وحدت، رمز قدرت

در 8 تیر 1343 امام خمینی در سخنانی در جمع روحانیون و طلاب تهران ضمن افشای سیاست دین‌زدایی حکومت پهلوی اظهار داشت: «امروز روزی نیست که در خانه نشست و دعا خواند؛ روز مبارزه است. روزی است که دشمن به دین حمله می‌کند و ما باید در مقابل بایستیم؛ و من تا آخرین قطره خونم می‌ایستم؛ و شما هم باید به همه بگویید و در منابر به مردم برسانید که خطر، دین را تهدید می‌کند. اگر ما کاری به دولتی‌ها نداشته باشیم، آنها کار دارند. چنانکه من در آخرین جلسه ملاقات دکتر صدر وزیر...

محرم، زمینه‌ساز قیام 15 خرداد

بخش اول
«اطلاعات واصله از منابع مختلف حاکی ا‌ست، وضع عزاداری در سال جاری [محرم 1342ش] در تهران بسیار بی‌سابقه بود و در دستجات و مجالس روضه‌خوانی تعداد زیادی جمعیت شرکت می‌کرد که شاید در ده سال اخیر بی‌سابقه بود... [در این مجالس] به دولت و هیئت حاکمه حمله می‌شد و عکس [آیت‌الله] خمینی و اعلامیه او که خطاب به وعاظ صادر کرده بود... در میان مردم منتشر می‌شد، وعاظی که شدید حمله می‌کردند، عبارت‌اند از: فلسفی، محلاتی، حجازی، شیرازی، اعتمادزاده شیخ جعفر خندق آبادی،...

تحلیل روزنامه لوموند از قیام 15 خرداد

در 6 تیر 1342 ترجمه‌ای از گزارش تحلیلی روزنامه لوموند چاپ پاریس از حوادث خرداد 1342 ایران به ساواک ارائه شد. گرچه انتظار نمی‌رود نویسنده درک درستی از زمینه‌های شکل‌گیری قیام 15 خرداد و نهضت امام خمینی داشته باشد، اما به حقایقی نیز اشاره کرده است. بخش‌هایی از این گزارش به قرار زیر است: «... آنچه که غالبا راجع به علت بلوا[1] گفته می‌شود اعتراض نسبت به بى‌عدالتى است. تهران مملو از بیکاران بوده، دهقانان بدون زمین که زمستان در ده به سر برده و تابستان به شهر...

خیانت به آرمان‌های کنفدراسیون با چند سکه صاحب‌الزمان

برای اینکه نوع نگرش به مذهب و سنت‌‌های ملی و مذهبی در حال و هوای آن روز روشن شود، ماجرایی را از مراسم نوروز و جشن عید که از طرف سازمان آخن وابسته به کنفدراسیون برگزار شد نقل می‌کنم. در پاییز سال 45 فدراسیون دانشجویان و محصلین ایرانی در آلمان اعلام کرد که واحدهای تابعه باید مراسم نوروز 46 را با شکوه هر چه تمامتر برگزار کنند تا هم طی آن در مورد اوضاع سیاسی ایران افشاگری شده و هم منبع درآمدی برای سازمان به حساب آید. در جلسه مجمع عمومی انجمن شهر آخن، من و...

ملاقات نماینده شاه با مراجع و علما

ساواک در گزارشی با موضوع «نتیجه ملاقات آقاى بهبودى[1] با علما» مورخ 5 تیر 1342 می‌نویسد: «به قرار اطلاع در ملاقات روز 4 /4 /42 آقاى بهبودى از طرف دربار شاهنشاهى و آقایان آیت‌الله نجفى و بهبهانى که در منزل خوانسارى صورت می‌گیرد نتیجه مذاکرات به شرح زیر بوده است: آقاى بهبودى اظهار می‌دارد من از طرف اعلیحضرت همایونى[!] به آقایان اعلام می‌دارم که کما فى‌السابق رأى - ملوکانه بر ترویج دین اسلام و ترضیه خاطر آقایان علما است، بنابراین آخرین تصمیم و...

