13 آبان 1402
در پی سخنرانی افشاگر امام خمینی علیه تصویب لایحه کاپیتولاسیون در مجلس شورای ملی ایشان در 13 آبان 1343 به ترکیه تبعید شد. آیتالله طاهری خرمآبادی[1] در خاطرات خود از آن ایام میگوید:
«امام علاوه بر آن سخنرانی یک اعلامیه بسیار تندی هم در خصوص همین مسأله کاپیتولاسیون صادر کردند. اطلاعیه مفصل ایشان که تقریباً یک صفحه بزرگ بود در یک شب و بهطور شگفتانگیزی در تهران پخش شد که وحشت و نگرانی رژیم را دوچندان کرد. صدور بیانیه امام و کیفیت انتشار و پخش آن برای رژیم حکایت از یک تشکیلات گسترده و پشت پرده میکرد که میتوانست زنگ خطر را برای حکومت شاه به صدا درآورد... حکومت شاه خیلی زود متوجه شد که این مسألهای که امام دست روی آن گذاشته است مسأله بسیار اساسی و حساسی است که دنیا هم از آن متنفر است و مبارزه با آن را میپسندد و میتواند حربه بسیار برنده و کوبندهای برای امام در این مبارزه باشد... بر همین اساس تصمیم میگیرند که امام را تبعید کنند با این تحلیل که با عدم حضور گرمی بخش رهبر مبارزه در ایران، اصل مبارزه نیز ضعیف شده و کمکم به خاموشی میگراید. با ترکیه صحبت میکنند که امام را به آنجا تبعید کنند...
روزنامهها خبر تبعید امام را منتشر کردند و نوشتند که به علت حفظ تمامیت ارضی کشور آقای خمینی به خارج از کشور تبعید شدند.[2] فقط در دو سه جمله در صفحه اول روزنامههای کیهان و اطلاعات به تبعید امام اشاره کردند. آن هم نه با تیتر درشت. نخواسته بودند مسأله را بزرگ و با اهمیت جلوه دهند. با تیتر ریز و به نقل از سازمان امنیت نوشته بودند... اما در مورد محل تبعید امام چیزی نگفته بودند... اینبار به علت سرعت رژیم در دستگیری و تبعید حضرت امام برخلاف مرتبه قبل[15خرداد 42] فرصت هیجان و تظاهرات از مردم سلب شد، اما کاملاً روشن بود که این مسأله همانند آتش زیر خاکستر است که دوباره زمانی شعلهور خواهد شد.»[3]
پینوشتها:
[1]. سیدحسن طاهری خرمآبادی (۱۳۱۷-۱۳۹۲ش) از فقیهان شورای نگهبان، عضو مجلس خبرگان رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، مجلس خبرگان قانون اساسی، شورای بازنگری قانون اساسی و امام جمعه موقت تهران بود.
[2]. سازمان اطلاعات و امنیت کشور ساواک طی اطلاعیهای اعلام کرد: «طبق اطلاع موثق و شواهد و دلایل کافی چون رویه آقای خمینی و تحریکات مشارٌالیه علیه منافع ملت و امنیت و استقلال و تمامیت ارضی کشور تشخیص داده شد؛ لذا در تاریخ 13 آبانماه 1343 از ایران تبعید گردید.» (روزنامه اطلاعات، س 39، چهارشنبه 13 آبان 1343، ش 11531).
[3]. خاطرات آیتالله طاهری خرمآبادی، ج 1، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1377، ص 319 – 324.
تعداد بازدید: 862