کتاب ريشه ها در پنج فصل به صورت تحليلي، ريشه هاي انقلاب اسلامي را رديابي مي کند. در اين کتاب ريشه هاي انقلاب اسلامي شامل ريشه هاي اصلي و فرعي بررسي شده است، ريشه هاي اصلي عبارتند از: فطرت انسان ها، نبوت و امامت، انقلاب اسلامي سه ريشه ديگر دارد که تمدن اسلامي، رنسانس و انقلاب صنعتي و انقلاب هايي را در دنيا شاهد آن بوده ام از آن جمله است.

در مقدمه دکتر محمد حسن زورق مي خوانيم:

«بي ترديد عوامل اجتماعي، اقتصادي، سياسي و فرهنگي متعددي در دو عرصه محيط داخلي و محيط خارجي بر «شدن تاريخي ما» تاثير گذاشته اند و ما را آن چنان که هستيم ساخته اند. در پاسخ به پرسش هويت، کلي ترين گزاره چنين است: ما انسانيم و به جامعه بشريت تعلق داريم. جواب دقيق تر آن است که ما به جامعه مسلمانان جهان تعلق داريم و در داخل جامعه مسلمانان جهان متعلق به جامعه شيعيان و فارسي زبانان هستيم و در محيط داخلي جهان اسلام از اسلام و تشيع تاثير گرفته ايم و از نظر عوامل و تحولات محيطي تحت تاثير انقلاب صنعتي، رنسانس و انقلاب هاي بزرگ نظير انقلاب هاي انگليس، آمريکا، فرانسه، روسيه و چين و . . . هريک به نسبتي و به اندازه اي قرار داشته ايم. و همه اين عوامل در شدن تاريخي ما تاثير داشته اند و در نتيجه ريشه هاي هويت ما و انقلاب اسلامي منبعث از آن را نيز بايد در همين عرصه ها جست و جو کرد.»

عناوين چهار فصل اين کتاب عبارتند از:

زمينه ها و ريشه هاي اصلي انقلاب اسلامي، سه زمينه ديگر، انقلاب اسلامي در ايران و انقلاب، کنش ها، واکنش ها و دورنماي آينده.

فصل اول اين کتاب درباره فطرت و نيازهاي زيستي و سرشتي انسان و ماهيت اين نيازهاست که اگر فطرت الهي انسان وجود نداشت قطعاً بحثي به نام انقلاب اسلامي نيز وجود نداشت. ريشه دوم انقلاب اسلامي نبوت است، نبوت به معناي يک سيستم تاريخي، مجموعه اجزاي مرتبط، متناسب، متعامل و هدفمند است. هدف اين سيستم به خودآگاهي و خداآگاهي رساندن انسان است. پس اگر نبوت در تاريخ وجود نداشت انقلاب اسلامي نيز شکل نمي-گرفت.

سومين ريشه انقلاب نيز امامت است امامت به معناي اينکه در جوامعي که به خودآگاهي و خداآگاهي رسيده سيستم سياسي شايستگي اداره امور فرهنگي و اجتماعي و سياسي جامعه را دارد که در راس آن سيستم افرادي قرار گيرند که خودآگاهانه تر از ديگران باشند.

عناوين اين سه بخش فصل اول عبارتند از:

بخش اول: فطرت بشري؛ هويت بشري و نيازهاي زيستي، گرايشات سرشتي، خدا و تمدن، خودآگاهي و ناخودآگاهي، وجه تمايز انسان و ساير گونه هاي جانوري، رتبه وجودي انسان در ميان حيوانات، عدالت و جامعه انساني، جهت حرکت تاريخ، بخش دوم نبوت؛ فطرت و نبوت، انبياء و تاريخ، اصول حرکت انبياء، عشق، عقل، وحي، آزادي خواهي، آگاهي بخشي، عدالت، ارکان حرکت انبياء، ويژگي هاي پيام انبياي الهي، نبوت به منزله يک سيستم تاريخي، امت و امامت، استراتژي هاي پيامبر، چهارچوب نظري نظام امت و امامت، مسئوليت هاي امام در برابر امت، فرايند امامت، تبلور مسئوليت هاي امامت در سيره امامان، امامت و عصر غيبت کبرا، مهدي و نظام جهاني اسلام، ارکان نظام جهاني اسلام، نظام امامت و جمهوري.

