امام خمینی(ره) در بیستم آذر 1341 در گفتوگوی نمایندگان اعزامی حکومت پهلوی با ایشان، از جمله حسین پرتو، رئیس شهربانی قم و بدیعی، رئیس ساواک قم(1) درباره لغو لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و پیامدهای آن به آنها هشدار داد تا از تحریک افکار و احساسات مردم خودداری کنند. متن سخنان امام خمینی(ره) چنین است:
«دولت و ملت بایستی یکی باشند تا اگر گرفتاری و پیشامدهایی که برای دولت و مملکت پیش میآید، مردم از دولت پشتیبانی نمایند. با وجود اینکه لایحۀ انجمنهای ایالتی و ولایتی تمام شده و با اصل موضوع توافق گردیده، لیکن هنوز از گوشه و کنار در جراید و مجلات و همچنین با سخنرانیها این موضوع ادامه داشته و با توجه به ختم موضوع، تعقیب این بحث به وسیلۀ جراید غیر از تحریک اعصاب حاصلی ندارد. افکار و احساسات مردم این مملکت دو ماه است شلاق خورده و محتاج به آرامش است و نبایستی با گفتن و نوشتن این مطالب، مجدداً آنها را تحریک نمود.
جناب آقای نخست وزیر(2) در نطق اخیری که ایراد نموده، فرمودهاند که ما شروع به اصلاحات نمودهایم؛ ولی عدهای مانع این اصلاحات هستند؛ اگر نظر ایشان روحانیون و آخوندها هستند، روحانیون پشتیبان اصلاحات میباشند. هر آینه دولت کارخانه بسازد و فرهنگ را تقویت نماید و زراعت را با اصول جدید ترویج دهد و یا در پیشرفت صنعت و طب و بهداشت اقدام نماید، ما از دولت پشتیبانی میکنیم و کمک هم مینماییم. کدام آخوندی مخالف این گونه امور اصلاحی است؟ دولت و مردم نبایستی از یکدیگر جدا باشند؛ اگر جدا شدند، ملت از گرفتاری دولت خشنود میشود و مردم از مالیات و کار میدزدند؛ ولی هر گاه یکی باشند، مردم گلیم زیر پای خود را در مواقع لزوم میفروشند و به دولت میدهند تا رفع نیاز دولت بشود.
دستگاه تبلیغاتی تلویزیون متعلق به یک دسته اقلیت منفور(3) است و گویا قرار است در تمام کشور توسعه پیدا کند. صاحب آن، علاوه بر اینکه اقتصاد مملکت ما را در دست گرفته، کارخانۀ پپسیکولا یک کانون جاسوسی است. در تلویزیون قصد دارند نمایش زنان سابق و امروزی را در 17 دی(4) بدهند و روز مزبور، زنان نیز در مقابل عدم اجرای لایحۀ انجمنهای ایالتی و ولایتی تظاهراتی بنمایند. از همین حالا عدهای از اهالی تهران و شهرستانها به ما مراجعه نمودهاند که اگر چنین عملی صورت گیرد، ما هم در همان روز عکسالعمل نشان خواهیم داد و مجلس یادبودی برای کشته شدگان مسجد گوهرشاد میگیریم. آیا چنانچه در مقابل 22 دسته از جنس لطیف، دستجات اوباش و چاقوکش راه بیفتند، تصور نمایید چه پیشامدهایی خواهد شد؟! روی این فکر، جواب این اشخاص را ما دادیم که معلوم نیست چنین عملی انجام شود.
خوب است آقایان به ادارات مرکزی خود گزارش دهند که مراسم روز 17 دی را بیش از آنچه که هست جلوه ندهند و مردمی را که اعصابشان تحریک شده، [به] وسیلۀ دستگاه تلویزیون بهاییها تهییج ننمایند. دستگاه بهاییت و کارخانۀ پپسیکولا دستگاه جاسوسی یهود فلسطین(5) است.
موضوع دیگری که اهمیت بیشتری دارد و شخصاً به جناب آقای نخستوزیر پیغام دادهام و در این مجلس که فعلاً عدۀ زیادی حاضر هستند، صلاح نمیدانم آن را اظهار نمایم [از اظهار موضوع خودداری نمودند](6) این است که اگر آن کار را انجام دهند(7) وضع مثل تصویبنامۀ لایحۀ انجمنهای ایالتی و ولایتی نخواهد بود و تمام مردم این مملکت و حتی کشورهای دیگر نیز به مخالفت برخواهند خاست و جلوگیری از آن ممکن نیست و دولت نمیتواند تمام مردم را [به] وسیلۀ اسلحه از بین ببرد. انشاءاللّه کار به آن صورت نشود؛ چون خیلی وحشت دارم. خدا میداند بعضی مواقع که مردم برای مخالفت با دولت به من مراجعه مینمایند بیاندازه ناراحت و متأثر میشوم که چرا بایستی ملت از دولت جدا باشد و این اتفاقات و این اعمال که باعث سرشکستگی و سرافکندگی ملت ایران نزد سایر ملل دنیا میباشد، رخ دهد. بایستی سعی شود بین اعلیحضرت همایونی و دولت و مردم هیچ گونه نفاق و عدم هماهنگی نباشد و همه برای عظمت کشور کار کنند. روحانی و کاسب و اداری همه باید همین هدف را داشته باشیم.»(8)*
پینوشتها:
1- در جریان گفتوگو و هشدار امام به نمایندگان اعزامی رژیم شاه جمعی از مراجعین به منزل امام نیز حضور داشتند.
2 ـ اسداللّه عَلم.
3 ـ منظور از «اقلیت منفور»، بهاییت ایران است. تلویزیون توسط ثابت پاسال (یهودی بهایی شده) اداره میشد.
4 ـ سالروز کشف حجابِ رضاخانی در 1314 ه.ش.
5 ـ اشاره به صهیونیسم غاصب.
6 ـ عین عبارت گزارشگر شهربانی قم در میان دو کروشه آمده است.
7 ـ احتمالاً منظور امام شایعۀ حذف سوگند به قرآن کریم و جایگزینی «کتاب آسمانی» به جای آن است که عَلم بعدها با وقاحت پیشنهاد کرد؛ و با مخالفتهای مردمی روبهرو شد.
8 ـ متن سخنان امام براساس گزارش شماره 2186 /5 -23 /9 /41 شهربانی قم تنظیم شده است.
* صحیفه امام، ج 1، صص 122-124
تعداد بازدید: 10887