مقالات
قیام 15 خرداد در املش
سید رضا فندرسکی
21 مرداد 1397
در نخستین سال‌های دهه چهل، شیخ ابوالمکارم ربانی املشی و فرزندش محمدمهدی فعال‌ترین روحانیون در منطقه املش بودند. محمدمهدی ربانی املشی که طلبه پرشور و جوانی در قم بود، در دهه اول محرم سال 1342 جهت تبلیغ به زادگاه خود املش رفت. ساواک که فعالیت‌های روزانه او را دقیقاً زیر نظر داشت گزارش داد که وی در این ایام در محافل خصوصی از امام خمینی حمایت می‌کرد.[1]
با خیزش مردم در روز 15 خرداد بویژه در شهرهای قم و تهران، ربانی املشی نیز در یک سخنرانی تند و آتشین رژیم شاه را مورد حمله قرار داد. پس از آنکه مأموران امنیتی تصمیم به دستگیری ربانی املشی گرفتند. وی به همراه پدرش که او نیز از مخالفان رژیم شاه بود با تهیه دو دست کفن به قصد عزیمت به قم از املش خارج شدند.[2] انتشار این خبر تأثیر زیادی در روحیه مردم املش داشت. به گزارش ساواک وی با خودرو یکی از اهالی املش به نام عطاءالله صوفی که مستشار دادگستری بود به تهران و از آنجا به قم رفت.[3]
پس از آنکه ساواک، ربانی املشی را دستگیر کرد، در بازرسی بدنی از وی نامه‌ای که او خطاب به یکی از مالکین املش به نام محمدتقی صوفی نوشته بود را به دست آورد. وی در این نامه مطالبی درباره رفراندوم لوایح ششگانه و تعطیلی بازارهای قم و تهران نوشته بود و از وی خواسته بود ضمن پخش اعلامیه بین مردم آنان را تشویق به تبعیت از علما نموده و در صورتی که امکان برپایی تظاهرات با حضور گسترده مردم فراهم نشد به قم برود.[4]
عامل دیگری که باعث گسترش فعالیت‌های علما و مردم در منطقه املش شده بود، حضور اکبر هاشمی رفسنجانی در این شهر بود. وی به دلیل آشنایی و دوستی با ربانی املشی در حوزه علمیه قم، حداقل دوبار به املش رفت. هاشمی در مدت حضور خود در املش در منزل شیخ ابوالمکارم که خود از مبارزین علیه رژیم شاه بود اقامت می‌کرد. به گفته هاشمی رفسنجانی سخنرانی‌های وی در این شهر مورد استقبال مردم قرار می‌گرفت و وی در ایام حضور خود دوستان زیادی در این منطقه پیدا کرد که به تسریع روند مبارزه بسیار کمک کردند.[5]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. یاران امام به روایت اسناد ساواک، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، ج 21، 1389، ص1.
[2]. همان.
[3]. عبداللهی، میثم، شهید ربانی املشی، صحیفه معرفت، 1389، ص 41.
[4]. یاران امام به روایت اسناد ساواک، همان، ص 10.
[5]. هاشمی رفسنجانی، اکبر، خاطرات، دفتر نشر معارف اسلامی، ج 1، 1376، ص 94.
تعداد بازدید: 1847
آرشیو مقالات
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
