهد صحبت کند. من وقتی به منزل امام رسیدم که هیچ راهی برای رفتن به داخل منزل وجود نداشت. حیاط منزل و حیاط کوچکی که کنار این حیاط هست و تمام اتاق‌های منزل مملو از جمعیت بود. جمعیت در کوچه‌های اطراف هم نشسته بودند. آن زمان از منزل امام که رد می‌شدی یک باغ بزرگی بود که به باغ قلعه معروف بود. در این باغ هم جمعیت فراوانی نشسته بودند. از قبل برای صوت پیش‌بینی کرده بودند و بلندگوهای متعددی نصب نموده بودند تا همه مردمی که در کوچه‌ها و آن باغ حضور داشتند نیز سخنرانی امام را بشنوند. امام در درگاه اتاقشان و مشرف بر جمعیتی که در حیاط حضور داشتند نشسته بودند و با استفاده از بلندگو خطابه بسیار تند و آتشین و در عین حال متقن و مستدلی ایراد کردند...»[4]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج 1، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1389، ص 419 – 423.
[2]. آیت‌الله سیدحسن طاهری خرم‌آبادی (۱۳۱۷-۱۳۹۲ش) از فقیهان شورای نگهبان، عضو مجلس خبرگان رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، مجلس خبرگان قانون اساسی، شورای بازنگری قانون اساسی و امام جمعه موقت تهران بود.
[3]. 20 جمادی الثانی 1384ق، مطابق با 4 آبان 1343ش.
[4]. خاطرات آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی، ج 1، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1377، ص 308 – 313.
تعداد بازدید: 415
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
