چرا سر کوچه ایستادی؟

قبل از ماجرای پانزدهم خرداد، ماه محرم بود که امام هر شب به تکیه‌ای می‌آمدند؛ یک شب تکیه ملامحمود، یک شب گذر جدّا و شبی هم عشق علی؛ شبها در این تکیه‌ها مراسم روضه‌خوانی بود. شب دوازدهم امام به تکیه کوچه حکیم رفتند. ما نیز با ایشان بودیم. مردم اسپند آتش کردند و زن و مرد خوشحال از آن بودند که امام به محله‌شان تشریف آورده‌اند. در جلو پای ایشان گوسفند و گاو قربان کردند. یک نوع آمادگی خاصی اعم از جانی و مالی در میان مردم وجود داشت. سخنران مجلس شروع به سخنرانی...

خوابِ تازه شاه برای ملت ایران

نهضت امام خمینی آثار چشمگیری بر جنبش دانشجویی داشت. امام با طرح اندیشه‌های روشن، از شکاف کاذب بین روحانی و دانشگاهی کاسته و با ارائه دیدگاه‌های اصولی، تبیین‌کننده و افشاگر در خصوص استقلال کشور در برابر قدرت‌های خارجی، اجرای قانون اساسی، سیا‌ستهای استبدادی و خودکامه و ضد اسلامی حکومت شاه، مشکلات اقتصادی و نابرابری‌های اجتماعی و هویت و فرهنگ اسلامی زمینه ارتباط مناسب دانشجویان و عامه مردم را فراهم کرد. بیان صریح مشکلات مردم و اتخاذ مواضع روشن و...

انگار بخواهند دژی را فتح کنند!

خوب یادم هست هنگامی که خبر دستگیری از رادیو اعلام شد، در منزل آقای حاج عالم رضوان‌الله علیه بودم. علما آنجا جمع شده بودند و بنده [حجت‌الاسلام والمسلمین سیدهاشم دستغیب] هم شرکت کردم تا ببین چه باید کرد، بعد به اتفاق مرحوم پدرم آمدیم مسجد جامع. شب سیزدهم محرم (15 خرداد) بود و مرحوم آیت‌الله دستغیب اعلام اعتصاب عمومی کرد و بعد به اتفاق ایشان به مجلس عزاداری در مسجد گنج که کنار منزل مسکونی پدرم بود رفتیم. آقای آشیخ عبدالنبی انصاری که آن‌وقت از طلاب جوان و...

ذات ملوکانه! در بندِ نجات‌دهندگانِ آمریکایی‌اش

ساواک در گزارشی با موضوع «وضع سیاسی کشور» به تاریخ 30 بهمن 1342 می‌نویسد: «به‌طوری که مطلعین به امور سیاسی اظهار می‌دارند پس از نطق شدیدی که وزیر جنگ آمریکا در مورد خاورمیانه و ایران در مجلس سنای آمریکا ایراد نمود، عده‌ای از سناتورهای آمریکایی هم در همان مضمون نطق‌هایی نموده و به خصوص تأکید کرده‌اند که ملت ایران نارضایتی شدیدی از حکومت خود دارند و باید در رفع این نارضایتی کوشید، چون با این ترتیب وضع ایران برای کمونیست شدن از هر زمانی...

نامه جمعی از علمای حوزه علمیه قم به هویدا – نخست‌وزیر وقت

«بسم الله الرحمن الرحیم جناب آقای نخست‌وزیر، متأسفانه در سال‌های اخیر اقداماتی برخلاف قوانین اسلام و قانون اساسی در این کشور مذهبی انجام یافته که موجبات ناراحتی عموم طبقات را فراهم آورده و فاصله عمیقی بین ملت و هیئت حاکمه ایجاد کرده است. ملت و هیئت حاکمه که باید متفقاً در پیشرفت و عظمت دین و تعالی کشور بکوشند و با اعتماد و حسن اطمینان به یکدیگر در زمینه واحدی فعالیت کنند با کمال تأسف هر دولتی که روی کار آمده به جای آنکه به این اختلاف خاتمه دهد آن...