در فصل دوم نيز با عنوان سه زمينه ديگر؛ شامل سه بخش با عنوان هاي تمدن اسلامي، پنج انقلاب است که به عناوين ذيل پرداخته مي شود:

استراتژي هاي پيامبر و تمدن اسلامي: پس از پيامبر، گام هاي شمرده امويان به سوي قدرت، عصر شکوفايي تمدن اسلامي، عباسيان و قدرت نرم، قرآن و روش مشاهده علمي، بهار دانش در شرق، نتايج رستاخيز علمي در شرق، تحول و تطور سياسي در عصر عباسي، بهانه هاي سقوط، انتقال قدرت به اروپاي غربي، دين زدايي غرب، شمشير هنر و شواليه هاي اروپا، سکولاريسم، شبکه امراي سکولار، سانيتيسم، انقلاب صنعتي، تحولات ملازم انقلاب صنعتي و پنج انقلاب.

فصل سوم: انقلاب اسلامي در ايران شامل چهار بخش با عناوين جهان اسلام در چهار بحران، حرکت هاي تثبيتي و تاسيس در تاريخ، زمينه هاي انقلاب اسلامي در ايران و ظهور امام است که به زير عناوين ذيل پرداخته مي شود:

از دل سپردگي تا سر سپردگي، بحران هاي جهان اسلام، مراحل تحول نظام خلافت در تاريخ، زمينه هاي انقلاب اسلامي در ايران، نهضت تنباکو، نهضت مشروطه، مدرس، قيام ملي شدن صنعت نفت، ظهور امام، درگذشت آيت الله العظمي بروجردي و برنامه هاي شاه، قيام امام، دستگيري امام و اوج گيري مبارزه، اعدام منصور، اقتدار و اختناق، نتايج قيام امام، دموکرات ها و چهره جهاني امريکا، آغاز طوفان، چاره جويي هاي رژيم، رژيم عراق در خدمت رژيم شاه، هجرت بزرگ، طلوع خورشيد از مغرب، آخرين اميدهاي غرب، مشت آهنين، مرغ طوفان، امت مشتاق امام، استقبال تاريخي، کانال انقلاب، حرکت همافران و مردم و همافران و پيروزي انقلاب.

فصل چهار انقلاب و کنش ها، واکنش ها و دورنماي آينده نام دارد که در اين فصل مطالب ذيل را مي خوانيم:

بخش اول: تاريخ در کشاکش دو نيرو؛ دو راهبرد و دو فرآيند، شش انقلاب و يک لااله الا الله، از فاطمه تا امروز، انسان يک چشم، بخش دوم: کنش هاي انقلاب اسلامي در ايران: کنش هاي سياسي، کنش هاي اقتصادي، کنش هاي فرهنگي و کنش هاي اجتماعي؛ بخش سوم واکنش ها: واکنش هاي سياسي و نظامي، واکنش هاي اقتصادي، واکنش-هاي اجتماعي و واکنش هاي فرهنگي؛ بخش چهارم: دورنماي آينده: زمان و حرکت تاريخ، راز تحول، شکل غرب و انقلاب صلح جهاني.

در انتهاي کتاب نيز فهرست منابع و مآخذ و فهرست نمودارها آمده است. در پشت اين کتاب متن درباره انقلاب در جهان مي خوانيم:

«پنج انقلاب سکولار در اروپا و چين پيروز شدند و يک لااله را در تاريخ به صورت يک شعار مطرح ساختند و انقلاب ششم (انقلاب اسلامي در ايران) الاالله را در تاريخ از نو تعريف کرد و بدين ترتيب اين شش انقلاب يک لااله الا الله را به صورت يک شعار در زير طاق تاريخ طنين انداز ساخته اند و انقلاب هفتم يا انقلاب نهايي در حقيقت يک انقلاب جهاني و با شعار لااله الاالله خواهد بود و در پنج قاره زمين دامن گستر خواهد شد.»

کتاب ريشه ها (انقلاب اسلامي ايران، ريشه ها و دورنماي آينده) نوشته محمدحسن زورق، در سال 1391، با شمارگان 2500 نسخه و قيمت 6900 تومان از سوي انتشارات سوره مهر منتشر شده است.

 
تعداد بازدید: 4212