گزارش ساواک درباره زندانیان زندان شهربانی

جعفر گلشن روغنی

05 تير 1397

در پی واقعه 15 خرداد 1342 و بازداشت امام خمینی و زندانی شدن ایشان در زندان قصر، تعداد زیادی از افراد و شخصیتهای مخالف دولت حکومت پهلوی و طرفدار امام خمینی، از جمله علما و روحانیون نیز بازداشت و زندانی شدند. مأمور ساواک در 5 تیر 1342 طی گزارشی محرمانه، از اوضاع «روحانیون بازداشتی در زندان موقت شهربانی کل کشور» خبر داد و نامهای شیخ محمدتقی فلسفی، شیخ باقر نهاوندی، شیخ صادق خلخالی، آیت‌الله حاج سیدعلی جزایری و حاج سیدضیاءالدین استرآبادی را در میان آنها ذکر کرد. او در مورد حجت‌الاسلام فلسفی نوشت که: «گفته که دولت [حکومت پهلوی] قصد انتحار دارد و با بازداشت روحانیون و سایرین به حیثیت خود لطمه وارد می‌سازد». نیز اضافه کرد که: «فلسفی ضمن بحث روحانیون را ترغیب به حمایت از [آیت‌الله] خمینی... می‌کرده است». مأمور ساواک بخش‌هایی از گزارش خود را به بیان احوال کلی و عمومی روحانیون در زندان اختصاص داده، می‌نویسد: «روحانیون ظرف مدت بازداشت مرتباً به حال ذکر و دعا بوده و با صدای بلند دشمنان اسلام را لعن و نفرین می‌کرده‌اند، به طوری که از طرف سرگرد صوفی، معاون زندان و سروان محمدی به آنها تذکر داده شده از دادن شعار خودداری کنند... در یکی از شبهای جمعه روحانیون روضه حضرت موسی‌بن‌جعفر(ع) را می‌خوانده‌اند و مأمورین زندان هم در این مراسم شرکت داشته‌اند... روحانیون بازداشتی... غالباً از تیمسار نصیری، رئیس شهربانی کل اظهار تنفر و انزجار می‌کرده‌اند... روحانیون عکسبرداری و انگشت‌نگاری را یک نوع توهین به خود تلقی می‌کرده‌اند».

*قیام پانزده خرداد به روایت اسناد ساواک، ج3(زندان)، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1378ش، ص343 و 344.

 
تعداد بازدید: 1189