«نهضت» به عراق می‌رود...

ساواک در گزارشی به تاریخ 27 بهمن 1342 می‌نویسد: «محترماً برابر گزارش مأمور ویژه به‌طوری که فرزند کوچک آقای سیداحمد زنجانی[1] اظهار داشته سال گذشته مصطفی خمینی به اتفاق مادرش... به کرمانشاه آمده و چند شب در منزل سید زنجانی بوده و سپس به عراق رفته‌اند و اضافه نموده که مصطفی خمینی مخالف دولت است و تعدادی نوار ضبط صوت که سخنرانی‌های آقای خمینی روی آن ضبط شده با خود به عراق برده و در نجف و کربلا بوسیله بلندگو آن را پخش نموده. مأمور اضافه نموده که شایع است...

جنبش دانشجویی و فراز و فرودهایش

ساواک در گزارشی به تاریخ 24 بهمن 1343 با موضوع «تجزیه و تحلیلی از آنچه در چهارمین کنگره کنفدراسیون گذشت» می‌نویسد: «به‌طور کلی سطح افکار عمومی در کنگره نسبت به کنگره‌های سابق خیلی پایین بود، به غیر از عده معدودی که سابقه مبارزاتی و تشکیلاتی زیاد دارند و افراد شناخته شده‌ای می‌باشند بقیه خیلی جوان و در تمام طول کنگره ساکت بودند. دیگر اینکه کنگره مثل سابق آن شور و هیجان‌های گذشته را نداشت و به‌طور محسوسی از دادن شعارها خودداری می‌شد. در تمام...

اولین مقاله منتشر شده درباره نظریات سیاسی امام خمینی

روز 13 رجب برابر با بیستم دی‌ماه1340 که روز ولادت حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ بود، نزدیک ظهر که از درس برمی‌گشتم، دیدم یک جمعیتی به طرف باغ قلعه می‌روند. لباس‌های آنها و وضعیت ظاهرشان با مردم قم تفاوت داشت. کنجکاو شدم، پرسیدم: «این آقایان کی هستند؟ دسته‌جمعی کجا می‌روند؟» گفتند: «نخست‌وزیر است که به منزل حاج آقا می‌رود». از روی کنجکاوی به این فکر افتادم که من هم همراه اینها بروم ببینم چه خبر است؟! چه صحبت‌هایی می‌کنند؟! برایم جالب بود که...

فیلم: هدف آمریکا برای اجرای اصلاحات ارضی در ایران و کشورهای همسایه

ایران، پاکستان و ترکیه سه کشور برای اجرای برنامه‌های آمریکا بودند. درست زمانی که در ایران شاه مشغول اجرای اصلاحات ارضی بود ذوالفقار علی بوتو رئیس‌جمهور پاکستان برای دیدار با شاه به ایران آمد و همزمان در پاکستان مخالفت با اصلاحات ارضی آغاز شده بود. در دهه چهل سانسور بر روزنامه‌ها نیز حاکم بود.

پایان رفراندوم شاهانه! و تعیین تاکتیک‌های مبارزاتی

علیرغم تمام مخالفت‌ها و اعتراضات، رفراندوم یا «تصویب ملی» اصول شش‌گانه پیشنهادی شاه در موعد مقرر یعنی ششم بهمن 1341 برگزار و بنابر ادعای دستگاه‌های تبلیغاتی حکومت با استقبال پر شور و بی‌نظیر مردم روبه‌رو شد! و اصلاحات مد نظر شاه با پنج میلیون و ششصد هزار رأی موافق در مقابل چهارهزار و صدوپنجاه رأی مخالف به تصویب رسید![1] به همین مناسبت نهضت آزادی ایران در 23 بهمن 1341 بیانیه‌ای به شرح زیر صادر کرد: «ماجرای رفراندوم شاهانه! ظاهراً پایان یافت. کار...