خاطرات حجت‌الاسلام حسین آقاعلیخانی

مهرنوش کاظمی

كتاب خاطرات حجت الاسلام حسین  آقاعلیخانی در 1391 ش از سوی موسسه فرهنگی هنری انتشارات مركز اسناد انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است. این اثر در 2000 نسخه و در 204 صفحه به صورت پرسش و پاسخ تنظیم شده است.

حسین  آقاعلیخانی در سال1323 ش در روستای "خیارج" از توابع بوئین زهرا به دنیا آمد و پس از تحصیلات ابتدایی به تحصیل علوم دینی در حوزه علمیه قزوین پرداخت. وی در حوزه به همراه استادانی چون آیت الله سیدابوالحسن رفیعی قزوینی به تبلیغ و روشنگری اهداف و نهضت امام خمینی پرداخت. در این راستا به همراه جمعی از انقلابیون قزوین در سوم دى 54 بازداشت و زندانی و پس از سه سال در آبان 57 آزاد شد. سپس در قزوین به ساماندهی فعالیتهای انقلابی پرداخت وی پس از پیروزی انقلاب نیز عهده دار مسئولیتهایی چون مسئول دفتری نماینده ولی فقیه و امامت جمعه قزوین بود.

بخش ابتدایی كتاب به زندگی نامه، تحصیلات و آغاز مبارزات سیاسی آقاعلیخانی می پردازد ایشان با جریان تصویب قانون انجمن های ایالتی و ولایتی فعالیتهای سیاسی خود را به همراه روحانیون قزوین آغاز كرد. وی درخصوص نقش روحانیت و مردم قزوین علیه قانون انجمن های ایالتی و و لایتی اینگونه می گوید:

"حضرت آیت الله حاج سیدابوالحسن قزوینی در 2 /8 /1341 با ارسال تلگرامی به شاه مخالفت خود را با لایحه مزبور اعلام و خواستار اصلاح آن شد و علما و مبلغین قزوین در 15 /7 /41 با تلگراف به شاه به مخالفت با لایحه خلاف اسلام و مخالف قانون اساسی برخاستند.همچنین انجمن پیروان جعفربن محمد الصادق (ع) با صدور و انتشار اطلاعیه ای با 120 امضا ازطلاب و اصناف، حمایت خود را از جامعه روحانیت  و آقایان علما و مبلغین در نهضت مقدس دینی اعلام و از آنها پشتیبانی نمودند. این سه حركت نمونه ای از اعتراضات گسترده مردم و روحانیت قزوین به رژیم است. در نتیجه با حركت چشمگیر و اعتراض گسترده مردم مسلمان سراسر كشور به رهبری روحانیت و پیشوایی امام خمینی، دولت علم و رژیم شاهنشاهی ناگزیر به لغو تصویب نامه انجمن های ایالتی و ولایتی شدند و روحانیت با زعامت زعیم عالیقدر حضرت امام روح الله در نخستین رویارویی با رژیم پهلوی در كمتر از 54 روز به پیروزی رسیدند." (ص20)

در ادامه این اثر بازداشت و دستگیری حاج مهدی عراقی و همچنین برادران امانی در قزوین که از یاران مبارز در نهضت امام خمینی بودند را مطرح نموده و پس از آن به بررسی مسائلی كه باعث دستگیری و حبس و حصر امام در جریان وقایع 15 خرداد شد می پردازد. در این بخش پس از مطرح كردن وقایع ابتدایی سال 42 از جمله تحریم عید نوروز، حمله به مدرسه فیضیه، سخنرانی های كوبنده امام علیه رژیم شاه كه منجر به دستگیری و تبعید ایشان گردید اشاره مینماید.

"امام خمینی در 13 /3 /42 عصر عاشورا در مدرسه فیضیه در یك سخنرانی تاریخی با حضور هزاران نفر در مورد شبیخون به فیضیه می فرمایند: "اینها با بچه های شانزده هفده ساله ی ما چه كار داشتند؟ سید شانزده  ساله، هفده ساله به شاه چه كرده بود ؟... به دولت  چه كرده بود؟ به دستگاه های سفاك چه كرده بود؟ اسرائیل نمی خواهد در این مملكت دانشمند باشد، اسرائیل نمی خواهد در این مملكت علمای دین باشند، اسرائیل نمی خواهد در این مملكت احكام اسلام باشد. اسرائیل به دست عمال سیاه خود، مدرسه را كوبید...

