زهرا رنجبر کرمانی
22 آذر 1399
روزنامه اطلاعات مورخ 22 /9 /1341 در خصوص روابط ایران و شوروی مینویسد: «پیش از این اطلاع دادیم که به زودی هیئتی به ریاست معاون وزارت امور خارجه شوروی برای مبادله اسناد قرارداد مربوط به انتظامات و امنیت مرزی ایران و شوروی به تهران میآید.... قبل از ورود هیئت مذکور به تهران نیکلای پکوف سفیرکبیر شوروی در تهران نیز که مدتی پیش به مسکو عزیمت کرده طی هفته آینده به تهران باز میگردد تا در مراسم مبادله اسناد مذکور حضور داشته باشد. قرارداد امنیت مرزی در خرداد ماه سال 1336 در تهران به امضای نمایندگان طرفین رسیده بود، این قرارداد مشتمل بر شش فصل و 44 ماده بود و از طرف ایران تیمسار سپهبد امانالله جهانبانی و از طرف اتحاد شوروی آرلف وزیر مختار این کشور قرارداد را امضاء کردند. قرارداد مذکور پس از مدتی مذاکره امضاء گردید و تیمسار سپهبد جهانبانی نماینده ایران هنگام امضای قرارداد مرزی با شوروی امروز گفت: با قراردادی که پنج سال پیش بین دو کشور منعقد شد دیگر هیچگونه اختلافی در مرزهای خود با دولت اتحاد شوروی نداریم.»[1]
لازم به توضیح است که پس از کودتای 28 مرداد 1332 و انحلال حزب توده، شوروی که از فعالیت آشکار حزبی وابسته به خود مأیوس شده بود، بر آن شد تا با هدف گسترش روابط بازرگانی از طریق حل اختلافات مرزی و بازپرداخت مطالبات ایران روابط خود را با شاه بهبود بخشد. از اینرو در نیمه دوم سال 1341، مذاکرات بین دو کشور با سازش پایان یافت. این مسئله سبب شد که شوروی از رفراندوم لوایح ششگانه در بهمن 1341 که یکی از زمینههای پیدایش نهضت امام خمینی و قیام 15 خرداد بود حمایت کرده، مخالفین را مرتجع بنامد.[2]
پینوشتها:
[1]. روزنامه اطلاعات، س 37، 22 آذرماه 1341، ش 10973.
[2]. مدنی، سیدجلالالدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج 2، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1361، ص 175 و 176.
تعداد بازدید: 964