احزاب فرمایشی و بازی مضحکی که دموکراسی نام داشت!

شکل‌گیری احزاب سیاسی در اواخر دهه 30 شمسی نه ضرورتی سیاسی و در راستای استقرار دموکراسی، بلکه پاسخ به ایراداتی بود که بیشتر از طرف محافلی در ایالات متحده آمریکا طرح می‌شد.[1] حکومت پهلوی برای اثبات وجود حکومت دموکراتیک در ایران و بر اساس الگوی کشورهای آمریکا و انگلیس و با تقلیدی ناقص در سال 1336 اقدام به تأسیس نظام دو حزبی کرد: حزب ملیون به ریاست نخست‌وزیر وقت اقبال به عنوان حزب اکثریت و حزب مردم به ریاست علم به عنوان اقلیت. به همین نسبت نیز نمایندگان احزاب...

دولت حزبی منصور، احیاگر کاپیتولاسیون

ساواک در گزارشی به تاریخ 7 اسفند 1342 می‌نویسد: «دکتر ملک ‌اسفندیارى نماینده مجلس شوراى ملى به یکى از دوستان خود گفته است اخیراً خبرگزارى آسوشیتدپرس خبرى مخابره نموده دائر بر اینکه اعلیحضرت همایون شاهنشاه[!] ضمن مصاحبه‌اى در ایتالیا فرموده‌اند که در ایران دولت حزبى روى کار خواهد آمد و این جریان مى‌رساند که کار منصور[1] تمام شده و قریباً پست نخست‌وزیرى را احراز خواهد کرد.»[2] گفتنی است در یک «دولت حزبی» - که شاه با افتخار از آن یاد می‌کند -...

حسنعلی منصور و گام نهادن در مسیر تحقق «منویات ملوکانه»!

ساواک در گزارشی به تاریخ 5 اسفند 1342 با موضوع «حسنعلى منصور نماینده مجلس شوراى ملى» می‌نویسد: «ساعت17:00 روز جمعه (2 /12 /42) حسنعلى منصور نماینده مجلس شوراى ملى در منزل مورخ‌الدوله سپهر حضور یافته و به مدت یک ساعت با نامبرده ملاقات و گفتگو نموده است. در این جلسه منصور پیرامون اوضاع جارى کشور مطالبى بیان و افزوده برخى از وزراى کابینه کنونى تحریکاتى علیه وى و حزب ایران نوین[i] به‌عمل آورده و شایعات بى‌اساسى منتشر مى‌سازند تا بدین‌وسیله فراکسیون...

گمانه‌زنی‌ها در خصوص تغییر دولت در پایان سال 1342

ساواک در گزارشی با موضوع «اظهارات شیخ غلامحسین جعفری امام جماعت مسجد جامع» به تاریخ 4 اسفند 1342 می‌نویسد: «ساعت 20:00 روز چهارشنبه 30 /11 /42 شیخ غلامحسین جعفری امام جماعت مسجد جامع به شخصی بطور خصوصی اظهار داشته: «... قرار است علم برود و نخست‌وزیر دیگری بیاید[1]، شاید با رفتن علم سیاست مملکت عوض شود[2] و آقای خمینی آزاد گردد و این فشاری که به روحانیون آورده‌اند، کم شود و گویا قرار است حسنعلی منصور روی کار بیاید و اگر واقعاً او باشد شاید وضع بدتر شود،...

برگزاری جلسات خانگی با رویکرد نقد حکومت پهلوی

ساواک در گزارشی به تاریخ 3 اسفند 1342 با موضوع «جلسه منزل شیخ جواد فومنی (امام جماعت مسجد نو)» می‌نویسد: «ساعت 20 روز دوشنبه 28/11/42 جلسه‌ای با حضور در حدود 60 نفر از روحانیون، وعاظ، اعضا جمعیت نهضت آزادی، جبهه ملی... در منزل شیخ جواد فومنی واقع در خیابان خراسان تشکیل گردید. در این جلسه ابتدا درباره تظاهرات دانشجویان ایرانی مقیم اطریش علیه شاهنشاه صحبت شد و اعلامیه مردم مسلمان ایران[1] (نهضت آزادی) قرائت و نسبت به مفاد آن ابراز احساسات شد... آنگاه سید...

