شهید رحیم سلیمانی

رحیم سلیمانی در ساعت 3 بعدازظهر 15 خرداد 1342 بر اثر اصابت گلوله در خیابان سیروس (اکنون: آیت‌الله مصطفی خمینی) تهران به شهادت رسید.

هیاهوی بسیار برای هیچ!

روزنامه اطلاعات در ستون «جریان روز» 15 آبان 1342 می‌نویسد: «با فرا آمدن ماه آذر قرار است دوره سوم سپاه دانش آغاز شود و به قرار مسموع 3500 جوان دیپلمه در این دوره قرار است به عنوان سپاهی دانش به روستاها اعزام شوند. نهضت مبارزه با بی‌سوادی که یکی از آرزوهای دیرین اصلاح‌طلبان این کشور بوده ظرف بیست سال گذشته به اشکال مختلف از طرف دولت‌ها عنوان و اجرا شده ولی هیچ‌گاه متأسفانه شکل ثابت و نافعی به خود نگرفته بود تا آنکه شاهنشاه تشکیل سپاه دانش را ابتکار و اراده فرمودند و ضمن اصول شش‌گانه انقلاب سفید ایران تشکیل سپاه دانش نیز به معرض رأی عمومی گذارده شد و به تصویب ملی[!] رسید.

آتشِ زیر خاکستر

در پی سخنرانی افشاگر امام خمینی علیه تصویب لایحه کاپیتولاسیون در مجلس شورای ملی ایشان در 13 آبان 1343 به ترکیه تبعید شد. آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی[1] در خاطرات خود از آن ایام می‌گوید: «امام علاوه بر آن سخنرانی یک اعلامیه بسیار تندی هم در خصوص همین مسأله کاپیتولاسیون صادر کردند. اطلاعیه مفصل ایشان که تقریباً یک صفحه بزرگ بود در یک شب و به‌طور شگفت‌انگیزی در تهران پخش شد که وحشت و نگرانی رژیم را دوچندان کرد. صدور بیانیه امام و کیفیت انتشار و پخش آن برای رژیم حکایت از یک تشکیلات گسترده و پشت پرده می‌کرد که می‌توانست زنگ خطر را برای حکومت شاه به صدا درآورد.

نقش حجت‌الاسلام شیخ عباسعلی اسلامی در نهضت 15 خرداد 1342

نقطه عطف تاریخ انقلاب اسلامی، قیام 15 خرداد 1342 است. در محرم 1383ق/ خرداد 1342، طلاب و روحانیون نقش مهمی ایفا کردند. این افراد توانستند با استفاده از ظرفیت مجالس عزاداری و منابر، علیه حکومت پهلوی دست به افشاگری بزنند. یکی از این روحانیون، حجت‌الاسلام شیخ عباسعلی اسلامی بود. عباسعلی قرائتی سبزواری معروف به «اسلامی» فرزند حسین در 1275 ش در سبزوار به دنیا آمد. دروس ابتدایی را در زادگاهش گذراند[1]

مرحله دوم اصلاحات ارضی؛ شتاب در نابودی کشاورزی ایران

روزنامه اطلاعات در ستون «جریان روز» 11 آبان 1342 می‌نویسد: «مرحله اول اصلاحات ارضی که تقسیم اراضی بزرگ بود تقریباً تمام شده و در تمام استان‌های مملکت ظرف مدت کوتاه تحقق یافته است. عملی که در ایران شد بدون تعارف یک کار بی‌سابقه بود زیرا در نقاط دیگر دنیا هستند کشورهایی که سال‌ها پیش از ما تقسیم املاک بزرگ را شروع کرده و هنوز تمام نکرده‌اند. در همین‌جا هم وقتی اصلاحات ارضی وارد مرحله عمل شد هیچ‌کس نمی‌توانست باور کند چنین امر خطیری در چنین مملکتی با این عرض و طول و با این رژیم فئودالیته که ریشه چند هزار ساله داشت بدین سرعت پیش برود... اکنون ما رسیده‌ایم به مرحله بعدی.

