وحدت موضع مراجع عظام در قبال حکومت پهلوی

ساواک در گزارشی به تاریخ 16 تیر1342 نوشت: «عصر روز 14 /4 چند فقره اعلامیه از طرف آیت‌الله گلپایگانی که گویا تاکنون سکوت اختیار کرده بود[1] و در جریانات اخیر کمتر دخالت داشته به منزل پورقدیری رسیده که در میان جمعیت با اهمیت بسیار تلقی شده. وقتی که یک نسخه از آن را به دست آیت‌الله میلانی دادند، آن را بوسید و خطاب به پسرش گفت همه اینها را جمع کن تا به آنها که می‌گویند یک مشت آخوندنما دست به این تحریکات زده‌اند به موقع خود نشان دهم که اینها نه تنها چند نفر...

ساز و کار مبارزاتی علمای مهاجر

با گردآمدن علمای مهاجر در شهرری و تهران مرحله دوم اقدامات آنان در شش محور بطور همزمان آغاز گردید: ملاقات با مردم، صدور اعلامیه، تشکیل جلسات تصمیم‌گیری و هماهنگی مواضع، برگزاری جلسات تبادل نظر با شخصیت‌ها، گروه‌های سیاسی مستقل و فعالان سیاسی مخالف حکومت و پذیرش نمایندگان دولت برای دیدار با مراجع[1]. گزارش ساواک مورخ 15 تیر 1342 به برخی از موارد یاد شده اشاره دارد: «ساعت 18:00 روز چهارشنبه 12 /4 /42 در باغ ملک شهررى نزدیک آرامگاه اعلیحضرت فقید[!] عده محدودى...

محرم، زمینه‌ساز قیام 15 خرداد

بخش دوم
ج ـ ضربه‌ نهایی در تاسوعا و عاشورا اسناد و خاطرات حاکی است که فراخوان‌های امام، سخنرانی‌های وعاظ، نوحه‌های مداحان و... در تظاهرات عاشورا به بار نشست. این تظاهرات که متشکل از هیئت‌های مذهبی تهران بود، به شرح ذیل مورد واکاوی قرار می‌گیرد. 1ـ فراخوان هیئت‌ها: گام نخست برای برپایی تظاهرات بزرگ روز عاشورا، چاپ و توزیع تراکت فراخوان و جلب موافقت سران هیئت‌های بزرگ تهران بود. صرف‌نظر از حضور هیئت‌های عزاداری طرفدار نهضت در تظاهرات مذکور، یاران امام...

وطن‌پرستی که اسدالله علم نام داشت!

در 13 تیر 1343 اسدالله علم که برای مذاکره با مؤسسات فرهنگی آمریکا به منظور توسعه دانشگاه پهلوی به آمریکا سفر کرده بود به تهران بازگشت.[1] علم در دوران طولانی ریاست جمهوری نیکسون عالی‌ترین پیوندهای شاه را با هیئت حاکمه آمریکا برقرار ساخت، پیوندهایی که نه پیش و نه پس از آن دیده نشد. او قدرت‌های اقتصادی و مالی غرب را به خوبی شناخته، مشیر و مشاور شاه در بذل و بخشش‌های بی‌حساب او در این میانه بود و البته خود نیز از آن نفع می‌برد. وی می‌دانست که راز بقا و موفقیت...

منبر سیاسی در حضور آیت‌الله شاهرودی

دیدار با آیت‌الله العظمی «سیدمحمود شاهرودی» به این صورت بود که صبح جمعه به همراه دوستان در جلسه‌ای که در بیت معظم‌له منعقد شده بود، شرکت کردیم. وقتی وارد شدیم، واعظ روی منبر بود و خطابه می‌گفت. واعظ در پایان منبرش رو به اهل مجلس کرد و پرسید؛ کسی از آقایان هست که منبر برود؟ آقای علوی گنابادی ضمن اشاره به من [حجت‌الاسلام شیخ اسماعیل دیانی] گفت: «آقای دیانی هستند.» علوی شاگرد آیت‌الله شاهرودی بود ولی سابقه دوستی‌مان به دوران طلبگی در مشهد...