نحوه تعطیلی جشن‌های 2500 ساله در دزفول

در ایام برپایی جشن‌های 2500 ساله‌ شاهنشاهی و به اصطلاح گرامیداشت این ایام در یکی از شب‌ها تعدادی از افراد وابسته به حکومت در یکی از میادین اصلی شهر به رقص و پایکوبی پرداختند. اما به لطف الهی و با یک برنامه‌ از پیش طراحی شده، مراسم مذکور تعطیل و اهداف رژیم برای برپایی یک جشن مفصل ناکام ماند. هم‌زمان با شروع جشن، خودم را به سرعت لب شط (کنار رودخانه) رساندم و مشغول کار گذاشتن بمب شدم، چند دقیقه به دقت اطراف را نگاه کردم و مطمئن شدم هیچ کسی آنجا نیست. مواد...

انتقاد آیت‌الله لواسانی از عملکرد دولت

ساواک در گزارشی به تاریخ 28 بهمن 1342 در خصوص اظهارات آیت‌الله سیدصادق لواسانی می‌نویسد: «ساعت 1700 روز شنبه 21 /11 /42 سیدصادق لواسانی نماینده [آیت‌الله] خمینی در منزل خود واقع در امام‌زاده یحیی، کوچه تقوی در حضور سیدابراهیم ملک‌حسینی ـ شیخ علی صفایی ـ شیخ عزیزالله حسنی اردکانی اظهار داشته: چند روز اخیر شایع شده که روز عید فطر آقای خمینی را دولت آزاد می‌کند و همه مردم منتظر این آزادی بودند، لکن اکنون معلوم شد که کذب محض بوده[1] و این خبر دروغ [به]وسیله...

انتقاد آیت‌الله بهاءالدین محلاتی از حکومت پهلوی

ساواک در گزارشی به تاریخ 27 بهمن 1343 از قول آیت‌الله بهاءالدین محلاتی خطاب به «عده‌ای از طلاب شیراز و سایر شهرهای دیگر که از محل تبلیغ برگشته و عازم شهرهای خود و قم بودند» می‌نویسد: «آنچه که را خود دیده و شنیده و مشاهده کرده‌اید به آقایان روحانیان و مسلمانان بازگو خواهید نمود. فشاری که از طرف دستگاه به شما وارد آمده و مانع شما بودند که حق را مخفی بدارید بیان نمایید به آنان بگویید چقدر تحت فشار بوده‌اید. جریان روز جمعـه که یک قـدم وحشیگری دستگاه...

ناکارآمدی سیاست‌های اقتصادی حکومت پهلوی و سیل مهاجرت از روستاها به شهرها

کشاورزی ایران در فاصله سال‌های 1332 تا 1357 دستخوش دگرگونی کیفی عظیمی شد که ناشی از اثرات پردامنه (خواسته یا ناخواسته) برنامه اصلاحات ارضی بود. تولید دهقانیِ سهم‌بری که قرن‌ها و شاید هزاره‌ها در ایران مرسوم بود، با برنامه اصلاحات ارضی در طول یک دهه دستخوش دگرگونی سریعی شده، جای خود را به کشاورزی سرمایه‌داری داد که تأثیرش بر زمین‌داری، ساختار طبقاتی روستاها و عملکرد کشاورزی بسیار بارز و عمدتاً منفی بود. در نتیجه جمعیت شهری ایران از 22 درصد در سال 1319 به 31...

انتشار جمله‌ای تأثیرگذار از امام در اروپا

ارتباط ما با نجف از طریق مکاتبه بود و یا از طریق برادرمان آقای سیدمحمود دعایی. سال 1349 بود که شنیدیم امام به شدت بیمار هستند، بعضی از دوستان می‌گفتند ممکن است توطئه‌ای در بین باشد و ایشان را مسموم کرده باشند. با تلاش بسیار موفق شدم با آقای دعایی تماس بگیرم و حال امام را جویا شوم. ایشان گفت تا آنجایی که من خبر دارم چیزی نیست. گفتم پس سلام ما را برسانید. آقای دعایی فردا تلفن کرد و پاسخ محبت‌آمیز امام را ابلاغ کرد و گفت وقتی به امام گفتم که دوستان ما در اروپا...
...
107
...

جدیدترین مطالب

پربازدیدها

© تمامی حقوق برای پایگاه اطلاع رسانی 15 خرداد 1342 محفوظ است.