معنای ترقی!

مأمور ساواک در گزارشی به تاریخ 9 آبان 1342 می‌نویسد: «محترماً به عرض می‌رساند در ساعت 8 صبح مورخه 9 /8 /42 در منزل آقای قاضی طباطبایی[1]، مجلس عزاداری دایر بود حاضر [بودم که] آقای انزابی[2] در اطراف مسایل دینی و مذهبی، بیاناتی ایراد نمود. در ضمن، اظهار داشت: «خیلی خوشحال می‌شوم که هیئت حاکمه اظهار نمایند که، بی‌دین هستیم[تا] مردم بدانند؛ مثل سایر کشورها، مانند آمریکا و انگلیس و روسیه که هیئت حاکمه‌اش، بی‌دین است. اگر هیئت حاکمه، بادین باشد قرآن را زیر...

روایت سخنران مدرسه فیضیه از حادثه آن روز

پس از برگزاری رفراندوم، حضرت امام در ادامه اعتراضات خود به اقدامات غیرقانونی شاه فراخوانی دادند به این مضمون: که ما در اعتراض به رفتار غیرقانونی شاه، امسال عید نداریم و مردم به عنوان اعلام عزا، بر سر در خانه‌هایشان پرچم سیاه عزا نصب کنند. این فراخوان با استقبال فراگیر مردم مواجه شد و بسیاری از مردم چنین کردند و عملاً سال نو آن سال هم به عنوان اعتراض به شاه و هم پاسداشت مقام شامخ امام صادق(ع) عید برگزار نگردید. شاه که می‌دید به صورت متوالی مورد هجمه و...

نامه آیت‌الله محمدهادی میلانی به آیت‌الله طالقانی در زندان

«... جناب مستطاب حجت‌الاسلام و المسلمین آقای حاج سیدمحمود طالقانی... تسلیم و تحیت وافر به عرض می‌رسانم. پیوسته حضرتعالی و آقایان دانشمندان محترم آقای مهندس مهدی بازرگان و آقای دکتر یدالله سحابی و دیگر آقایان برادران دینی را در موقع دعا یاد آورم و از پیشامدهای گوناگون فوق‌العاده افسرده و متأثرم. شگفت‌آور آنکه هیئت حاکمه درباره شما آقایان که مفخر این ملت هستید و مدام در خدمات دینی و اجتماعی سعی بلیغ داشته و با نیت پاک در مصالح امت اسلامی می‌کوشید به...

روحانیت یکپارچه علیه «منفورترین دول دنیا»

در 7 آبان 1343 ساواک قزوین به ساواک استان مرکزی گزارش می‌دهد: «خبر رسیده حاکی است که آقایان آیت‌الله خمینی و شریعتمداری و مرعشی نجفی در روز 4 /8 /43 در قم مطالبی به شرح زیر در منابر اظهار داشتند که اکنون بین روحانیون شهرستان‌ها مورد بحث و مذاکره می‌باشد: 1- لایحه‌ای اخیراً به مجلس داده شده مبنی بر اینکه هریک از مستخدمین و مأمورین دولت ایالات متحده آمریکا در ایران چنانچه مرتکب جنحه و یا جنایت بشوند ولو نسبت به یک فرد اعلای کشور باشد دستگاه قضایی ایران...

شاخصه «اعلامیه ضد ملی و خلاف مصالح عالیه کشور»!

ساواک در گزارشی به تاریخ 6 آبان 1342 می‌نویسد: «پیش‌ازظهر روز جمعه 3 /8 /42 جلسه هفتگی منزل اسدالله رشیدیان تشکیل بود... خوش‌خلق [یکی از حضار] نامه‌ای که برادرش (به نام حسن خوش‌خلق) از کشور اسپانیا برای او فرستاده بود... قرائت کرده که خلاصه نامه مزبور چنین بوده: برادر عزیزم به محض آنکه اعلامیه انتخاباتی شما را خواندم، یقین کردم که سازمان امنیت ایران نخواهد گذاشت شما انتخاب شوید زیرا صرف‌نظر از اینکه ایران خفقان‌آور است و نمایندگان فرمایشی تعیین...

