خاطرات علی جنتی

رضا امیری

مرکز اسناد انقلاب اسلامی با وقوف به اهمیت خاطرات در تدوین تاریخ مبارزات ملت مسلمان ایران, با دعوت از مبارزان, زندانیان و کلیه کسانی که با رژیم پهلوی اصطکاک داشته  یا اطلاعاتی در این رابطه دارند,می کوشد تا همه ی منابع و مراجع تاریخ انقلاب اسلامی را در اختیار علاقمندان این موضوع قرار دهد.در همین راستا پیرو فعالیت های یاد شده, در زمستان سال 1381 کتاب خاطرات آقای علی جنتی را به چاپ رسانید. این کتاب بیست و سومین مجلد از سری کتابهایی است که مرکز اسناد انقلاب اسلامی در «طرح تدوین انقلاب اسلامی» به قلم سعید فخر زاده روانه بازار نشر نموده است.

 آقای علی جنتی متولد سال 1328 در خانواده ای فقیر اما مذهبی به دنیا آمد. به دلیل مهاجرت خانواده از اصفهان به قم زندگی وی در مسیر مبارزه با رژیم پهلوی قرار گرفت. ایشان در زمان تحصیل در مدرسه ی فیضیه ی قم و مدرسه ی حقانی با شخصیت هایی مثل؛شهید بهشتی،شهید قدوسی و آیت ا...خزعلی هم دوره بود و این دوستی سر رشته آشنایی با فضای سیاسی و فرهنگی کشور را به دست او داد. در هنگام آغاز دوره نهضت اسلامی امام خمینی(ره) با توجه به سن کم ولی اشتیاق زیاد، اخبار مخالفت امام با لوایح شش گانه را دنبال می کرد تا جایی که در سخنرانی امام در عاشورای 42 و مراسم پس از آن شرکت داشت. این کتاب همچنین توصیف و تحلیلی است از جریانهای سیاسی و فرهنگی حوزه پس از تبعید امام (ره)، گسترش فعالیت های فرهنگی نیروهای مذهبی علیه رژیم در این سالها، شهادت آیت ا...سعیدی، شروع جنگهای مسلحانه، گروهای آن زمان از قبیل مجاهدین خلق و فدائیان و...

پس از آنکه ساواک موفق به کشف فعالیت های آقای علی جنتی گردید،از آنجایی که ایشان دیگر مجال و امکان مبارزه در آن فضا را نمی دید، به دو منظور در آغاز دهه ی پنجاه از پاکستان به سوریه و سپس به لبنان سفر کرد؛اول برای استمرار فعالیت های سیاسی و دوم برای مصون ماندن از تهدیدات ساواک، وی در طول سالهای اقامت در لبنان، در کنار شهید محمد منتظری و افراد دیگر، هسته ای از افراد مبارز را تشکیل دادند. آنها در مرحله اول بهمراه فلسطینی ها و لبنانی ها در مقابل اسرائیل و نیروهای فالانژ میجنگیدند و و در مرحله دوم اندیشه تجهیز و بسیج نیروهای مسلمان ایرانی برای مبارزه با رژیم پهلوی را در سر می پروراندند.

کتاب خاطرات علی جنتی در سه فصل خلاصه می شود؛

فصل اول با نام آغاز نهضت اسلامی شامل بیان رویداد های قیام پانزده خرداد، دستگیری و آزادی و سپس تبعید امام خمینی(ره)،اعتراض امام به کاپیتولاسیون،فعالیت های سازمان مجاهدین خلق، حسینیه ی ارشاد، دستگیری علما و شهادت آیت ا...سعیدی وسخنرانی های دکتر شریعتی و نیز مبارزات روحانیون علیه رژیم پهلوی است.

در فصل دوم کتاب با عنوان ادامه ی مبارزه ی خارج از کشور خاطرات ایشان در فلسطین و لبنان به همراه مبارزان ایرانی وهمچنین به مسائل شخصی زندگی از جمله ازدواج ایشان مرور شده اند.

 فصل سوم با نام بازگشت به وطن به رویدادهای پس از انقلاب به خصوص تاسیس حزب جمهوری اسلامی مربوط می شود، در این فصل مطالعه بخشی از خاطرات ایشان از جنگ تحمیلی (صفحه 207) نیز خالی از لطف نیست.

تدوین نهایی خاطرات آقای جنتی مراحل مختلفی داشت، در سال 1375 نخست هفده جلسه مصاحبه در مرکز اسناد با ایشان انجام شد،سپس متن مصاحبه پیاده و بازنویسی گردیده و به مرحله تدوین نهایی رسید.

در این کتاب، علاوه بر فهرست، گاهشماری از تاریخ 1328 (تولد علی جنتی) تا 1371 (انتصاب به معاونت امور بین الملل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)جمع آوری شده است.

پایان بخش مطالب کتاب  بخش اسناد و تصاویر است. درباره اسناد باید گفت که فهرست تفصیلی آنها در ابتدا آمده است و کار محقق را راحت می کند. در میان این اسناد به موارد مهمی همچون گزارشهای ساواک، نامه ی امام موسی صدر به نهادهای لبنان و احکام دستگیری علی جنتی از سوی ساواک به واحدهای اجرایی آن دوره می توان اشاره کرد. تصاویر مربوط به آقای علی جنتی،امام(ره)  در عراق و نماز جماعت متحصنین در کلیسای سن مری پاریس در سال 1357 در انتهای همین بخش به چاپ رسیده اند. همچنین فهرست اعلامی از اماکن و اشخاص نامبرده شده، در انتهای کتاب گردآوری شده است که کار را برای تحقیقات موضوعی آسانتر می سازد.

 کتاب خاطرات علی جنتی با سه فصل و 259 صفحه در زمستان سال 1381 برای اولین بار به چاپ رسید و روانه بازار شد.

 
تعداد بازدید: 4184