نهضت امام خمینی
آمادگی مردم تبریز به قیام علیه دولت
08 فروردين 1403
ساواک قم در گزارشی مورخ 8 فروردین 1342 می‌نویسد:
«روز جارى عده‌اى از اهالى تبریز به شریعتمدارى مراجعه و گفته‌اند دوم فروردین در تبریز روحانیون و تمام اهالى حتى زنها به پشتیبانى علما در آمده، تمام پلیس‌ها را مضروب کردند.[1] قصد داشتند شهربانى و ساواک محلى را آتش بزنند که با خواهش و زارى و پا بوسیدن آنها را متفرق کردند. زنها می‌گفتند ما جان خود را در راه دین و قرآن و علما خواهیم داد و حتى زنها خود را مسلح کردند. تمام مردم تبریز پیر و جوان زن و مرد آماده‌اند بر علیه دولت اقدام نمایند. هر طور دستور می‌دهید عمل کنیم. شریعتمدارى گفته است من هم فعلاً به شما دستورى نمی‌دهم. این جنجال به تمام دنیا رفته و روحانیون را کشتند. به تبریز که رفتید بگویید 36 نفر از روحانیون کشته شدند[2]، قرآن و عمامه سادات را آتش زدند، مدرسه فیضیه و دارالشفاء را از بین بردند، جنازه اهل علم را به ما ندادند که دفن کنیم و شبانه خودشان دفن کردند که جاى آنها معلوم نیست، براى طلاب خانه اجاره کردیم. اینها را بگویید، گرچه همه دنیا فهمیده‌اند. در روزنامه نوشته‌اند یک کشاورز [!] کشته شده، ولى 36 روحانى را نمى‌نویسند. دیگر همه مردم از دولت جابر و بى‌دین بدشان آمده است.»[3]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. همزمان با فاجعه فیضیه و در همان روز 2 فروردین 1342 در حالی‌که در تعدادی از مساجد تبریز مراسم عزاداری برپا بود عده‌ای از مأمورین ساواک و شهربانی وارد مدرسه طالبیه تبریز شدند. مأموران پس از پاره کردن تعدادی عکس و اعلامیه‌های نصب شده بر دیوارهای مدرسه با طلبه‌ها و مردم درگیر شدند. زد و خورد مردم و طلبه‌ها با مأمورین به خارج از مدرسه کشیده شد. در بیرون از مدرسه بر تعداد مأموران مسلح افزوده شده درگیری شدت یافت. (منصوری، جواد، تاریخ قیام پانزده خرداد به روایت اسناد، ج 1، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1377، ص 558).
[2]. تعداد مصدومین و شهدای فاجعه مدرسه فیضیه به دلیل پراکندگی و همچنین جمع‌آوری آنان توسط مأموران حکومت پهلوی هرگز مشخص نشد. (عظیمی‌نیا، سعید، «فرهنگ و تاریخ: تهاجم به مدرسه فیضیه، عکس‌العمل امام و واکنش علما»، پانزده خرداد، دوره اول، بهار 1376، ش 25، ص 7 - 23) ساواک خود به کشته شدن یک نفر در قم و دو نفر در تبریز اذعان کرده است:
«روز دوم فروردین ماه جارى در مجلسى که در مدرسه فیضیه قم برگزار بوده چون واعظ مجلس بیاناتى علیه مصالح کشاورزان و کارگران و اصلاحات اساسى کشور ایراد می‌نموده[!] لذا بین طلاب و کشاورزان و کارگران[!] حاضر در مجلس تصادمى روى می‌دهد که منجر به مجروح گردیدن عده‌اى و کشته شدن یک نفر شده است، ولى متعاقب آن مأمورین انتظامى نظم را بر قرار نموده‌اند. ضمناً در همان روز در تبریز نیز بین طلاب و جمعى از زنان و مأمورین انتظامى تصادمى صورت گرفته که دو نفر مقتول و عده‌اى مجروح گردیده‌اند.» (قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، ج 2، 1378، ص 81).
تعداد بازدید: 484
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