میخواهد اقتصاد شما را قبضه كند. می خواهد زراعت و تجارت شما را از بین ببرد... دولت ما به تبعیت اسرائیل به ما اهانت می كند...آقا من به شما نصیحت می كنم. ای آقای شاه! ای جناب شاه! من به تو نصیحت می كنم. دست بردار از این كارها، من میل ندارم كه یك روز اگر بخواهند تو بروی همه شكر كنند... این قدر با ملت بازی نكن. این قدر با روحانیت مخالفت نكن... آیا روحانیت اسلام حیوانات نجس هستند... اگر اینها حیوان نجس هستند، پس چرا ملت دست آنها را می بوسند؟ چرا تبرك به آبی كه او می خورد می كنند؟... یك قدری عبرت ببر از پدرت... والله اسرائیل  به درد تو نمی خورد" (ص28 و 29)

مردم ایران در 15 خرداد و روزهای بعد یك پارچه قیام و اعتراض شدند. در قضیه انجمن های ایالتی و ولایتی مخالفت ها آرام شكل گرفت و در جریان دستگیری امام خمینی اعتراض ها اوج گرفت. در شهرهایی مثل قم، تهران، شیراز، مشهد، ورامین تظاهرات بود. شاه از خشم عمومی مردم احساس خطر كرد. فرمان كشتار مردم را صادر نمود. آیت الله حاج آقا حسن قمی از مشهد و آیت الله بهاءالدین محلاتی از شیراز هم به همراه امام دستگیر می شوند. در تهران نیز علما و منبری ها را دستگیر می كنند. در شهر قزوین هم به اعتراض دستگیری امام در اعتصابات بازار و تظاهرات مردمی به رهبری آیت الله میرزا نصرالله شهیدی انجام گرفت در 10 تیر 42 تلگرامی از سوی 61 نفر از روحانیان حوزه علمیه قزوین به امام خمینی در زندان مخابره شد كه خواستار زیارت ایشان بودند.

در بخش های بعدی كتاب به حوادث دهه 40 و 50 تا پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته است. و جریانهایی مانند تبعید امام خمینی به تركیه در مهر 42، انتقال امام به عراق و وقایع مهم سالهای 56و 57 را به همراه فعالیتهای مردم قزوین در این برهه از زمان را شرح داده است.

حسین آقا علیخانی گوشه ای از حوادث سالهای پایانی انقلاب را اینگونه بیان نموده است:

 در سالهای56 و 57 مردم قزوین همانند دیگر شهرها، شهدا و مجروحان زیادی تقدیم انقلاب می كنند. اما بعد از حكومت نظامی در دوازده  شهر از جمله قزوین این درگیری ها بیشتر می شود و اوج شبیخون گسترده حكومت نظامی است به مردم، مغازه ها و اموال مردم در 11 دی 57 که علاوه بر قزوین این حمله گسترده در مشهد و کرمانشاه هم صورت میگیرد. در این روز جلسه روحانیت و هیئت علمیه در منزل آقای حاج سید جواد علوی به سنت هر روز برقرار بود. بازار در اعتصاب و تعطیلی بود و حكومت نظامی برای شكستن اعتصاب، شبها به مغازه ها تعرض كرده و روحانیت نسبت به این تعرض ها معترض بودند. ماموران فرمانداری نظامی، چند نفر را به عنوان سارق دستگیر کرده برای آرام كردن خشم مردم در جلسه آوردند که البته صحنه در واقع نمایش بود تا واقعیت. از ساعت 4 بعدازظهرصدای تیراندازی شهر را فراگرفت و تا نیمه شب حكومت نظامی با تمام افراد خود شهر را مورد حمله همه جانبه و شبیخون گسترده قرار دادند. بیش از دویست مغازه را تخریب و پاساژ ها و اتومبیل ها را در مسیر خیابانها آتش زدند و چند نفر را به شهادت رساندند.

در انتهای مطالب این اثر نیز به اقدامات و مسئولیتهای حجت الاسلام علی خانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی اشاره شده است.

صفحات پایانی کتاب "خاطرات حجت الاسلام حسین آقا علی خانی" شامل اسناد، تصاویر و نمایه (اشخاص، اماكن، سازمان ها،نهادها و ادارات، كتب و نشریات) می شود.

 
تعداد بازدید: 4614