کنش‌گری سیاسی روحانیت

ساواک در گزارشی به تاریخ 12 تیر 1342 می‌نویسد: «طبق اطلاع حاصله بعدازظهر روز 11 /4 /42 آیت‌الله سیدمحمد بهبهانی در حالیکه دو نفر بازاری زیر بغلش را گرفته بودند به اتفاق روحانیون نامبرده زیر که برخی از شهرستان‌ها اخیراً[به] تهران آمده‌اند به ملاقات آیت‌الله میلانی[1] رفته‌اند. 1 ـ آیت‌الله ضیابری از رشت ... 2ـ آیت‌الله صدوقی یزدی از یزد ... 9- ...»[2] گفتنی است در تیر 1342 بیش از 45 نفر از بزرگان و علمای حوزه‌های مختلف ایران به منظور تلاش برای آزادی امام...

نامه‌ای برای آزادی

در 11 تیر 1342 آیت‌الله میرزا عبدالله تهرانی[1] در نامه‌ای به فرماندار نظامی تهران خواستار آزادی امام خمینی و دیگر علمای زندانی شد. متن نامه به این شرح است: «فرماندار نظامی تهران با اینکه در اثر افسردگی و کسالت غالباً در منزل می‌باشم مع‌هذا طبقات مختلف مردم از مرکز و شهرستان‌ها به اینجانب مراجعه نموده‌ از سلامتی عموم علما مخصوصاً حضرت آیت‌الله خمینی که از مراجع تقلید شیعه می‌باشند سئوال می‌نمایند و کراراً تقاضای ملاقات آقایان را نموده تا...

فیلم: مخالفت امام خمینی با کاپیتولاسیون در ایران

محمدرضا پهلوی از آمریکا تقاضا می‌کرد مستشار نظامی به ایران اعزام کند و آمریکا در صورتی آن را می‌پذیرفت که سربازان آمریکایی هر جرمی در ایران مرتکب شوند دولت ایران حق رسیدگی به آن را ندارد. این قانون کاپیتولاسیون نام داشت که با مخالفت شدید امام خمینی روبه‌رو شد تا جایی که امام ایران را کشوری در اشغال آمریکا دانست. توضیحات بیشتر را در فیلم ملاحظه کنید.  

تحریف

ساواک در گزارشی با موضوع «ملاقات تیمسار پاکروان با سران بازار» به تاریخ 9 تیر 1342 می‌نویسد: «تیمسار ریاست ساواک [به]وسیله آقای اسلامی کارمند شهرداری تهران در منزل اسلامی واقع در شمیران روز 22 /3 /42 از ساعت 19:00 الی 21:00 از سران بازار بطور خصوصی دعوت بعمل آوردند... در این جلسه تیمسار ریاست اظهار می‌فرمایند برای مقامات مسئول کشور روشن شده است که حوادث اخیر از ناحیه علما و روحانیون نبوده و همچنین بازاری‌ها دست در آن نداشته‌اند، تنها دست یک دولت خارجی...

وحدت، رمز قدرت

در 8 تیر 1343 امام خمینی در سخنانی در جمع روحانیون و طلاب تهران ضمن افشای سیاست دین‌زدایی حکومت پهلوی اظهار داشت: «امروز روزی نیست که در خانه نشست و دعا خواند؛ روز مبارزه است. روزی است که دشمن به دین حمله می‌کند و ما باید در مقابل بایستیم؛ و من تا آخرین قطره خونم می‌ایستم؛ و شما هم باید به همه بگویید و در منابر به مردم برسانید که خطر، دین را تهدید می‌کند. اگر ما کاری به دولتی‌ها نداشته باشیم، آنها کار دارند. چنانکه من در آخرین جلسه ملاقات دکتر صدر وزیر...