بیانیه آیت‌الله تهرانی پیرو مجلس مشورتی علمای مهاجر

از 30 خرداد 1342 علمای بزرگی از سراسر کشور برای پیگیری آزادی امام خمینی و سایر محبوسینِ 15 خرداد وارد تهران شده[1]، در سوم تیر اطلاعیه‌ای به شرح زیر منتشر شد: «امروز علما و بزرگانی که از شهرستان‌ها به مرکز برای حمایت از شرع مقدس اسلام و پشتیبانی از مراجع و آیات عظام آمده بودند، در منزل حضرت آیت‌الله آقای حاج میرزا عبدالله تهرانی اجتماع نموده هر یک با زبانی از وضع روز شکایت کرده، انزجار مردم شهرستان خود را بیان نمودند. همین‌که مجلس آماده گردید و حضرات...

صلوات با نام آیت‌الله خمینی

ذکر صلوات با نام خمینی، در سال 1342 ش، در یک محفل عمومی، و آن هم برای اولین‌بار در بیرجند، یک رخداد مهم تاریخی به حساب می‌آمد! حداقل من که عموماً در مجالس مختلف منبر می‌رفتم، تا آن موقع نشنیده بودم. ماجرا به این صورت بود که؛ متوجه شدم طلبه‌ای به حضرت امام توهین نموده و مرجعیت ایشان را زیر سؤال برده؟! من با شنیدن این خبر به شدت برآشفتم و مترصد بودم تا در فرصت مناسب به هجویات گوینده پاسخ دهم. چندی بعد به مناسبتی از من دعوت شد تا در مسجد آیت‌آلله آیتی منبر...

آغاز ورود علمای مهاجر به تهران

علیرغم حمایت علمای داخل و خارج از کشور از امام خمینی و دیگر روحانیون محبوس هنوز احتمال محاکمه و اعدام آنها حداقل در روزهای اول دستگیری وجود داشت، از این‌رو تعدادی از روحانیون بلندپایه شهرستان‌ها تصمیم گرفتند به تهران مهاجرت کرده، اقداماتی برای آزادی محبوسین انجام دهند. حکومت پهلوی برای جلوگیری از تحقق این برنامه کارشکنی‌هایی کرد؛ از جمله در 20 خرداد 1342 آیت‌الله میلانی را از میانه راه به مشهد بازگرداند. با وجود این بیش از 65 نفر از علما و روحانیون...

واکنش افکار عمومی به خیال‌پردازی‌های شاهانه!

تظاهرات 15 خرداد یک طرح سازمان یافته براندازی نبود اما شاه را تا مرز سقوط پیش برد.[1] شاه که از درک علل وقوع این قیام مردمی ناتوان بود برای تطهیر چهره حکومت خود راهی جز انتساب آن به خارج از کشور نداشت. پس در 18 خرداد ماه در سخنانی مدعی شد که معترضین برای حضور در خیابان‌ها از منابع خارجی پول دریافت کرده بودند![2] بدین ترتیب وی آغازگر برنامه‌ای برای مخدوش کردن چهره قیام 15 خرداد بود که از سوی دیگر مقامات حکومتی پی گرفته شد. در 25 خرداد 1342 اطلاعیه‌ای از سوی رئیس...

فیلم: درگذشت جمال عبدالناصر و تأثیرات این واقعه در منطقه

جمال عبدالناصر که به نوعی رقیب محمدرضا پهلوی بود در سال 1349 درگذشت. با فوت وی سیاست مصر در برابر رژیم صهیونیستی تغییر کرد. انورسادات جانشین او از دوستان نزدیک شاه شد. بنابراین شاه در غرب آسیا احساس قدرت می‌کرد تا جایی که با مانورهای نظامی در تنگه هرمز احساس می‌کرد که قدرت کامل منطقه است.