فیلم: چگونگی توسعه فرهنگ غرب در مراکز آموزشی

با توسعه آموزش زبان انگلیسی در مراکز آموزشی در ایران در واقع آمریکاییان تصمیم داشتند فرهنگ خود را در میان نوجوانان و جوانان ایرانی ترویج دهند بنابراین افراد بسیاری به عنوان معلم زبان به ایران آمده و مشغول تدریس شدند که باید گزارشی از مدارس و دانشگاه‌ها به مأموران اطلاعات در آمریکا می‌دادند. تا قبل از کودتای 28 مرداد 1332 زبان فرانسه در مدارس آموزش داده می‌شد اما بعد از آن زبان انگلیسی را با اهداف خاص جایگزین کردند.

وضعیت تهران در روز 15 خرداد 42

با شنیدن خبر دستگیری حضرت امام در سال 42 مردم به خیابان‌ها ریختند. من [حسین شریعتمدار] آن زمان در دبیرستان صفوی تهران، سال‌های اول ـ دوم را می‌گذراندم. آن روزها مدارس نیز چندان دایر نبود. خاطرم هست حدود ساعت ده ـ یازده صبح، ما بچه‌ها وارد یکی از دسته‌های سینه‌زنی که از حوالی میدان قیام (شاه سابق)، به طرف خیابان مولوی پیش می‌رفت، شدیم. مسیر حرکت تا خیابان سیروس و از آنجا تا میدان ارک ادامه داشت. جمعیت‌های مختلف نیز از هر سو آمده و در این میدان جمع می‌شدند. صحبت از دستگیری آقا بود و شایع شده بود که ایشان را می‌خواهند شهید کنند.

و لا تکتموالشهاده

ساواک در گزارشی به تاریخ 8 آبان 1342 می‌نویسد: «چون از تشکیل مجالس ترحیم جهت مقتولین حادثه مسجد فیل[1] در مشهد جلوگیری گردیده به قرار اطلاع شخصی به نام حبیب پوراحمدی (یکی از بستگان مقتولین) روز 7 جاری به تهران عزیمت تا مجلس ترحیمی در مسجد سلمان واقع در خیابان شهباز منعقد سازد و ضمناً تعدادی اعلامیه با خود همراه و قرار است در مجلس مذکور بین مدعوین تقسیم نماید. مقرر فرمایند از انعقاد مجلس مزبور جلوگیری و آدرس شخص منظور تهران بازار آهنگرها مغازه بافندگی پوراحمدی می‌باشد.»[2]

انقلابی به سفیدی خون!

روزنامه اطلاعات در گزارشی از «مراسم سلام چهارم آبان در پیشگاه شاهنشاه»! از قول وی می‌نویسد: «فکر نکنید که اگر این تحول عظیم [انقلاب سفید] در کشور ما به سادگی انجام گرفت و کسی در این راه آسیبی ندید و خونریزی صورت نگرفت این کار به اصطلاح یک چیز حاضر و آماده‌ای بود. البته عامل اصلی موفقیت ما خواست و مشیت‌الهی بود، ولی حس رشد و پختگی ملت کهنسال ایران و تصمیم خلل‌ناپذیر ما نیز در این راه به کار افتاد. این حقیقت را همه شما باید بدانید و در حفظ و اعتلاء و پیشرفت این اصول بکوشید...»![1]

بهانه چشمگیر

در 4 آبان 1343 چند روز بعد از تصویب لایحه کاپیتولاسیون - مصونیت قضایی مستشاران نظامی آمریکایی شاغل در ایران - در مجلس شورای ملی، امام خمینی نطقی تاریخی در مخالفت با آن ایراد و ضمن آن به شاه حمله کرده، دولت و مجلس را فاسد و دست نشانده آمریکا و اسرائیل و دشمن مردم ایران و اسلام خواند.[1] آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی[2] در خاطرات خود از آن ایام می‌گوید: «کاپیتولاسیون در واقع یک حرکتی بود که در مجلسین آن روز در جریان بود بدون اینکه مردم را از آن خبردار کنند.