گریه به کدامین مصیبت؟

ساواک در گزارشی به تاریخ 5 آبان 1343 می‌نویسد: «طبق اطلاع واصله از قم. روز فرخنده چهارم آبان که مصادف با ولادت حضرت فاطمه علیهاسلام بود آقای نجفی از ساعت 8 صبح در منزل خود مجلسی ترتیب داده و پس از ذکر مقدمه و قرائت اشعاری در این مورد مبادرت به اظهاراتی نموده ...»[1] پس از آن بیانیه آیت‌الله مرعشی نجفی در اعتراض به تصویب کاپیتولاسیون توسط یکی از خطبا خوانده شد. بیانیه مذکور به شرح زیر است: «بسم اللّه الرحمن الرحیم، امروز از نظر اینکه روز تولد یگانه...

روابط رژیم پهلوی و دولت اسرائیل

بخش دوم
نمایندگان رژیم پهلوی در تل‌آویو با توجه به حضور بیش از سی‌ هزار ایرانی در فلسطین بعد از جنگ جهانی اول که عمدتاً به قصد زیارت و یا مهاجرت رفته بودند، نمایندگی ویژه‌ای جهت امور کنسولی آنها تعیین شد. در سپتامبر 1921 رسیدگی به امور فلسطین از طرف انتظام‌الملک وزیر امور خارجه به مشیر حضور، نماینده ایران در مصر واگذار گردید. پس از مدتی اسدالله بهنام، کنسول ایران در بیروت عهده‌دار امور ایرانیان شد و در شهریور 1314 سرکنسول‌گری ایران در فلسطین افتتاح و «هاشم...

لرزش پایه‌های تخت شاهی در جشن تولد شاه!

لایحه کاپیتولاسیون - مصونیت مستشاران نظامی آمریکایی و وابستگانشان از قوانین قضایی ایران - در 13 مهر 1342 در کابینه اسدالله علم تهیه شده، در مرداد 1343 در مجلس سنا و در 21 مهر 1343 در مجلس شورای ملی در سکوت خبری[1] به تصویب رسید. با اینکه نمایندگان مجلس بیست‌ویکم برآمده از کنگره نهضت آزاد زنان و آزاد مردان! و به عبارتی همه مطیع و به نوعی منتخب حکومت بودند، درجه زشتی این لایحه چنان بود که در مقابل 74 رأی موافق، 63 نفر به آن رأی مخالف دادند. در 4 آبان 1343 یک روز پس از...

علی امینی در سراشیبیِ پایان

ساواک در گزارشی به تاریخ 2 آبان 1342 می‌نویسد: «طبق اطلاع واصله چون آقای دکتر امینی احساس می‌کند به زودی از طرف دادگستری تحتِ‌تعقیب قرار خواهد گرفت[1]، مشغول مطالعه است تا در آبان‌ماه یک ژست مخالف دولت به صورت انتشار اعلامیه و یا تشکیل مصاحبه مطبوعاتی بگیرد. هدف آقای دکتر امینی از این اقدام این است که اگر او را بازداشت کردند اینطور وانمود نماید که مرا به علت مخالفت با دولت بازداشت کرده‌اند نه به خاطر کارهای خلاف قانون گذشته. گفته می‌شود نامبرده به...

پیاده‌سازی یک متن تخصصی

بعد از تبعید امام خمینی به نجف، ایشان تا مدتی سکوت اختیار کرد و تا چند ماه بر کرسی تدریس ننشست و شاید حدود شش ماه گذشت تا ایشان تدریس را شروع کرد. آنچه از آن ایام به همه ما رسیده، اینکه امام تصمیم می‌گیرد سکوتش را بشکند. این روند به نظر من از بهمن 1348 دستخوش تحولی عظیم می‌شود؛ چرا که امام بحث حکومت اسلامی یا همان ولایت فقیه را شروع می‌کند. ظاهراً این درس‌ها به دستور امام ضبط شده و خیلی سریع روی کاغذ پیاده و تکثیر می‌شود و شاگردان و همراهان ایشان این...